Avusturya’nın aşırı sağındaki Özgürlük Partisi (FPO) başkanı Herbert Kickl, Pazar günü başarısızlıkla sonuçlanan merkez sağ koalisyon teşebbüsünden sonra, Pazartesi günü Cumhurbaşkanı Alexander Van der Bellen ile bir ortaya geldi. Başbakan Karl Nehammer’ın istifası, hükümetin sağ tarafından kurulacağı fikrini güçlendirdi.
1950’lerde Hitler’in SS subaylarından biri tarafından kurulan ve AB aksisi bir tavır sergileyen FPO, Eylül ayında yapılan genel seçimlerde yüzde 29’un üzerinde oy alarak ilk kez birinci parti oldu.
Daha evvel koalisyon ortağı olarak iktidara gelse de, hükümeti hiç birinci parti olarak yönetmemişti. “Önce halk, sonra başbakan,” diyen Kickl, pazar akşamı kısa bir Facebook gönderisinde bu kampanya sloganını tekrarladı ve Van der Bellen ile görüşmeden evvel yorum yapmayacağını ekledi.
BAŞBAKAN GİTTİ, SAĞCILAR GELDİ
Önceki seçimlerin çabucak akabinde hükümeti kurma vazifesini FPO’ya vermeyen Van der Bellen, bu kararıyla FPO’yu kızdırmıştı. FPO bir koalisyon ortağı bulunamayınca, bu görev ikinci parti olarak çıkan Halk Partisi (OVP) başkanı Karl Nehammer’a verildi.
Ancak Nehammer’ın merkez sağ partilerle evvel üçlü, akabinde ikili koalisyon kurma uğraşları bu hafta sonu çökünce, Nehammer istifa etti.
Nehammer uzun süre FPO lideri Kickl ile hükümet kurmayacağını söyleyerek, Kickl’in Avusturya için bir güvenlik tehdidi olduğunu savunmuştu. Lakin Nehammer’ın istifasıyla bu tavır da sona erdi.
OVP’nin geçici lideri Christian Stocker, partisinin Kickl’ın yönettiği bir koalisyon görüşmesine katılacağını Pazar günü duyurdu.
“Henüz yolun başındayız. Bu görüşmelere davet edilirse, sonucunun ne olacağı aşikâr değil,” diyen Salzburg Valisi Wilfried Haslauer, Stocker’in yanında ORF’ye konuştu.
Ancak görüşmeler başarısız olursa erken seçim mümkünlüğü güçlü. Kamuoyu yoklamalarına nazaran FPO’nun takviyesi eylülden bu yana arttı.
EN BÜYÜK UYUŞMAZLIK BÜTÇE
OVP ve FPO göç konusunda sert siyaset üzere birçok mevzuda misal düşünse de, merkez sağ partiler ortasındaki en büyük uyuşmazlık bütçe açığının azaltılması konusunda yaşanıyor.
AB’nin yüzde 3’lük bütçe açığı hududunun 2024 ve 2025’te aşılması bekleniyor. Her iki parti de vergi indirimi taahhüt ederken, FPO ticaret odası üzere OVP’nin kimi yetkilerini zayıflatmayı vaat ediyor. Ukrayna’ya yapılan yardım konusunda ise çatışıyorlar.
Eski Yeşil Parti önderi olan Van der Bellen, demokrasi, insan hakları ve AB üyeliği üzere temel pahaları koruyacağını söyledi. “Kickl liderliğindeki bir FPO ile iş birliği yapmaya karşı olan sesler OVP içinde daha sessiz hale geldi.
