Google’ın yayımladığı blog yazısına nazaran, bu dijital araç uzay tıbbı uzmanı olan uçuş cerrahlarına semptomlara dayalı bilgi tahlili ve öngörüler sunarak daha süratli ve tesirli kararlar almalarını sağlıyor. Birinci test sonuçları, yapay zekanın bildirilen semptomlara nazaran emniyetli teşhisler koyabildiğini ortaya koymuş durumda.
Uzun vadeli uzay vazifelerinde gerçek vakitli tıbbi müdahale, mevcut irtibat sonları nedeniyle önemli bir zorluk oluşturuyor. Örneğin, Ay’da bağlantıda 10 saniyelik bir gecikme yaşanabileceği, acil bir tahliyenin ise iki haftayı bulabileceği öngörülüyor. Mars vazifelerinde ise bu mühlet çok daha uzun oluyor. Mars’taki bağlantıda 40 dakikalık gecikmeler ve geri dönüş için 6 aya kadar müddet kelam konusu olabiliyor.
YAPAY ZEKA ASTRONOTLARIN TABİBİ OLUYOR
Bu çeşit bağlantı pürüzleri nedeniyle astronotların kendi kendilerine muteber tıbbi teşhisler koyabilmeleri kritik hale geliyor. Yapay zeka dayanaklı bu sistemin, bilhassa acil müdahale gereken durumlarda Dünya’dan bağımsız formda teşhis ve tedavi teklifleri sunabilmesi hedefleniyor.
NASA’nın Artemis II ve III misyonlarıyla Ay’a dönüş hazırlıkları sürerken, bu projelerin tıpkı vakitte 2030’larda planlanan Mars seyahatlerine da yer oluşturması bekleniyor.
Google, geliştirilen yapay zeka sisteminin yalnızca uzay vazifeleri için değil, birebir vakitte “yapay zekanın en güçlü ve uzak ortamlarda bile hayati sıhhat hizmeti sunma hudutlarını zorlaması” açısından da büyük ehemmiyet taşıdığını vurguluyor.
Şu anda astronotlar temel birinci yardım, kalp masajı (CPR), davranışsal sıhhat takviyesi ve medikal kit kullanımı üzere bahislerde eğitim alıyor.
Ayrıca karbondioksit zehirlenmesi ya da basınç düşmesi üzere uzaya mahsus rahatsızlıklara karşı da bilgilendiriliyorlar. ISS’de geniş bir eczane ve tıbbi ekipman mevcut; lakin Dünya yörüngesinin dışına çıkıldığında işler değişiyor.
2023’te yayımlanan bir araştırma, gelecekteki Ay ve Mars vazifelerinde ISS’tekinden çok daha güçlü ve bağımsız çalışabilen tıbbi sistemlere muhtaçlık duyulacağını vurguluyor. Uzmanlara nazaran bu sistemler sırf teşhis koymakla kalmamalı, tıpkı vakitte uzmanların sorabileceği soruları öngörebilmeli ve irtibat gereksinimini en aza indirecek halde çalışabilmeli.
