Cep telefonları artık hayatımızın ayrılmaz bir modülü haline geldi. O denli ki pek çok kişi bu aygıtları gece gündüz elinden düşürmüyor. Lakin bu yüzden yüksek oranda elektromanyetik radyasyona maruz kalındığını belirten Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz, ‘’Bu sinsi tehlikeyi göz arkası etmeyin’’ diyerek, değerli bilgiler paylaştı. İşte açıklamaları:
SAR BEDELİ ÇOK ÖNEMLİ
Cep telefonlarının yaydığı elektromanyetik dalgaların insan sıhhati üzerindeki tesirleri hakkında büyük bir tasa var. Bilim insanları, radyasyonun sıhhate ziyanını ölçmek için özgül emilim oranı (SAR- Specific Absorption Rate) kıymetine bakıyor.
Bu paha, aygıtın ne kadar güç yaydığını ve bu gücün ne kadarının beden tarafından emildiğini gösteriyor. SAR bedeli, watt/kilogram (W/kg) Söz ediliyor ve çoklukla baş yahut beden için farklı başka hesaplanıyor.
SAR bedeli yüksek olan telefonlar, beyefendisine daima bildiri gönderiyor yani önemli biçimde radyasyon yayarak ziyan veriyor. Hasebiyle Dünya Sıhhat Örgütü cep telefonlarından alınan SAR pahasının 0.6 W/kg altında olmasını öneriyor. Zira Lakin birçok telefon çok yüksek SAR bedeline sahip, bu yüzden de ziyan veriyor.
Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz
SAĞLIĞIMIZI NASIL ETKİLİYOR?
Telefonların yüksek SAR pahasının sıhhatimize tesirlerini şöyle sıralayabiliriz:
Baş ağrısı ve uykusuzluk: Bilimsel çalışmalar, yüksek SAR kıymetine maruz kalmanın baş ağrısı ve uyku bozukluklarına yol açabileceğini gösteriyor. Şayet sabah uyandığınızda başınız ağrıyorsa ve nedenini bulamıyorsanız, hatalı başucunuzdaki ya da yastığınızın altındaki cep telefonunuz olabilir.
Gece boyunca başucunuzda duran bu aygıttan gelen sinyaller, beyninizin dinlenmesine mahzur olur ve sabah uyandığınızda kendinizi yorgun hissedebilirsiniz.
Beyin tümörleri: Cep telefonlarının beyin tümörleriyle olan münasebeti, bilim dünyasında uzun müddettir tartışılıyor.
Bazı epidemiyolojik çalışmalar, uzun periyodik ve ağır cep telefonu kullanımının glioma ve akustik nöroma üzere beyin tümörleri riskini artırabileceğini gösteriyor. Ancak, bu bahiste kesin bir sonuca varmak için daha fazla uzun vadeli çalışmalara gereksinim var.
Hücresel gerilim: Elektromanyetik radyasyonun hücreler üzerinde oksidatif gerilime neden olabileceği, DNA hasarına yol açabileceği ve hatta hücresel seviyede apoptozu (programlanmış hücre ölümü) tetikleyebileceği belirtilmektedir.
Bu durum, kanser gelişimi de dahil olmak üzere birçok sıhhat meselesine yol açabilir. Yani, telefonunuz hücrelerinize saldıran bir düşmandır.
Bilişsel fonksiyonlarda bozulma: Yüksek SAR pahasına maruz kalmanın kısa müddetli hafıza ve dikkat üzere bilişsel işlevler üzerinde olumsuz tesirleri olabileceği düşünülmektedir.
Özellikle çocuklar ve gençler, beyinlerinin gelişim basamağında olması nedeniyle bu tesirlerden daha fazla ziyan görebilir.
Bilimsel araştırma sonuçları
INTERPHONE çalışması: Cep telefonu kullanımı ile beyin tümörleri ortasındaki alakayı inceleyen milletlerarası bir çalışmadır. Bu çalışma, cep telefonu kullanımının beyin tümörleri riskini artırıp artırmadığı konusunda kesin bir sonuç ortaya koyamamış fakat ağır cep telefonu kullanıcılarında kimi risk artışlarının gözlemlendiği bildirilmiştir.
Milli Toksikoloji Programı (NTP) Araştırması: ABD Ulusal Toksikoloji Programı (NTP) tarafından yapılan hayvan çalışmalarında, yüksek seviyede radyofrekans radyasyonuna maruz bırakılan erkek farelerde tümör gelişme riskinde artış gözlenmiştir. Bu bulgular, insan sıhhati üzerinde potansiyel risklere işaret etmektedir.
Nasıl korunabiliriz?
– SAR bedeli düşük telefonları terrcih edin.
– Telefonda geçirdiğiniz vakti azaltın.
– Aygıtı başınızdan uzak tutun. Konuşurken kulaklık kullanın.
– Cep telefonunuzu geceleri yatak odanıza götürmeyin. Kapatın ya da öbür bir odada bırakın.
– Mümkünse telefonu, çekim gücünün en yüksek olduğu durumlarda kullanın. Sinyal gücü azaldıkça telefon daha güzel bir sinyal için daha fazla radyasyon yayar. Bu nedenle asansörde, metroda ya da yer katlarda cep telefonuyla konuşmayın.
DİJİTAL DADIYA GÜVENMEYİN
Cep telefonları, çocuklar için adeta dijital dadı haline geldi. Ebeveynler, bir müddetliğine sessizlik sağlamak ismine çocukların ellerine cep telefonu ya da tablet tutuşturuyor. Lakin bu geçici
huzur, çocukların sıhhati üzerinde uzun vadede önemli problemler yaratabilir.
Cep telefonlarının yaydığı radyasyonun çocuklar üzerinde ne üzere tesirleri olabileceğini kimse kesin olarak bilmiyor.
Ancak, elektromanyetik radyasyonun bedende gerilim yaratabileceği ve uzun vadede çeşitli sıhhat sıkıntılarına yol açabileceği düşünülüyor. Telefonlar beyne ısınma tesiri ile ziyan verebilir. Çocukların kafatası kemikleri erişkinlere nazaran daha ince ve 10 kat daha ısınmaya neden olabilir.
