Dünyanın en eski yerleşim yerlerinden biri olan Batman’ın tarihi Hasankeyf ilçesinde 2024 yılı hafriyat çalışmaları sona erdi.
Mardin Artuklu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Zekai Erdal’ın başkanlığında uzman takım tarafından yürütülen hafriyatta, çok sayıda eser ortaya çıkarıldı.
Bulunan eserler ortasında Artuklular periyoduna ilişkin, üzerinde Türkiye’de kuşağının tükendiği düşünülürken 2019’da birinci sefer görüntülenen Anadolu parsının figürünün olduğu iddia edilen kap kesimi ile Geç Roma periyoduna ilişkin gözyaşı şişeleri dikkati çekti.
Kazı Lideri Doç. Dr. Zekai Erdal, AA muhabirine, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün müsaadesi ve takviyesiyle 2024 yılı hafriyat döneminin geçen yıl temmuz ayında başladığını, 31 Aralık’ta çalışmaların tamamlandığını söyledi.
Geçen yıl bilhassa Büyük Saray ve etrafında hafriyatlar gerçekleştirildiğini belirten Erdal, İslami periyoda ilişkin lüster tekniğinde (cam, porselen ve fayans bezeme ve renklendirme tekniği) kap seramik gereçlerin ortaya çıktığını kaydetti.
“Kabın kenarında hayvan uğraşı sahnesi tespit ettik”
Bulunan eserler ortasında en dikkati çeken kesimin Artuklular devrinde lüster tekniğinde yapılmış üzerinde hayvan çabasını anlatan bir kap modülü olduğunu anlatan Erdal, şöyle konuştu:
“Kırık olan modül üzerinde önde yırtıcı bir hayvan gövdesi var ancak baş kısmı yok. Ardında ise bir yaban keçisinin baş kısmı tespit edildi. Kabın kenarında hayvan çabası sahnesi tespit ettik. Bu figürün Anadolu parsı olabileceği tarafında fikrimiz münasebetiyle Tabiat Müdafaa ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü Yaban Hayatı Daire Başkanlığı ile irtibata geçildi, fotoğraflar gönderildi. Yapılan görüşmeler sonrasında Yaban Hayatı Daire Başkanlığındaki ilgili arkadaşlar kaptaki hayvan figürünün büyük olasılıkla Anadolu parsına ilişkin olabileceğini belirtti.”
Kabın eksik kesiminin sonraki hafriyatlarda bulunması hedefleniyor
Erdal, kabın eksik kalan kısmını bir sonraki hafriyat döneminde bulmayı hedeflediklerini lisana getirerek, “Artuklular periyoduna ilişkin bu modülde 1200’lü yıllarda Anadolu parsının bölgede yaşadığını ve bölgede yaşayan insanların da bu hayvanı kullanım eşyalarında, sanat yapıtlarında resmettiğini gösteriyor. Bu kesim belgeleme özelliğindedir” tabirlerini kullandı.
Geçen yıl hafriyatlarda ayrıyeten Büyük Saray’ın doğusundaki mezarlık alanında 4. yüzyılla ilişkin iki gözyaşı şişesi bulduklarını belirten Erdal, gözyaşı şişesinin Hristiyanlık öncesi devirlere ilişkin inanışlarda var olduğunu kelamlarına ekledi.
