Yılın son çeyreğine girilirken bankalar, tahsilinden umudu kestikleri kredileri varlık idare şirketlerine devretmeye sürat verdi. Bankaların Kamuyu Aydınlatma Platformu’na (KAP) yaptığı duyurular tek tek incelendiğinde, yıl içinde varlık idare şirketlerine devredilen batık kredi meblağının toplamda yaklaşık 22 milyar TL’ye ulaştığı hesaplanıyor. Bu fiyat Haziran başı prestijiyle 12 milyar TL seviyesindeydi. Üç ayda yüzde 83 artış gösteren bu sayı, bankaların bilançolarını rahatlatmak için ne ölçüde agresif satışlara yöneldiğini de ortaya koyuyor.
7.2 MİLYON KİŞİ ÖDEYEMEDİ
Finansal Kurumlar Birliği (FKB) bilgilerine nazaran bugüne kadar varlık idare şirketlerine devredilen kredi belgesi sayısı 14.5 milyona (7.2 milyon bireye ait) ulaştı. Toplam fiyat ise 135.2 milyar TL düzeyinde. Yönetilen tahsili gecikmiş borcun yüzde 42’sini ticari krediler, yüzde 58’ini ise ferdi kredi ve kredi kartları oluşturuyor. Son örneklerden biri Garanti Bankası oldu. Banka, 1.69 milyar TL fiyatındaki takipteki kredi alacaklarını iki başka varlık idare şirketine toplam 279.2 milyon TL bedelle devrettiğini bildirdi. Yani 1 TL’lik batık kredi 16.5 kuruşa satılmış oldu.
Akbank da evvelki gün yaklaşık 1.2 milyar TL’lik takipteki kredi portföyünü 287 milyon TL bedel karşılığında dört farklı şirkete sattığını açıklamıştı. Yani Akbank’ın satışında 1 TL’lik batık kredi yaklaşık 245 kuruşa devredilmiş. Bankaların yıl genelinde KAP’a bildirdiği duyurulara nazaran 1 TL’lik takipteki kredi borcu 16 ile 35 kuruşa el değiştirdi. Kesim temsilcileri, bu cins süreçlerin bankalara hem bilançolarını rahatlatma hem de nakit yaratma imkanı sunduğunu belirtiyor. Bilhassa faizlerin yüksek seyrettiği ve nakit sıkışıklığının arttığı periyotlarda, uzun yıllar sürebilecek dava süreçleriyle uğraşmak yerine alacakların iskontolu bedellerle satışı tercih ediliyor.
Davalar en az 3-4 yıl sürüyor
Ekonomist Erol Taşdelen şu değerlendirmeyi yaptı: “Takipteki tahsilatlardan umudu kesen bankalar, ana paradan da taviz vererek alacaklarını varlık idare şirketlerine devretmeyi hızlandırdı. Bilhassa nakit sıkışıklığı ve faizlerin yüksek seyrettiği devirlerde bankalar, ‘ne kadar nakit yaratabilirsem o kadar iyi’ anlayışıyla hareket ediyor. Zira dava süreçleri en az 3-4 yıl sürüyor. Belgeleri satarak sadece takipteki alacaklardan değil, beklenen ziyan karşılıklarından da kurtuluyorlar. Böylelikle hem ek nakit yaratıyor hem de bilançolarını olumlu tarafta düzeltiyorlar.”
