Deprem jenerasyonunda yer alan Türkiye için sismik tehlike her vakit gündemdeki yerini koruyor. AFAD (Afet ve Acil Durum İdaresi Başkanlığı), 2025 yılı prestijiyle Türkiye Zelzele Tehlike Haritası’nı yenileyerek erişime açtı. Harita, ülkenin dört bir yanındaki fay çizgilerinin pozisyonunu ve sismik risk düzeylerini net bir halde gösteriyor. Böylelikle vatandaşlar yaşadıkları bölgelerin zelzele risklerini daha yakından tanıma fırsatı buluyor.
DEPREM RİSKİ DÜŞÜK OLAN İNANÇLI ŞEHİRLER
AFAD’ın datalarına nazaran Türkiye’de faal fay sınırlarından uzak, sismik aktivitesi düşük kentler şöyle sıralanıyor:
Aksaray: 5. derece sarsıntı bölgesinde yer alıyor.
Niğde: Şehrin tamamı 4. ve 5. derece risk kümesinde.
Karaman: En düşük riskli vilayetlerden biri olarak öne çıkıyor.
Nevşehir: 4. derece risk düzeyinde.
Yozgat, Kırıkkale ve Kırşehir: 3. ve 4. derece risk bölgeleri ortasında yer alıyor.
Ankara: Başkent genel olarak 3. derecede yer alsa da, Etimesgut ve Mamak üzere ilçeler 4. derece risk taşıyor.
KARADENİZ’DE SARSINTI RİSKİ EN AZ OLAN BÖLGELER
Deprem açısından en inançlı kabul edilen kentler ortasında Karadeniz kıyıları da bulunuyor. İşte yapılaşma açısından da inançlı kabul edilen birtakım vilayetler:
Bartın: Fay sınırına 132 km uzaklıkta yer alıyor.
Zonguldak: 2. derece risk kümesinde lakin sismik aktivitesi hayli düşük.
Sinop: Türkiye’nin en sakin sismik geçmişine sahip kentlerinden biri.
Giresun ve Trabzon: Karadeniz’in göreli olarak inançlı kentleri ortasında.
İÇ KESİTLERDE İNANÇLI ALANLAR DİKKAT ÇEKİYOR
Bazı kentlerde kıyı bölgeleri riskli olmasına karşın, iç bölümlerdeki ilçeler daha az tehlike arz ediyor:
Mardin: 3. derece sarsıntı bölgesi olarak sınıflandırılıyor.
Antalya: Vilayet genelinde yer yapısına nazaran farklılıklar görülüyor.
Artvin: Sahil bölümleri riskli; iç bölgeleri ise daha inançlı kabul ediliyor.
DEPREM RİSKİ EN YÜKSEK OLAN İLLER
Kuzey Anadolu Fay Sınırı üzerinde bulunan vilayetler en yüksek risk kümesinde. İşte liste:
Erzincan, Tokat, Amasya, Kastamonu, Çankırı, Karabük
Düzce, Bolu, Sakarya (Adapazarı), Yalova, Kocaeli, İstanbul
Çanakkale, Balıkesir, Bursa
Bu kentler, büyük yıkımlara neden olabilecek sarsıntılara açık olan bölgeler ortasında.
TÜRKİYE’DEKİ ESAS FAY SINIRLARI HANGİLERİ?
Türkiye’nin sarsıntı üretme potansiyeli yüksek olan üç büyük fay sınırı bulunuyor:
Kuzey Anadolu Fay Sınırı (KAF): Doğu Karadeniz’den başlayıp Marmara Denizi üzerinden Ege’ye uzanır. En etkin ve en tehlikeli fay çizgisi olarak bilinir.
Doğu Anadolu Fay Çizgisi (DAF): Doğu Anadolu Bölgesi’ni tesiri altına alan ikinci büyük fay çizgisidir.
Batı Anadolu Fay Çizgisi: Ege Bölgesi’nde yer alır ve sık sık orta şiddette sarsıntılara neden olur.
UZMANLAR UYARIYOR: HARİTAYA NAZARAN TEDBİRİNİZİ ALIN!
AFAD’ın yayımladığı bu harita, yalnızca bilgi emelli değil, tıpkı vakitte önleyici adımlar için de rehber niteliği taşıyor. Risk düzeyinin düşük olduğu bölgelerde bile yer yapısı, bina dayanıklılığı ve yapılaşma planları büyük ehemmiyet taşıyor. Uzmanlar, ferdî farkındalığın artması ve mahallî idarelerin taban etütleriyle hareket etmesinin yaşanacak mümkün sarsıntılarda hayat kurtarıcı olabileceğini vurguluyor.
