Ege’de arka arda gelen zelzeleler, Yunan adalarında ağır bir biçimde hissedildi. Yunanlılar, sarsıntılardan ötürü büyük tasa duyarken mahallî hükümetler tsunami ihtarları yaptı ve muhtemel bir sarsıntıya hazırlık olarak toplanma alanları ve tahliye talimatları yayımladı.
Yunanistan merkezli Ekathimerini’ye konuşan Ulusal Atina Gözlemevi Jeodinamik Enstitüsü’ne nazaran, bu zelzeleler her ne kadar zayıf olsa da arka arda yaşandıkları için tehlike teşkil ediyor.
Uzmanlar, sabaha karşı saat 01:54’ten saat 07:00 kadar 200’e yakın zelzele kaydetti. En yükseği 4.8 büyüklüğünde olan ve ‘zayıf’ olarak tasvir edilen sarsıntılar, sıklıklarından ötürü bir “deprem fırtınası” olarak tasvir edildi. Santorini’de gece boyunca büyüklüğü 4’e ulaşan sarsıntılar kaydedildi.
2017, Lesbos depremi
UĞULTULAR DUYULDU
Tsunami tehlikesinin gölgesinde tedbirler almaya başlayan Santorini Belediye Başkanı Anastasios Zorzos da ada sakinlerini rahatlatmaya çalışarak, “Bu zelzeleler en fazla 4.5 büyüklüğünde. Bilim insanlarıyla daima irtibat halindeyiz ve büyük bir zelzelenin olmasını beklemiyorlar. Fay sınırının yine yüklenmesi için uzun yıllar gerekecek” açıklamasını yaptı.
Anafi Belediye Başkanı Iakovos Rousos ise, sarsıntıların akabinde şu açıklamayı yaptı: “Sakiniz. Biz küçük bir ada’yız, birbirimizi tanıyoruz, hepimiz bir ortadayız. Gün içinde birçok sefer sarsılıyoruz, her geçen gün daha da şiddetleniyoruz, lakin en zoru sarsıntıdan evvelki o yüksek uğultu, dün gece ağır bir formda duyduğumuz bir şey.”
YUNANİSTAN TEDBİRLERİNİ ALDI
Artan zelzeleler nedeniyle Santorini, Amorgos, Paros, Antiparos ve Naxos adalarındaki tüm okullar pazartesi günü önlem hedefiyle kapatıldı. Belediye liderleri tarafından alınan karar, anaokullarını ve kreşleri de kapsıyor.
Yetkililer, vatandaşlara kapalı alanlarda toplanmaktan kaçınmaları ve terk edilmiş binalara yaklaşmamaları konusunda ikazlarda bulundu.
Önlem emeliyle Santorini’ye arama-kurtarma grupları sevk edildi. Kamu yayıncısı ERT’ye nazaran, bir kurtarma köpeğiyle birlikte 1. EMAK grubu, özel orman operasyon ünitesinden iki takım, İHA operatörleri ve hava kurtarma uzmanları adaya gönderildi. Yetkililer, mümkün bir krize karşı adayı bir arama kurtarma kalesine dönüştürüyor.
Santorini’de alınan enteresan tedbirlerden biri de yüzme havuzlarının boşaltılması oldu. Lekkas, kamuya ilişkin arazinin sonlarının vakit içinde ihlal edilerek kaldera yamacına asılı binalar inşa edildiğini belirtti.
2020, Somos’ta yaşanan tsunami sonrası
TSUNAMİ, TÜM KIYILARI VURABİLİR
Bu esnada bölgenin yapısına dikkat çeken Dokuz Eylül Üniversitesi Zelzele Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, bölgede devam eden sarsıntıların faal bir volkanik ada yayında gerçekleştiğini ve bunun tarihi olarak büyük sarsıntılarla bağlantılı olduğunu belirtti.
Sözbilir, “Bu bölgede bulunan volkanik adalar tarih boyunca büyük sarsıntılar yaşadı. Santorini-Amorgos fay sistemi boyunca oluşan aktivitenin volkanik hareketlilikle temaslı olduğu biliniyor” dedi.
Sözbilir, bu zelzelelerin Santorini etrafındaki denizaltı canlı faylarla direkt bağlantılı olduğunu ve bu fayların Ege’nin kabuğunu kırarak tansiyonu dengelediğini vurguladı.
Afrika levhasının Ege levhası altına yılda 20 milimetre süratle dalmasının, bilhassa Girit ile Rodos ortasındaki bölgeyi daha da hassas hale getirdiğini belirtti.
2017, Lesbos depremi
GEÇMİŞİ HATIRLATTI
Bölgedeki daha evvel yaşanan tsunamiler konusunda da ikazlarda bulunan Sözbilir, bilhassa 1956 yılında Amorgos’ta meydana gelen 7.5 büyüklüğündeki zelzelenin deniz tabanında 75 kilometrelik bir kırık oluşturduğunu ve bu olayın büyük bir tsunamiyi tetiklediğini hatırlattı.
Sözbilir, “1956 zelzelesinden yalnızca 13 saniye sonra daha derin odaklı ikinci bir sarsıntı meydana geldi ve Santorini ile Amorgos’ta 3 bin 200 bina hasar gördü, 54 kişi hayatını kaybetti. Son günlerde meydana gelen sarsıntılar, tıpkı fay sınırında tetiklenmiş görünüyor. Magmatik hareketlilik ve hidrotermal aktivite nedeniyle bu sarsıntıların yeni bir volkanik süreç başlatmış olabileceği değerlendiriliyor” dedi.
Sözbilir, Anafi-Astypalea, Los ve Kinairos fay sistemlerinin de yakın gelecekte büyük bir sarsıntı üretme mümkünlüğünün yüksek olduğunu söz ederek bölgedeki riskin dikkatle izlenmesi gerektiğini söyledi.
2020, Somos’ta yaşanan tsunami sonrası
UZMANLAR YORUMLADI
Sarsıntılar, 24 Ocak’tan bu yana Santorini ve Amorgos ortasında bulunan Anydros deniz bölgesinde kaydedilen artan sismik hareketliliğin bir kesimi olarak bedellendiriliyor.
Yunan Sarsıntı Planlama ve Koruma Örgütü Başkanı ve doğal afetler uzmanı Efthimis Lekkas, yapılan değerlendirmeye nazaran en büyük muhtemel zelzelenin 5.5 büyüklüğünü aşmasının beklenmediğini söyledi. “Bu büyüklükteki bir zelzele Santorini’de büyük bir hasar yaratmaz, lakin alınan tedbirlerle riskler en aza indirilmeye çalışılıyor” dedi.
Yunan uzmanlar, bu sarsıntıların adalardan uzaklaşarak, kuzeydoğu istikametinde, Türkiye’ye hakikat ilerlediğini belirtiyor. Uzmanlar, “Merkez üssü adadan ne kadar uzaklaşırsa, zelzelelerin yapılar üzerindeki tesiri o kadar az olur” açıklamasını yaptı.
