Atın biyolojik yapısından ırklarına, atlı bozkır kültüründen Anadolu atlarına, Osmanlı ve Cumhuriyet periyodu at kültüründen atların dünya tarihindeki macerasına kadar geniş bir yelpazeye sahip olan Yoldaşımız At isimli kitap yayımlandı.
Yazarlar Kudret Emiroğlu, Ahmet Yüksel ve fotoğrafçı Ümit Uzmay, Yoldaşımız At kitabı için uzun süren araştırmalar yaparak arşivleri, kütüphaneleri inceledi, bilimsel yayınları taradı. Ayrıyeten, yılkı atları için dağ başlarında dolaştılar, at sırtında çiftlikleri, haraları ve çayırlıkları gezip faytoncular, nalbantlar ve seyislerle görüştüler. Yıllarca süren çalışmalarının akabinde 244 sayfalık bu kapsamlı kitap ortaya çıktı.
Yoldaşımız At, “At ve İnsan”, “Yeleden Toynağa”, “Atın Tarihi”, “Osmanlı At Kurumları”, “At Bilimi Irklar ve Yarışlar”, “Cumhuriyet Devri Atçılık Politikaları”, “Geleneksel Sporlar” ve “Bugün Atçılığımız” üzere 8 kısımdan oluşuyor ve Osmanlı ile Cumhuriyet devri at kültürünü derinlemesine ele alıyor. Demirören Yayınları tarafından özel kutu ve çantasında sunulan bu eser, sonlu sayıda Türkçe olarak basıldı. Genişletilmiş baskısıyla alanındaki en kapsamlı eser olan Yoldaşımız At, atlar üzerinden insanın vakit, yer ve vücutla olan ilgisini incelemek isteyenler için kıymetli bir referans kaynağı olarak dikkat çekiyor.
Bugüne kadar uzanan bir at kültürü
Proje Yöneticisi Bedri Göğalp, Yoldaşımız At kitabının insanlık tarihindeki atlı serüveni gözler önüne serdiğini belirterek, “Okurların baş ucunda duracağına inandığımız ve yayıncısı olmaktan gurur duyduğumuz bu eser, atların insanlık tarihiyle olan bağını kanıtlayan değerli bilgiler sunuyor. Bugün dünyadaki bütün safkanların yüzde 93’ünün atası olan Byerley Türk, Darley Arap ve Godolphin Berberi atlarının yanı sıra, geçmişte cet yalnızca spor için binilmediği, hatta birinci başlarda cet binilmediği, atlı savaş arabası birliklerine verilen değerin vurgulandığı ve birinci at kitabının Anadolu’da yazıldığı üzere değişik bilgiler de yer alıyor.” dedi.
Kitabın muharrirlerinden Ahmet Yüksel, atlara olan ilgisinin uzun yıllardır devam ettiğini belirterek, “Yıllar boyunca atlarla ilgili nesneler, kitaplar ve dokümanlar topladım. Bu alandaki merakım her vakit vardı ve bir gün bunu somut hale getirme niyeti de aklımda bulunuyordu. 2000 yılında Kudret Emiroğlu ile birlikte bu türlü bir kitap hazırlama fırsatımız oldu. Kitabımız, sadece atın yetiştirilmesi ve zooteknisiyle değil, onun kültürü, edebiyatı, tarihi, geçmişi, beşerle alakası, Anadolu insanı ile bağı, savaşlara ve tarihe tesiriyle bugüne kadar uzanan bir at kültürünü anlatıyor. Anadolu insanı ve at ortasındaki ilgi çok derindir; at, neredeyse günümüzde Türk ve Anadolu beşerinin hayatından çıkmış olsa da, geçmişte onun vazgeçilmez bir yoldaşıydı. Bu alaka tarih boyunca devam etti ve bugüne kadar geldi. Biz de bu güçlü bağları ve at ile insan ortasındaki etkileşimi anlatmaya çalıştık. Kitabımızda atın yetiştirilmesi, bilgisi, edebiyatı, tarihi, geçmişi, sporu üzere tüm istikametlerine değindik. Bu kitap, at kültürüne dair kapsamlı bir kaynak oluşturmayı hedeflediğimiz bir çalışmaydı ve nihayetinde bu hedefe ulaştık. Demirören Yayınları tarafından itibarlı bir yayın olarak yayımlanan kitabımız, at konusundaki temel referans kaynağı haline geldi ve bu bizim için büyük bir gurur kaynağıdır.” dedi.
İlk olarak Toros Dağları’na gittiler
Kitabın öbür müellifi Kudret Emiroğlu, “Böyle bir kitabı yazmak için yola çıktığımızda, evvel büyük bir coşku ile saha çalışmalarımıza başladık. Mevsim gereği birinci olarak Toros Dağları’na giderek yılkı atlarını görüntüledik. Akabinde fotoğrafçımızla birlikte Eskişehir’deki at çiftlikleri, at yarışları ve satışları üzerinden Anadolu tipimize devam ettik. Atla ilgili kasabaları ve köyleri ziyaret ederek geniş bir saha çalışması gerçekleştirdik. Sonrasında ise kuramsal çalışmalarımıza yöneldik. Atın biyolojisinden zoolojisine, tarihinden beşerle olan bağlantısına ve genetik bilgilerine kadar hem alanda hem de teorik olarak derinlemesine araştırmalar yaptık. Yoldaşımız At kitabının son hali Demirören Yayınları tarafından itibarlı bir yayın olarak basıldı ve fotoğrafların en güzel formda yayımlandığı haliyle örnek teşkil etmektedir. Ahmet hocamın da belirttiği üzere, bu yapıtın ortaya çıkmasından ötürü gururluyuz” diye konuştu.
