Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Başdanışmanı ve Cumhurbaşkanlığı Hukuk Politikaları Kurulu Başkanvekili Mehmet Uçum, bu haftaki “Terörsüz Türkiye geçiş ve bütünleşme süreci” başlıklı pazar yazısında, iktidarın Terörsüz Türkiye ismini verdiği yeni süreç için Meclis’te kurulan Ulusal Dayanışma Kardeşlik ve Demokrasi Komitesi’ndeki çalışmaları kıymetlendirdi.
Uçum yazısında yeni süreçte artık geri dönüşün olamayacağının altını çizerken geçiş evresi hukukuna dair 7 husus sıraladı.
Uçum yazısında şunları kaydetti:
7 UNSURDA SIRALADI
“Geçiş Süreci Hukukunun Evreleri ve Pratik Teyit!
Terörsüz Türkiye’ye geçiş sürecinin gereksinimlerine yönelik yaklaşımlarda ortaklaşmalar artıyor. Kesin silah bırakma kararının pratik teyidine bağlı olarak geçiş süreci hukukuna ait TBMM Kurulunun rapor hazırlaması konusunda geniş bir mutabakatın oluştuğu görülüyor.
Geçiş süreci hukukuna ait TBMM adımları şöyle öngörülebilir:
Önce Kurulda hukuk siyaseti öneren raporun hazırlanması.
Raporun TBMM Başkanlığına sunulması.
Rapora dayanılarak geçiş süreci kanununa ait teklifin hazırlanması.
Teklifin Meclis Başkanlığına sunulması.
Teklifin yasalaştırma sürecine girmesi.
TBMM’nin teklifi kanun olarak kabul etmesi.
Kanunun, Cumhurbaşkanımız tarafından uygun bulunması halinde resmi gazetede yayınlanması.
“BÜTÜNLEŞMEYİ RİSKE ATACAK HER TÜRLÜ NEGATİF UNUSURU DIŞARIDA BIRAKIR”
Kesin silah bırakmanın pratik teyidleri de bu etaplara nazaran giderek gelişen bir kapsamda gerçekleşir. Sonuncu teyitle birlikte TBMM geçiş süreci kanununu kabul ettiği vakit süreç çok yanlışsız yönetilmiş olur.
Geçiş Süreci Hukukuna Ait Yol ve Kaygılar!
Elbette geçiş süreci hukukuna ait yasalaştırma yoluna TBMM karar verecektir. Fakat geçiş sürecinin hukuku bakımından başından beri önerdiğimiz tek, süreksiz ve özel bir kanun çıkarılması yaklaşımı bize nazaran birçok hukukî komplikasyona karşı en tesirli yoldur. Nihayetinde takdir TBMM’nindir.
Bu ortada geçiş süreci hukukuna dair çeşitli çevrelerce birbirinden büsbütün farklı tasalar ve kuşkular lisana getiriliyor.
Bazı kesitler ulusal bütünlüğe ziyan gelmemesi konusunda yüksek itina bekliyor. Bu beklenti büsbütün haklıdır. Geçiş süreci hukukunda zati anayasaya ters düzenlemeler olamaz. Ulusal devletin temeli olan hiç bir prensip tartışma konusu yapılamaz. Süreçler büsbütün TBMM’nin iradesiyle açık ve şeffaf yürüyecek. Münasebetiyle tasa duyulmasını gerektirecek bir durum ortaya çıkmaz.
Öte yandan Devletle ve Toplumla Bütünleşme perspektifi çerçevesinde oluşturulacak geçiş süreci hukuku, bütünleşmeye ziyan verecek hiçbir öge içeremez. Bütünleşme amaçlı bir hukukî yaklaşım, bütünleşmeyi riske atacak her türlü negatif ögesi dışarıda bırakır.
“GEÇİŞİ SAĞLAYACAK KOŞULLAR OLUŞMUŞTUR”
Münfesih terör örgütüyle kontaklı olarak bütünleşme kapsamına girecekler için TBMM’nin en adil ve hakikat ölçütleri geliştireceğine, Milletin tüm bölümlerinin hassasiyetlerini gözeteceğine de kuşku yoktur.
Geçiş Süreci Hukukunda Geçmiş Deneyimlerden Yararlanmak!
2014 yılında kabul edilen ve hala yürürlükte olan “Terörün Sona Erdirilmesi ve Toplumsal Bütünleşmenin Güçlendirilmesine Dair 6551 sayılı Kanun” geçiş süreci özelliklerine uygun bir içerikte olmadığı için uyarlanarak da olsa bugün direkt uygulanamaz.
Bununla birlikte Kanunun Yürütmeye misyon ve yetki veren aşağıdaki kararları geçiş sürecinin hukuk siyasetini belirlemede yarar sağlayabilir:
[Terör örgütünün feshi ve kesin silah bırakma kararına bağlı olarak] toplumsal bütünleşmenin güçlendirilmesine yönelik siyasi, hukuksal, sosyoekonomik, ruhsal, kültür, insan hakları, güvenlik ve silahsızlandırma alanlarında ve bunlarla temaslı hususlarda atılabilecek adımların belirlenmesi.Silah bırakan [münfesih] örgüt mensuplarıyla [Avrupa’daki mensupların] meskene dönüşleri, toplumsal yaşama iştirak ve uyumlarının temini için gerekli önlemlerin alınması.
Kamuoyunun hakikat ve vaktinde bilgilendirilmesi.
Alınan önlemlere ait uygulama sonuçlarının izlenmesi ve ilgili kurum ve kuruluşlar ortasında uyumun sağlanması.
İlave mevzuat çalışmalarının yapılması.
Dikkat edilirse 6551 sayılı Kanunda yer alan bu misyon ve yetkiler uyarlanmak ve güncellenmek kaydıyla geçiş süreci kanuna işlenirse geçiş sürecinin hukuku açısından temel muhtaçlıklar karşılanmış olur.
Belirtelim ki; birçok boyutuyla Terörsüz Türkiye’ye geçişi sağlayacak kaideler oluşmuştur. Türkiye’nin gelinen basamaktan geriye dönmesi artık mümkün değildir. Sonuç olarak kaygılı değil çok umutlu olmamız gereken tarihi bir devirdeyiz. Ortak umudumuz ortak geleceğimizin harcıdır.”
