Rahim ağzı (serviks), bayanlarda en sık görülen kanserler ortasında dünya genelinde 4’üncü; Türkiye’de ise 10’uncu sırada yer alıyor.
Dünya Sıhhat Örgütünün (DSÖ) datalarına atıfta bulunulan açıklamada, 2022’de dünya genelinde 662 bin 301 serviks kanseri hadisesinin tespit edildiği, birebir yıl içinde 348 bin 874 bayanın bu hastalık nedeniyle hayatını kaybettiği aktarıldı. Bu durumun, serviksi bayanlarda kansere bağlı ölümlerin en yaygın 4’üncü nedeni haline getirdiği vurgulandı.
Açıklamada görüşlerine yer verilen Öğr. Gör. Bengü Aksoy, bu hastalığa yol açabilecek değerli risk faktörlerini sıraladı.
Sigara ve Human Papilloma Virüs’ün (HPV) bu kanserde tesirli rol oynadığından bahseden Aksoy, şunları kaydetti:
“Sigara, birçok kanser tipinin gelişiminde kıymetli bir rol oynar. Rahim ağzı kanseri de bunlar ortasında. HPV enfeksiyonunun, serviks kanserinin en kıymetli nedenlerinden biri. Birden fazla partner, cinsel yolla bulaşan hastalıkların riskini artırarak serviks kanseri riskini yükseltir. Bağışıklık sistemini baskılayan ilaç kullanan bayanlar, sistemin zayıflaması nedeniyle daha yüksek risk altında. Ailede serviks kanseri hikayesi bulunan bireyler de genetik faktörler nedeniyle daha yüksek risk taşır. Çok sayıda doğum yapmak, yetersiz ve istikrarsız beslenme de kanser riskini artırabilir.”
“Tarama testleri kanserin erken evrede tespit edilmesine yardımcı olur”
Aksoy, serviks kanserinin çoklukla erken evrelerde belirti vermediğini, bu nedenle sistemli yapılan jinekolojik muayeneler, pap smear ve HPV tarama testlerinin, kanserin erken evrede tespit edilmesine yardımcı olduğunu ve tedavi bahtını büyük ölçüde artırdığını bildirdi.
Türkiye’de 30-65 yaş ortası bayanlar için HPV-DNA testi uygulandığını hatırlatan Aksoy, bu testlerin Sağlıklı Hayat Merkezleri, Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM) ve aile sıhhati merkezlerinde fiyatsız olarak sunulduğunu kaydetti.
Serviks kanserinin belirtilerine değinen Aksoy, “Vajinal akıntının ölçüsünde artış, renginde değişiklik yahut kokusunda farklılaşma, adet devri dışında lekelenme biçiminde kanamalar, adet kanamalarının daha uzun sürmesi yahut şiddetinin artması, bayanların dikkat etmesi gereken durumlar ortasında. Cinsel münasebet sırasında yahut sonrasında kanama ve ağrı hissedilmesi, ayrıyeten menopoz sonrası kanama görülmesi de rahim ağzı kanserinin habercisi olabilir” sözlerini kullandı.
Bu kanserden korunmanın esas yollarından bahseden Aksoy, “HPV aşısı, bilhassa 9-14 yaş ortasındaki kız ve erkek çocuklarına yapılması gereken en kıymetli korunma tekniği. Sistemli tarama testleri yaptırmak da çok değerli. Bunun dışında, inançlı cinsel ilgi ve sünnet üzere başka gözetici tedbirler de riskleri azaltabiliyor” değerlendirmesinde bulundu.
Aksoy, bayanların sıhhatlerini korumak için her 5 yılda bir tarama testlerini yaptırması ve risk faktörlerinden kaçınması tavsiyelerinde bulundu.