Birol, Dünya Ekonomik Forumu’nun (WEF) İsviçre’nin Davos kasabasında düzenlenen 55. Yıllık Toplantıları kapsamında açıklamalarda bulundu.
Dünyada güneş ve rüzgar gücü, elektrikli araçlar ve bataryalar üzere pak güç teknolojilerinin üretim ve kullanımının her geçen gün arttığını lisana getiren Birol, bu alandaki yatırımların asıl nedeninin iklim değişikliğine tahlil bulmanın da ötesine geçtiğini söyledi.
Birol, kelam konusu pak güç teknolojilerindeki yatırımların birçoklarının epeyce ucuzladığını tabir ederek, güneş gücünün şu an çabucak hemen dünyanın her yerinde yeni açılan santraller açısından en ucuza mal olan santral çeşidi olduğunu anlattı.
Elektrikli araçların da giderek ucuzladığına dikkati çeken Birol, şöyle devam etti:
“Şu anda Çin’de elektrikli araçların fiyatı olağan araçlarla neredeyse tıpkı düzeye geldi. Ülkeler artık pak gücün yarının endüstrisi olduğunu bildikleri için bu mevzuya çok kıymet veriyorlar. O bakımdan pak gücün büyümesine devam edeceğini düşünüyorum fakat birçok sorun olduğunu da söylemem lazım. Birtakım ülkeler pak güç teknolojilerinde pazar hisseleri büyüdükçe, kendi endüstrilerini korumak için ek vergiler getirecek. Bu durum, büyümeyi bir devir için yavaşlatabilir. Önümüzdeki 3-4 yıllık süreçte pak güçteki büyümenin inkıtaya uğrayacağını, bir ölçü yavaşlayacağını düşünüyorum.”
ABD’NİN PARİS MUAHEDESİ’NDEN ÇEKİLME KARARI
Birol, ABD Başkanı Donald Trump’ın fosil yakıt üretimini artırmak ve Paris Muahedesi’nden çekilme kararlarına ait soruya ise “Esasen çok taze bunlar. Bunların sonuçlarına ve ayrıntılarına bakmak lazım. Ancak geçmişteki yıllara baktığımız vakit, ABD’nin bu mutabakat içinde olmadığı vakit bile emisyonlarında düşüş vardı. Umarım bu eğilimler önümüzdeki aylarda ve yıllarda devam edecektir. Lakin kesin bir karar ve karar vermek için çok erken.” dedi.
Fatih Birol, dünyada pak güç dönüşümüyle birlikte kritik minerallerin ehemmiyetinin de süratle arttığına dikkat çekti.
Elektrikli araçlardan rüzgar gücü santraline birçok alanda bu minerallerin kullanıldığını anımsatan Birol, “Dünyanın en büyük maden şirketleri, birden fazla Avustralya, ABD ve Kanada’da bulunuyor. Bunlar 100-150 yıllık şirketler ve geçmişlerine baktığımızda, temel büyümeleri şimdiye kadar kömür üzerineydi. Artık büyük maden şirketleri yatırımlarını kömürden çekip bakır yahut lityum üzere kritik minerallere yapıyor. Burada muazzam bir büyüme var. Yani şu anda petrol neyse, yarın örneğin bakır buna benzeri değerli bir mineral olacak.” öngörüsünde bulundu.
Birol, bu kapsamda birçok şirketin kritik mineralleri çıkarma ve sürece konusunda muazzam bir iştahı olduğunu vurgulayarak, “Esasen biz Türkiye olarak bu mevzuda da epey deneyimli bir ülkeyiz. Umarım ülkemiz ve ülkemizdeki iş insanları da bu bahiste hisse sahibi olurlar.” dedi.
KÜRESEL GÜÇ MANSETİ ÇİN
Birol, pak güç dönüşümünün ve global güç talebi açısından Çin ekonomisindeki gelişmelerin değerli olacağına da dikkati çekti.
Çin’deki iktisadın zayıflığının çabucak hemen bütün kesimleri etkilediğini kaydeden Birol, “Geçmiş 10 yılda dünya doğal gaz tüketimindeki büyümenin üçte biri Çin’den geldi. Dünya petrol tüketimindeki büyümenin üçte ikisi Çin’den geldi. Yeniden demir-çelik olsun her mevzuda Çin iktisadı son derece değerliydi. Artık Çin iktisadı biraz yavaşlamaya, hatta tabir yerindeyse tökezlemeye başladı. Bu tökezlemenin ne kadar önemli olup olmayacağı dünya piyasalarını belirleyecek.” biçiminde konuştu.
Birol, öte yandan, Çin’in yeniden pak güç teknolojileri, nükleer güç ve bataryalarda “bir numara” olmaya devam edeceğinin altını çizerek, “Bu yılın güç manşetinde tekrar çeşitli açılardan Çin’i konuşacağız.” dedi.
“SINIRDA KARBON VERGİSİ DİKAKTE ALINMALI”
Türkiye’nin güç siyasetleri ve global gelişmelerin ülkeye yansımaları konusunda kıymetli ticaret ortaklarına işaret eden Birol, Avrupa ve ABD başta olmak üzere birçok ülkenin yeni ek vergileri gündeme getirdiğini aktardı.
Birol, “ABD hükümeti bu mevzuda adım atacağını söyledi. Doğal bunların ayrıntılarını şimdi bilmiyoruz, çok erken. Ancak, Avrupa Birliği (AB), Sonda Karbon Vergisi konusunda çok önemli. Bizim de ticaretimizin yaklaşık yüzde 50’si AB’ye olduğu için, bu mevzuyu çok ciddiye almamız lazım.” tabirlerini kullandı.
Özellikle Türkiye’nin AB’ye ihracatında karbon ayak izinin önemli formda inceleneceğini belirten Birol, “Bu mevzuda vakit varken ihracatçılar ve hükümet bir an evvel adım atması gerekir. Zira 2026 prestijiyle bu nitekim Türkiye için değerli bir mevzu olacak.” dedi.
