University College Dublin ve Padova Üniversitesi’nin ortak yürüttüğü yeni bir araştırma, peynirin üretim sürecinde binlerce mikroplastik parçacığı ile kirlenmiş olabileceğini ortaya koydu.
PEYNİRLERDE KÜÇÜK PLASTİK MODÜLLER TESPİT EDİLDİ
Araştırmacılar, incelenen peynirlerde 5 milimetreden küçük plastik parçacıklarının tespit edildiğini ve olgun peynirlerin bu açıdan başı çektiğini belirledi.
Olgunlaşmış peynirler (4 aydan uzun müddet bekletilen): Kilogram başına 1.857 mikroplastik – Şişelenmiş sudan yaklaşık 45 kat daha fazla.
Taze peynirler: Kilogram başına ortalama 1.280 mikroplastik.
Süt: Kilogram başına yaklaşık 350 mikroplastik.
Araştırmacılar, peynirdeki mikroplastik ölçüsünün bu derece yüksek olmasını, üretim sürecinde sıvının ayrılıp katı lora ağırlaşmasına bağlıyor. Bu süreç, kütleyi azaltırken katı bileşenleri daha ağır hale getiriyor.
PLASTİKLERİN KAYNAĞI NEREDEN GELİYOR?
Çalışmada en yaygın bulunan parçacık tipi sentetik lifler oldu.
Analiz edilen 28 numunede:
Polietilen tereftalat (PET): 19 numunede
Polietilen (PE): 15 numunede
Polipropilen (PP): 12 numunede tespit edildi.
Bu gereçler; filtreleme sistemlerinden, laboratuvar önlükleri ve saç fileleri üzere esirgeyici ekipmanlardan, besin sürece makinelerinden ya da ambalaj kalıntılarından peynirin içine karışabiliyor.
Daha büyük ve sistemsiz plastik modüllerinin ise plastik paketleme yahut makine aşınmalarından kaynaklanmış olabileceği düşünülüyor.
SÜTTE YÜKSEK ORANDA ÇIKTI
Araştırmacılar, sütte de yüksek ölçüde mikroplastik bulunmasının, kirlenmenin üretim zincirinin çok daha erken etaplarında başladığını gösterdiğini belirtiyor.
Hayvan yemlerinin plastikle kirlenmesi ve mikroplastiklerin hayvan bedeninden süte geçmesi de kıymetli bir ihtimal.
Daha evvelki araştırmalarda çiğ süt numunelerinde litre başına ortalama 190 mikroplastik parçacığı tespit edilmişti.
BİLİM HALA ARAŞTIRIYOR
Mikroplastiklerin insan sıhhati üzerindeki tesirleri hala tam olarak bilinmese de bilim insanları riskin küçümsenmemesi gerektiğini vurguluyor.
Parçacıkların %20’si 50 mikrometreden küçük, yani hücre zarlarından geçebilecek boyutta.
Plastikler, toksik ve kanserojen kimyasallar taşıyabiliyor.
Hayvan deneyleri, yüksek maruziyetin bağırsak, akciğer, karaciğer ve üreme sistemi üzerinde ziyanlı tesirler yaratabileceğini gösteriyor.
İlk insan çalışmalarında mikroplastiklerle kalp-damar hastalıkları ve bağırsak kanseri ortasında mümkün ilişkiler gözlemlendi.
ACİL İHTAR YAPILDI
Araştırmacılar, süt ve peynir eserlerindeki mikroplastik düzeylerinin daha detaylı incelenmesi gerektiğini vurgulayarak besin üretim zincirinde plastik kullanımının azaltılması davetinde bulundu.
Çalışmada şu sözler yer aldı:
“Süt dalının karmaşıklığı ve plastik gereçlerin yaygınlığı göz önünde bulundurulduğunda, mikroplastiklerin besin zincirine giriş yollarını anlamak ve potansiyel sıhhat risklerini kıymetlendirmek kritik kıymet taşımaktadır.”
