İstanbul Planlama Ajansı tarafından hazırlanan Kent Gündemine Bakış serisinin son raporu ‘’Sağlıkta Dönüşüm ve Özelleştirmeler: İstanbul’da Sıhhat Hizmetleri Üzerine Bir Değerlendirme’’ yayımlandı.
Raporda sıhhat kesiminde yaşanan özelleştirme ve ticarileştirme siyasetlerine vurgu yapılırken İstanbul’da devlet hastanesinden 3 kat fazla özel hastane bulunduğu belirtildi.
Türkiye’de esirgeyici sıhhat hizmetlerine gereken ehemmiyet verilmediği belirtilen raporda, gözetici sıhhat için yapılan toplam harcama 2021 yılında yüzde 46’yken bu oranın yüzde 25,24’e düştüğü kaydedildi.
Raporda ayrıyeten kent hastanelerinin kent merkezlerinin dışında konumlanması önemli bir erişim ve ulaşım meselesini yarattığının altı çizilerek Kamu-özel işbirliği modeli ile yapılan sıhhat tesislerine yönelik Sağlık Bakanlığı bütçesinin 2021 yılında yüzde 21,10 iken 2022 yılında yüzde 18,60 ve 2023 yılında yüzde 15,90 olduğu belirtildi.
SAĞLIK HİZMETLERİ ÖZELLEŞTİRİLİYOR
Sağlık hizmetlerinin özelleştirildiği kaydedilen rapora nazaran, 1995 yılında tüm hastaneler ortasında özel hastane sayısı yalnızca 141 iken bu sayı 2004’te 253’e 2023’te 565’e yükseldi. Böylelikle özel hastane sayısı 30 yılda yüzde 300 artış kaydetti.
Artan özelleşmeyle birlikte İstanbul’daki özel hastane sayısı da İstanbul’daki devlet hastanesi sayısının üç katından fazla oldu.
Ayrıca 2013 yılında özel hastanelerdeki yatak sayısının tüm yatak sayıları içindeki oranı yüzde 36,6 iken, 2016 yılında yüzde 39,1 ile son yılların en yüksek oranına ulaşmış akabinde 2020 yılında yüzde 33’e düştükten sonra 2023’te yüzde 35,8’e ulaştı.
Rapora nazaran, 2012’den 2023’e kadar olan süreçte, yenidoğan ağır bakım yataklarının çoğunluğu özel hastanelerin bünyesinde bulunuyor. Rapordaki datalar, özel hastanelerdeki yenidoğan ağır bakım yatağı oranı yüzde 52’nin üzerine çıktığına işaret ediyor.
TIBBI AYGIT DAĞILIMINDA BÜYÜK FARK!
Tıbbi aygıt dağılımındaki eşitsizlikler, İstanbul’da sıhhat hizmetlerine erişimde dikkat alımlı bir tablo ortaya koyuyor. Özel hastaneler, birçok aygıt tipinde hem İstanbul genelinde hem de Türkiye ortalamasına nazaran daha fazla aygıta sahip.
2022 bilgilerine nazaran, İstanbul’da özel hastanelerde 1 milyon şahsa düşen mamografi aygıtı sayısı yaklaşık 9 olarak hesaplanırken, Sıhhat Bakanlığı’na bağlı hastanelerde bu sayı yalnızca 3 olarak kaydedildi.
Hemodiyaliz aygıtları açısından da misal bir durum kelam konusu. İstanbul’da 1 milyon şahsa düşen hemodiyaliz aygıtı sayısı özel hastanelerde 152,3, Türkiye genelindeki özel bölümde ise 124 olarak hesaplandı. Fakat İstanbul’da Sıhhat Bakanlığı’na bağlı hastanelerde bu sayı sırf 25,1, Türkiye genelinde ise 81,4 olarak belirlendi.
