Kapıkırı Mahallesi’ndeki antik kentte 4 yıl evvel başlayan hafriyat çalışması, Prof. Dr. Zeliha Gider Büyüközer’in bilimsel danışmanlığında 12 ay kesintisiz sürüyor.
Günümüze ulaşan tarihi yapılarıyla turistlerin yeni rotası haline gelen Herakleia Antik Kenti, gün ışığına çıkarılan yapıtlarıyla de yüzlerce yıl öncesi yaşama ait ipuçları veriyor.
Kazılarda gün ışığına çıkarılan figürlü mozaik, kandil, pati izi olan tuğlalar ve insan yanına gömülü hayvan iskeletlerinin olduğu mezarlar, 2 bin yıl evvel Herakleia’da yaşayanların hayvan ve tabiat sevgisine dair gösterge olarak bedellendiriliyor.
Latmos ve Herakleia Hafriyatı Lideri Prof. Dr. Zeliha Gider Büyüközer, Herakleia’nın ve etrafındaki Latmos coğrafyasının 500 milyon yıllık jeolojik geçmişiyle ve doğal peyzajıyla inanılmaz olduğunu söyledi.
Herakleialıların yapıları inşa ederken tahrip etmedikleri doğayı son derece verimli kullandıklarını tabir eden Büyüközer, “Arkeolojik hafriyatlar, Herakleialıların tabiat ile iç içe yaşadıklarını, hayvanları ömürlerinin ayrılmaz bir kesimi olarak kabul ettiklerini ve bu sevgiyi sanatla, ritüellerle ortaya koyduklarını gösteriyor. Doğal sağlam kayaçları binalarının bir modülü haline getiren bu antik halk, birebir vakitte etrafla uyumlu, güçlü yapılar inşa etmiş. Antik kentteki bu yapılar tabiatla ahenk içinde bir ömür sürüldüğünün en büyük göstergesidir” diye konuştu.
“Köpekleri ile yan yana gömülmüşler”
Herakleia’da 2022 yılındaki hafriyatlarda, güney Helenistik kule yanındaki mezarlıkta insan yanına gömülü köpeğe rastladıklarını anlatan Büyüközer, “Bu, Herakleialıların evcil hayvanlarına verdiği değerin bir yansıması. Bireylerin öbür dünyada da köpekleriyle birlikte olmayı tercih etmeleri, köpeklerin ne kadar bedelli olduğunu ve onlarla kurdukları bağın ne kadar güçlü olduğunu gösteriyor. Yeniden hafriyatlarda Roma hamamındaki pek çok kiremit tuğlanın üzerinde köpeklere ilişkin pati izlerine rastladık” tabirlerini kullandı.
Yaklaşık 2 bin yıllık pati izlerinin tuğlaların kalıplara döküldükten sonra güneş altında kurutulmak üzere açık alanda serildiği sırada evcil hayvanların tuğlaların üzerine basmasıyla oluştuğunu anlatan Büyüközer, pati izlerinin Herakleialıların hayvanları ne kadar çok sevdiğini ve onlarla iç içe bir ömür sürdüklerini kanıtladığını belirtti.
Tarihi yapılarda ortaya çıkarılan mozaiklerde farklı hayvan figürlerinin dikkati çektiğini söz eden Büyüközer, şöyle konuştu:
“Kazılarda ele geçirilen görseller, Herakleialıların etraflarındaki hayvanları ne kadar güzel tanıdığını ve onlara olan ilgilerini bir sefer daha ön plana çıkardığını görüyoruz. Bitkisel bezekler ve hayvan figürlerinin sıkça yer aldığı seramikler ve kandiller de bu halkın tabiata ve hayvanlara olan sevgisini gösteren bir başka kıymetli buluntu. Herakleialıların, yaşadıkları doğayı ve hayvanları yalnızca ömür alanlarının bir kesimi olarak görmekle kalmayıp, doğayı ve hayvanları sanatla da taçlandırdıkları görülüyor.”
Büyüközer, Herakleia ve Latmos bölgesindeki insanların tabiata ve hayvanlara olan sevgisinin kuşaktan nesile aktarıldığını kelamlarına ekledi.
