Uzun yıllar boyunca bu patlamanın kaynağı bilinmiyordu. Lakin yakın vakitte yapılan araştırmalar, Grönland’dan alınan buz çekirdeklerindeki kükürt izotopları, kül taneleri ve küçük volkanik cam modüllerinin tahlil edilmesiyle değerli ipuçları sundu.
Araştırmacılar, bu dataları kullanarak volkanik parçacıkların yörüngesini hesapladı ve patlamanın Pasifik Okyanusu’nun kuzeybatısındaki Kuril Adaları’nda bulunan Zavaritskii yanardağında gerçekleştiğini ortaya çıkardı.
TARİHİ KAYITLARDA YOKTU
CNN’de yer alan habere nazaran; Zavaritskii volkanının 19. yüzyıldaki faaliyetlerine dair rastgele bir kayıt bulunmuyordu. Bunun temel nedenlerinden biri, volkanın Japonya ile Rusya ortasında tartışmalı bir bölgede yer alması ve etrafında yerleşim olmamasıydı. Tarihi bilgiler sırf bölgeden geçen gemilerin tuttuğu sonlu günlüklerle elde ediliyordu.
Patlama sırasında atmosfere yayılan ağır kükürt dioksit, Dünya’nın stratosferine ulaşarak Kuzey Yarımküre’deki sıcaklıkların düşmesine neden oldu.
Bu durum, 19. yüzyılın en güçlü volkanik olaylarından biri olarak kabul ediliyor. Olayın, Küçük Buzul Çağı’nın tesirlerinin devam ettiği bir devirde gerçekleşmesi, iklim üzerindeki tesirlerini daha da artırdı.
DAHA EVVEL M.Ö. 800’DE PATLADI
Yeni bulgular, Zavaritskii’nin 1831 yılında büyük bir patlama yaşadığını gösteriyor. Lakin bu araştırmadan evvel bilim dünyası, volkanın son patlamasının M.Ö. 800’de gerçekleştiğini düşünüyordu. Bu durum, volkanların tarihî faaliyetlerine dair bilgi eksikliğini bir defa daha gözler önüne serdi.
St. Andrews Üniversitesi Dünya ve Etraf Bilimleri Fakültesi’nden Dr. William Hutchison, “Dünya’daki birçok volkanın patlama geçmişine dair çok az bilgiye sahibiz,” diyerek bilimsel kayıtların eksikliğine dikkat çekti.
Dr. Hutchison, Zavaritskii’nin son derece uzak bir adada yer almasının, bu volkanın geçmişteki faaliyetlerini araştırmayı zorlaştırdığını tabir etti.
Hakemli bilim dergisi Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS)’ta yayımlanan araştırma, sırf bu büyük volkan patlamasının kaynağını açıklamakla kalmadı, birebir vakitte dünyanın uzak bölgelerinde bulunan volkanların potansiyel tesirlerini incelemenin kıymetini de vurguladı.
