Ekonomide yapılan yanlışları gizlemek için uygulanma başlayan Kur Muhafazalı Mevduat (KKM), rekor maliyet getiren yüksek faiz siyasetiyle sona erdirildi. İktisat idaresi, maksatlarıyla uyumlu bir halde KKM’nin bitirildiğini açıkladı. KKM’de kalan yaklaşık 11 milyar dolarlık tasarruf, yıl sonuna kadar yapılacak ödemelerle tasfiye olacak.
Merkez Bankası’nın paylaştığı datalara nazaran eylül ve kasım aylarında yaklaşık 3 milyar dolarlık, ekimde ise yaklaşık 4 milyar dolarlık KKM hesabı kapatılacak. Böylelikle 2023’te büyüklüğü 3.4 trilyon lirayı aşan, maliyeti ‘hesaplanamaz’ boyutlarda olan KKM, 2025 sonunda tarihin tozlu sayfalarına karışacak. KKM ile döviz getirisine alışan yatırımcıları yine TL’ye döndürmek ise fakat yüksek faizle mümkün oldu. Merkez Bankası’nın yüzde 43 düzeyinde bulunan siyaset faizi, Venezuela’dan sonra dünyadaki en yüksek borçlanma maliyetini gösteriyor.
FAİZİN HİSSESİ İKİYE KATLANDI
Artan borçlanma maliyetiyle bütçeden bu yılın ocak-temmuz devrinde 1 trilyon 246 milyar liralık rekor faiz ödemesi yapıldı. Geçen sene vergi geliri içindeki hissesi yüzde 17.4 olan faizin, bu
yıl vatandaşın ve şirketlerin ödediği vergideki hissesi yüzde 21.8’e ulaştı.
Cumhurbaşkanlığı sistemi için referandurumun yapıldığı 2017’den bu yana ise faizin bütçedeki hissesi 2’ye katlandı. Bu devirde faizin vergi geliri içindeki hissesi yüzde 10.5’ten yüzde 21.8’e ulaşırken, faiz ödemeleri 56 milyar liradan 1.2 trilyona çıktı. KKM’nin sona erdirilmesiyle ilgili yazı hazırlayan Ekonomist Uğur Gürses, “KKM de yüksek faiz de yanlış siyasetlerin sonucudur” vurgusunu yaptı.
‘KKM’de bütün kabahat eskiye atılamaz’
“KKM ile tarihimizde görülmeyen servet transferi yapıldı” diyen İktisatçı Ali Çufadar, “KKM’nin bedeli kısmen eskinin, kısmen ortodoks siyasetlerin sonucudur. Her şey eskiye bağlanamaz. Makul siyasetlerle daha az maliyet mümkündü” sözünü kullandı. Çufadar, KKM’nin kazananları olarak Hazine ile krediye ulaşabilen gerçek kesim ve vatandaşı gösterdi; kaybedenlerin ise emekli, işçi ve tasarruflarını TL’de değerlendirenler olduğunu belirtti.
