Diyarbakır’da zelzelenin sembol ismi haline gelen ve bir bloğu yıkılarak 89 kişinin vefatı, 10 kişinin de yaralanmasıyla sonuçlanan Diyar Galeria sitesiyle ilgili 17 yıl 6’şar ay mahpusla cezalandırılan 4 sanığın istinaf başvurusu incelenip karara bağlandı. Bölge İstinaf Mahkemesi Sincan Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda tutukluyken hayatını kaybeden müteahhit Sedat Eser’le ilgili davanın mevt nedeniyle düşmesine karar verdi. Tutuklu sanıklar müteahhit Mehmet Sevecen Yiğit, Şeyhmus Yiğit ile Tevfik Demir’le ilgili verilen kararda hukuka terslik bulunmadığı, kanıtlarda bir eksiklik olmadığı söz edildi.
İstinaf, vicdani kanının evrak içindeki bilgi ve dokümanlarla uyumlu olup somut datalara dayandırıldığını, suçlamaya husus fiillerin, sanıklar tarafından işlendiğinin kesin olarak tespit edildiğini vurguladı. Sanıkların istinaf müracaatlarının başka farklı reddine karar veren mahkeme aldıkları ceza ölçüsü da dikkate alındığında hükmen tutukluluk hallerinin devamıyla birlikte belgenin kesin ve son karar verilmek üzere Yargıtay’a gönderilmesine oy birliğiyle karar verdi. Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisi kısmında misyonlu öğretim üyelerinden oluşan uzman heyetinin raporuna nazaran, Galeria sitesinin ruhsat ve eklerinin İmar kanununun 32. Unsuruna aykırıolduğuna dair belediyenin 1997 yılında mühürleme yaptığı ve bunu müteahhit firmaya bildiri ettiğine dikkat çekildi. Mimari projenin sorumluluk kısmında sanık Tevfik Demir’in imzasının bulunduğu, yıkılan binanın temelinde harita mühendisleri tarafından ölçümler yapıldığı, lakin 1995 yılına ilişkin betonarme projedeki boyut ve ölçülerle uyumlu olmadığı söz edildi.
BETON KALİTESİ DÜŞÜK ÇAKIL ORADI YÜKSEK ADERANS ZAYIF
Yıkılan B bloğun geçerli zelzele yönetmeliğindeki hudut kıymetlerini aşmadığı ve binanın toptan göçme halinde yıkılmasında taban özelliklerinin bir rolü olmadığına dikkat çekildi. Beton karot örnekleri üzerinde yapılan incelemede betonun kalitesi ve direncinin, onaylı projede gösterilen beton sınıfı olan BS25 bedellerine ulaşmadığı bildirildi. Betondaki çakıl oranının olması gerekenden çok daha fazla iri ve yüksek oranda olduğu, çimento ve beton aderansının zayıf olduğu belirtildi. Binanın inşa edilmiş halinin, 1995 tarihli ruhsat ve ekinde yer alan mimari ve statik projelere uymadığı ve binanın bu projelere nazaran yapılmadığı tabir edildi. Bina altındaki yüzme havuzu ile spor salonunun yıkılan B blok altında değil, yıkılmayan D blok altında olduğu için yıkıma bir tesiri olmadığı vurgulandı.
YETERSİZ UYGULAMA VE PERSONELLİK YANLIŞI VAR ASLİ KUSURLUDUR
Bilirkişi raporuna nazaran; binanın projelere karşıt inşa edildiği ve materyal özelliklerindeki yetersizlik, uygulama ve personellik yanlışları, yapı kontrolündeki yetersizliklerden ötürü yıkıldığı bildirildi. Binanın müteahhit ortaklarından Sedat Eser, Mehmet Sevimli Yiğit, Şeyhmus Yiğit’in projeye uygun inşa etmedikleri, uygulama ve personellik yanlışları, eksik materyal kullanımından ötürü yıkımda meydana gelen ölümlerden sorumlu oldukları, meydana gelen zararın tartısı ve 89 kişinin hayatını kaybetmesi nedeniyle asli kusurlu oldukları ve cezada alt sondan uzaklaşılması gerektiği istikametinde tam bir vicdani kanaatin hasıl olduğuna vurgu yapıldı.
ÜLKEMİZ SARSINTI JENERASYONUNDA BUNU ÖNGÖRMELİYDİLER
Sanık Tevfik Demir’in, betonarme projede ön görülen beton ve donatı sınıfının sağlanmaması nedeniyle yıkılan Galeria B Blok’un fenni mesulü olduğu için mevt ve yaralanmalardan ötürü asli kusurlu olduğu belirtildi. Ülkemizin zelzele jenerasyonunda yer alıyor olması, bölgede daima zelzelelerin yaşanıyor olması da dikkate alındığında sanıkların aksiyonlarının sonuçlarını ön gördüğü halde kanun ve yönetmelik kararlarına uygun davranmayıp gerekli itinası göstermediği, binanın imali sırasında periyodun yönetmeliğinde belirtilen kaideleri sağlamadığı için cezalarında artırım yapılmasının da metot ve yasaya uygun olduğu tabir edildi.
