Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Trump periyodunda vazifeye getirilen ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack’ı övdü. Fidan, Suriye’deki varlığını sürdüren terör örgütü YPG’ye ait “SDG’nin vakit kaybetmeden, gönüllük içerisinde merkezi hükümetle bir mutabakata varması, bu mutabakatın harekete geçmesi için gerçek ve aması olmayan adımlar atması, güvenlik için Türkiye’nin şahit tutulması değerli. Belirli şeyleri mazeret ederek bu ülkede silahlı yapıların varlığını devam etmesi kabul edilebilir değil. YPG’nin silah bırakmasını bekliyoruz.” dedi.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, katıldığı bir televizyon programında gündeme ait değerlendirmelerde bulundu.
Bakan Fidan, Suriye’nin Türkiye’nin ulusal güvenliği açısından tartışılmaz ehemmiyette olduğunu belirterek, şu sözleri kullandı:
– Suriye’nin Türkiye’nin ulusal güvenliği için olan değeri tartışılmaz. Komşularımız bizim için hayati ömür alanları. Buradaki sorunlarla meşgul olmak istemiyoruz. Bu topraklarımıza göç, ekonomik sakinlik vb olarak geri dönüyor. Bir numaralı gayemiz bölgede istikrarı, suküneti ve güvenliği sağlamak. Bizde hegemonik bir yaklaşım yok.
– Suriye’nin bölünmesinden, istikrarsızlığından faydalanacak aktörlerin Suriye’nin içinde bulunduğu çaresizlik ve ümitsizlik çukurunda debelenmesini görüyorduk. Başta İsrail’in bu türlü bir hedefi olduğunu düşünüyoruz. Netanyahu bunu açıkça tabir etti. Süveyda’daki olayları fırsat bilen kimi öbür kümelerin hareketlendiğini gördük. Biz iktidar olarak ikazımızı vermek zorundaydık. Zira Suriye’de birlik bütünlük istiyoruz. Oradaki kümelerin bunun altın istikrarını bulup o formülle gitmeleri gerekiyor.
– Biz İsrail’e hem kendi istihbarat kanallarımız üzerinden, ister muhataplarımız üzerinden tıpkı bildirisi gönderiyoruz. Bizim zımnî ajandamız yok. Biz diyoruz ki hiçbir ülke Suriye’ye tehdit oluşturmasın, Suriye de kimseye tehdit oluşturmasın. Bizim anlayışımız bu. Bizlerin bölgenin evlatları olarak barış içinde yaşamayı becermemiz, bu sistemi kurmayı becermemiz lazım.
“IRAK İLE İŞ BİRLİĞİ YAPIYORUZ, SURİYE İLE NEDEN YAPMAYALIM?”
Suriye yönetiminin iş birliği talebine ait Fidan, “İşbirliği yapmak kadar olağan bir şey yok. Biz bunu Irak ile öbür ülkelerle de yapıyoruz, Suriye’de neden yapmayalım. Suriye’de temel devlet kurumlarının tekrar yapılandırılması konusunda çok önemli yardımlara muhtaçlığı var.” dedi.
Bölgedeki çatışmalara değinen Fidan, “Ahmed eş-Şara kapsayıcı bir siyaset uygulamaya çalışıyor. Bölgede birbiriyle hesaplaşan birçok küme var. Suriye’de devlet dışında silahlı küme olmamalı. Ben Şara’nın elindeki imkanlarla müdahale ettiğine inanıyorum.” sözünü kullandı.
FİDAN’DAN BARRACK’A ÖVGÜ
ABD’nin bölgedeki rolü hakkında da değerlendirmelerde bulunan Fidan, Trump periyodunda misyona getirilen ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack’ı övdü. Fidan, şu sözleri kullandı:
– ABD’nin bölgede yapan bir rol oynadığını gördük. Sayın Trump’ın bölgeye gönderdiği ve ABD’nin Suriye Temsilcisi olarak atanan Tom Barrack, aşikâr bir tarafsızlığı yansıtma uğraşında olan yeni bir yaklaşımın temsilcisi. Yıllardır beklediğimiz özgün bir vizyon. Biz bunu takdir ediyoruz. Hegemonu beklerseniz, hegemon gelir raconunu keser, istediğin alır, geldiği halinden daha fazlasını bırakır ve çeker sarfiyat. Sayın Barrack gerek İsrail ile gerek Suriye, Ürdün ve bizimle yaptığı görüşmelerde çok ağır mesai harcadı. Artık belirli bir sakinliği yaşıyoruz. Umarım bu türlü devam eder.
“YPG’NİN SİLAH BIRAKMASINI BEKLİYORUZ”
Fidan, “Süreç devam ederken artık Süveyde’deki durum ortaya çıkınca bir gündem kayması ister istemez ortaya çıkıyor. Lakin bizim gündemimiz kaymıyor. SDG’nin vakit kaybetmeden, gönüllük içerisinde merkezi hükümetle bir muahedeye varması, bu muahedenin harekete geçmesi için gerçek ve aması olmayan adımlar atması, güvenlik için Türkiye’nin şahit tutulması kıymetli. Belirli şeyleri mazeret ederek bu ülkede silahlı yapıların varlığını devam etmesi kabul edilebilir değil. YPG’nin silah bırakmasını bekliyoruz.” biçiminde konuştu.
PKK’nın silah bırakmasına ait değerlendirmede bulunan Fidan, şöyle konuştu:
– Biz Irak’taki PKK senaryosunu, Suriye’deki PKK senaryosunu tekrar tekrar yaşayıp ülkemizin, halkımızın gelecekteki 40 yılını evvelki 40 yılı üzere yaşatmaya hakkımız yok. Süreç devam ederken vatandaşımızın endişelenmemesi lazım. Beklentimiz hiçbir tehdidin kalmaması. Irak’ta, Suriye’de, İran’da silahlı ögeler var. Bunların hepsi takip edilmesi gereken konular. Son 10 yıldır PKK’yı bu topraklardan attık Suriye’de Irak’ta bela. Biz ‘bana ne’ diyebiliriz buna. Silah ve çatışma lisanını kullanmadan daha uygar bir anlayışla dönüşüm mümkün. Biz örgütün, halkın ve öbür ülkelerin başına bela olmasını önlemeyi çalışıyoruz.
Rusya-Ukrayna savaşındaki son gelişmelere değinen Fidan, şunları söyledi:
– Cumhurbaşkanımızın çok unsurlu bir tavır izlediği, kurumların çok güzel koordine olduğu bir süreç yürütülüyor. Bu savaşın bölgesel global çok önemli tesirleri var. İnsani trajedisi bir tarafa, koca koca kentler mahvolmuş, bunlar bir tarafa, milletlerarası arenada daha büyük bir savaşı ve bölünmeyi mümkün kılacak bir durumla karşı karşıyayız. Bu karmaşık ve maliyetli bir savaş. Nükleer silah hariç her şeyin kullanıldığı bir savaş. Toplantıda önderler hangi kurallar altında nasıl bir ortaya gelmesi konusu tartışıldı. Türkiye’de bir başkanlar tepesi düzenlenmesi konusunda prensipte anlaşılmıştı. Burada müzakere heyetlerine büyük iş düşüyor. Artık ağır ağır konuşuldukça ortada buluşulmaya yönelik bir irade görüyorum. Bu halde devam edilirse bir orta tahlilin çıkacağına inanıyorum. Herkesin açmadığı bir el var. Biz ortam oluşturmaya çalışıyoruz.
‘BASİT BİR ALIM DEĞİL, SİSTEM DEĞİŞİMİ’
– Çok katmanlı bir süreç var. Belirli uçakların gözden geçirilmesi, yerli üretimler vs. Eurofighter’ı envanterinde bulunduran ülkeler var. İki üç yıldır görüşmeler sürdürüyoruz. Aldığınız uçak yalnızca uçurmayla ilgili değil. İşçi, mühimmat, yazılımları, bakım tamiratları üzere birçok konu var. Kolay bir karar değil. Bir sistemi değiştiriyorsunuz. Cumhurbaşkanımızın hem kendi seviyesinde hem de bizler aracılığıyla görüşmeleri ile aşikâr bir seviyeye getirildi. İnşallah bundan sonra teknik heyetler bu mevzuda kendi muhataplarıyla yapacakları görüşmelerde bir noktaya gidecekler. Karşınıza beklenmedik kaideler çıkabiliyor. Siyasi olarak tıkandıkları bir husus olursa, tıkandıkları noktada bize gelebilirler.
SCHENGEN VİZELERİNDE KOLAYLIK
Schengen vizelerinde kolaylık kararına ait ise Fidan, “Birkaç ülkenin aldıkları muhalefet kararları var. Bu mevzuda ağır bir diplomasi sürdürüldü. Çok önemli bir çalışma oldu. Sonucunda bu türlü bir karar alındı. Avrupa ile vize serbestisi ile atılacak atımlar değerli. Bu husus Türkiye’nin AB perspektifinin canlı tutulması için kıymetli.” dedi.
“İRAN’IN KENDİSİNE SALDIRILMADAN, SALDIRMAYACAĞINA İNANIYORUM”
Son olarak İsrail-İran çizgisindeki tansiyona değinen Bakan Fidan, “Yeni bir çatışma mümkünlüğü her vakit mümkün. Taraflar 12 günlük savaştan çıkardıkları dersleri şu anda hayata geçiriyorlar. Bilhassa İsrail bir durup bunlara bakabilir. Ben İran’ın kendisine saldırılmadan, saldırmayacağına inanıyorum. Nükleer müzakerelerde bir uzlaşmaya ulaşılırsa ben bir savaş görmeyeceğimiz düşünüyorum.” diye konuştu.
