ABD Başkanı Donald Trump, cuma günü yaptığı açıklamada, hükümetin Intel’de yüzde 10’luk bir pay alacağını duyurdu. Güç durumda olan çip üreticisiyle yapılan mutabakat kapsamında devlet hibeleri paya dönüştürülecek. Böylelikle şirketin ABD’deki fabrika yatırımlarına yaklaşık 10 milyar dolarlık kaynak aktarılacak.
ANLAŞMANIN AYRINTILARI MUHAKKAK OLDU
Reuters’ın aktardığı muahedeye nazaran ABD hükümeti, Intel’in yüzde 9,9’luk payını 8,9 milyar dolara, yani pay başına 20,47 dolardan satın alacak. Bu sayı, Intel’in cuma günkü kapanış fiyatı olan 24,80 dolara nazaran 4 dolarlık bir indirim manasına geliyor. Toplam 433,3 milyon adet pay alımı, Biden periyodunda çıkarılan CHIPS Yasası kapsamındaki 5,7 milyar dolarlık ödenmemiş hibe ile Trump’ın selefi Joe Biden devrinde verilen 3,2 milyar dolarlık Secure Enclave takviyesi kullanılarak yapılacak.
TRUMP İLE INTEL CEO’SU ORTASINDA GERİLİM
Trump, daha evvel Intel CEO’su Lip-Bu Tan’ın Çinli firmalarla olan bağları nedeniyle istifasını istemişti. Fakat tarafların 11 Ağustos’taki görüşmesinin akabinde tansiyon yerini muahedeye bıraktı. Trump, “Odaya işini korumak için girdi, sonunda bize 10 milyar dolar kazandırdı” ifadelerini kullandı. Ticaret Bakanı Howard Lutnick de muahedeyi “hem Intel’e hem Amerikan halkına adil” olarak niteledi.
ABD’NİN ŞİRKETLERE MÜDAHALELERİ ARTIYOR
Intel yatırımı, Trump idaresinin şirketlerle yaptığı sıra dışı mutabakatların son örneği oldu. Daha evvel hükümet, Nvidia’nın Çin’e H20 çip satmasına müsaade karşılığında satışların yüzde 15’ini alma, Pentagon’un az toprak elementleri üreten MP Materials’a ortak olması ve Japon Nippon Steel’in U.S. Steel’i satın almasına “altın hisse” kaidesiyle onay verilmesi üzere atılımlar yapmıştı.
INTEL’İN GELECEĞİ BELİRSİZ
Uzmanlar, devlet dayanağının Intel’e vakit kazandırabileceğini lakin sıkıntıların esaslı olduğunu belirtiyor. Synovus Trust portföy yöneticisi Daniel Morgan, Intel’in dökümhane (foundry) ünitesinin rekabet gücü kazanmadan toparlanamayacağını vurgulayarak, “Intel’in TSMC ile teknolojik açıdan ortayı kapatması gerekiyor” dedi.
HÜKÜMETİN PAYI PASİF OLACAK
Intel, ABD’nin aldığı payın pasif paydaşlık olduğunu, idare şurasında sandalye sağlamayacağını açıkladı. Hükümet, sadece makul istisnalar dışında idare konseyinin oylarıyla tıpkı tarafta oy kullanmak zorunda olacak. Ayrıyeten mutabakat, ABD’ye pay başına 20 dolardan yüzde 5 ek pay alma hakkı tanıyor.
DEV ZİYAN SONRASI KRİTİK DESTEK
Intel, 2024’te 18,8 milyar dolarlık ziyan açıklayarak 1986’dan bu yana birinci kere yıllık kayıp yaşamıştı. Şirketin son olumlu nakit akışı ise 2021’e dayanıyor. Mart ayında vazifeye gelen CEO Lip-Bu Tan’ın, devlet takviyesiyle şirketi yine ayağa kaldırması bekleniyor.
