Pasifik Okyanusu’nda yüzen devasa bir “çöp adası”, dünyanın etraf problemlerini gözler önüne seriyor. 1.8 trilyon modül plastikten oluşan bu çöp adası, yaklaşık 618 bin mil karelik bir alanı kaplıyor. Bu, Fransa’nın üç, Teksas ve Türkiye’nin ise iki katı büyüklüğünde bir alan demek! Tartısı ise tam 100 bin ton.
267 ÇEŞİDİN HAYATI DİREKT ETKİLENİYOR
Her yıl 1,15 ila 2,41 milyon ton plastik, denizlere karışıyor. Bu kirlilik, 267 çeşidin hayatını direkt etkiliyor. Bilhassa, deniz kuşlarının yüzde 44’ü, deniz memelilerinin yüzde 43’ü ve deniz kaplumbağalarının yüzde 86’sı plastik yüzünden yutma, açlık, boğulma ve dolanma üzere sebeplerle ziyan görüyor.
BÜYÜK PASİFİK ÇÖP YAMASI (GREAT PACIFIC GARBAGE PATCH- GPGP)
Kaliforniya ile Hawaii ortasında yüzen bu devasa plastik yığını, dünyanın en büyük beş açık deniz plastik birikim alanından biri. GPGP, yüzeyde yüzen plastiklerin daha hafif ve sağlam olması nedeniyle okyanus boyunca büyük aralar kat ederek burada birikmiş durumda.
İNSAN BAŞINA 250 MODÜL PLASTİK ATIK DÜŞÜYOR
Bir küme bilim insanı, bu çöp adasının büyüklüğünü anlamak için epeyce ayrıntılı bir araştırma yaptı. 30 gemi, 652 ağ ve hava görüntüleme çalışmalarıyla yapılan tahliller sonucunda, adanın içinde yaklaşık 1,8 trilyon plastik kesim olduğu tespit edildi. Bu, dünyadaki her bir insan başına 250 kesim plastik atık düşmesi demek! Araştırmalar, bu sayının aslında 3,6 trilyona kadar çıkabileceğini öne sürüyor.
ATIKLARIN KİMİLERİ 50 YILI AŞKIN MÜDDETTİR YÜZÜYOR
Çöp adasında bulunan plastiklerin kimileri 50 yılı aşkın müddettir okyanusta. Plastik çakmaklar, diş fırçaları, su şişeleri, plastik poşetler ve hatta cep telefonları adanın bir modülü. Daha da berbatı, bu yama her yıl süratle büyüyor. 2014’te yapılan bir araştırma, GPGP’nin 1945’ten bu yana her on yılda 10 kat büyüdüğünü ortaya koydu.
YILDA 6 İLA 19 MİLYAR DOLAR ORTASINDA EKONOMİK ZARAR
Plastiklerin deniz canlıları tarafından yutulması yalnızca deniz hayatını değil, insanları da etkiliyor. “Biyobirikim” ismi verilen bir süreçle plastiklerden salınan kimyasallar, deniz canlıları aracılığıyla insan besin zincirine de karışabiliyor.
Ekonomik tesiri de büyük: The Ocean Cleanup ve Deloitte tarafından yapılan bir araştırmaya nazaran, deniz plastiklerinin neden olduğu ekonomik ziyan yılda 6 ila 19 milyar dolar ortasında değişiyor. Turizm, balıkçılık ve paklık çalışmaları bu maliyetlerin başında geliyor.
2027 YILINA KADAR YARISININ TEMİZLENMESİ HEDEFLENİYOR
The Ocean Cleanup projesi, 2027 yılına kadar bu kirliliğin yarısını temizlemeyi hedefliyor. Proje, deniz tabanına sabitlenen yüzer bariyerler kullanarak plastikleri toplamayı planlıyor. Fakat mikroplastiklerin artışı ve denizlere karışan plastik ölçüsündeki kontrolsüzlük, tahlilin uzun vadeli ve daha büyük bir gayret gerektirdiğini gösteriyor.
Benzer bir plastik yığını, Atlantik Okyanusu’nda da bulunuyor: Kuzey Atlantik Çöp Yaması. 1972’de keşfedilen bu bölge, deniz ekosistemine ziyan vermeye devam ediyor. Lakin etraf farkındalığı ve temizleme çalışmaları çoğunlukla GPGP’ye odaklanmış durumda.
