Kalp-damar hastalıkları ve kalp krizleri dünya genelinde süratle artan sıhhat meseleleri ortasında yer alıyor. Berbat beslenme alışkanlıkları çok gerilim, hareketsizlik, ziyanlı alışkanlıklar ve sıhhatsiz hayat biçimleri, kalp sıhhatini önemli biçimde tehdit ediyor.
Kalp krizlerinin neredeyse yarısı, 50 yaşına gelmeden evvel yaşanıyor ve bu olayların yüzde 25’i 40 yaşın altında meydana geliyor. Bilhassa 45 yaş üstü bireylerde kardiyovasküler hastalıkların yaygınlığı hayli yüksek. Dünya genelinde her yıl 18 milyon kişi, kalp krizi nedeniyle hayatını kaybediyor ve Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ), kalp damar hastalıklarını vefatlar ve engellilikle ilgili en büyük neden olarak raporluyor. Türkiye’de ise, 2023 yılı prestijiyle ölümlerin yaklaşık yüzde 33,4’ü kalp-damar hastalıklarından kaynaklanıyor.
Kalp krizinin esas belirtilerinden biri, göğüs bölgesinde hissedilen ağrıdır. Bu ağrı, çoklukla baskı ve yük hissi formunda olup, göğüs kafesinin içine oturmuş üzere bir his yaratır ve bazen sol kola, boyna, omuzlara, sırta ve karına yayılabilir. Bunun yanı sıra, baş dönmesi, mide bulantısı, nefes darlığı, kolay yorulma ve kalp ritim bozuklukları da kalp krizinin öteki belirtileri ortasında yer alır. Bu belirtiler şahıstan şahsa farklılık gösterebilir, bilhassa bayanlar için kalp krizi belirtileri daha az besbelli olabilir.
Kalp sıhhatini korumak için sağlıklı ömür şekli alışkanlıkları benimsemek büyük değer taşır. İstikrarlı beslenme, gerilim idaresi, sigara ve alkol üzere ziyanlı alışkanlıklardan kaçınmak, sistemli antrenman yapmak kalp sıhhatini takviyeler. İnsanların yaptığı birtakım alışkanlıklar, kalp sıhhatini olumsuz etkileyerek kalp krizini tetikleyebilir. Bunlardan en kıymetlileri, uykusuzluk ve sabahları yapılan ağır antrenmandır.
KALP KRİZİ EKSERİYETLE SABAH SAATLERİNDE MEYDANA GELİYOR
Uzmanlar, kalp krizinin ekseriyetle sabah saatlerinde meydana geldiğini belirtti. Harvard Tıp Okulu’nda yapılan bir araştırma, sabah saatlerinde geçirilen kalp krizlerinin, günün ilerleyen saatlerinde yaşananlardan yüzde 20 daha fazla kalp dokusu vefatına yol açtığını ortaya koydu. Ayrıyeten sabah saatlerinde, bedende kalp krizine yol açabilen kan pıhtılarını önleyen hücrelerin daha az olması, sabahları kalp krizi riskinin daha yüksek olduğunu gösteriyor.
Uzmanlar, sabahları yapılan ağır idmanların kalp krizine yol açabileceği konusunda uyarıyor. Bu, bilhassa gerilim altında olan, gereğince uyumayan yahut susuz kalan bireyler için daha büyük bir risk oluşturabiliyor. Profesör Srinath Reddy, sabah antrenmanının ertelenmesi gerektiğini ve uygun bir gece uykusunun kalp sıhhatini müdafaada kıymetli bir rol oynadığını belirtti. Ayrıyeten, ABD Hastalık Denetim ve Tedbire Merkezleri (CDC), her gece 7 saatten az uyuyan bireylerin kalp sıhhati açısından daha yüksek risk altında olduğunu vurguladı.
