Rahim ağzı kanserinin Dünya’da 45 yaş altı bayanlarda en sık görülen ikinci kanser tipi olduğu vurgulanıyor. Ülkemizde de HPV kaynaklı rahim ağzı kanserlerinde artış görüldüğünü belirten Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Orhan Ünal, ciddiye alınması gereken hastalıkla ilgili hayati bilgiler paylaştı:
Çok eşlilik, erken yaşta cinsel yaşama başlamak (Cinsel alaka ne kadar erken yaşta olursa ve partner sayısı ne kadar fazla olursa HPV’ye yakalanma oranı da o kadar yüksek oluyor), çok fazla doğum yapmış olmak, uzun mühlet doğum denetim haplarının kullanılması ve sigara alışkanlığı üzere şartlar, rahim ağzı kanserinin oluşmasında risk artırıcı nedenler ortasında sayılıyor.
Prof. Dr. Orhan Ünal
CİDDİ SONUÇLARI OLABİLİR
HPV aşısı yalnızca bayanlara değil erkeklere de yapılması gerekir. Bilhassa Avustralya’da bu aşılar devlet siyaseti halinde uygulanmaktadır.
Çünkü virüs erkekten bayana, bayandan erkeğe bulaşabilir.
Dolayısıyla bu virüsün yalnızca rahim ağzı kanserine yol açacağı düşünülmemelidir. HPV erkeklerde de penis kanserine yol açabilir.
HPV aşısı; erkekleri de bu riskten korurken; birebir vakitte hem bayan hem de erkeklerde baş boyun kanserlerine karşı koruyuculuk da sağlar.
Sonuç olarak hem bu virüsün üzücü sonuçlarına maruz kalmamak ve hem de bayanlara bulaştırmamak ismine erkeklerin de aşılanması gerekir.
Taramalar önemli
Son yapılan istatistiklerine nazaran rahim ağzı kanseri Türkiye’de en sık görülen kanserler ortasında yer alıyor. Ülkemizde yılda bin 500 kişi bu nedenle hayatını kaybediyor.
Dolayısıyla tarama çok değerli. Birtakım ülkelerde olaylarda yaşanan düşüşün sebebi taramaların giderek artmasıdır.
Taramayla istenilen ise, vajinal smear testi ve kansere yol açan HPV (Human Papilloma Virus) tiplerinin belirlenmesi, kolposkopik muayene ve gerekirse biyopsi alınarak yıllar sonra ortaya çıkabilecek kanser öncesi lezyonların saptanabilmesidir.
Ne kadar erken yaşta yaptırılırsa koruyuculuğu o kadar artar
Rahim ağzı kanserinden korunmak için HPV aşısı yaptırmak kaide.
Şu anda bu aşıların 9’lu tipi uygulanmaktadır. Yani aşı, hastalığın en sık görülen 9 tipine karşı çok büyük oranda koruyuculuk sağlar.
Aşılama ise 9 yaşından 26 yaşına kadar yaptırılabilir. 9-11 yaşları ortasında hem kız hem erkeklerde başlanabilir.
15 yaşına kadar 2 doz, 15-26 yaş ortasında 3 doz halinde (0, 2 ve 6 ay arayla) önerilmektedir.
26 yaşından 46 yaşına kadar yaptırabilir lakin koruyuculuk oranı erken yaşlara biraz daha düşük olur. Zira en fazla antikorun oluşacağı periyot, erken yaşlardır.
Bu aşıların daha evvel 4’lü tipini yaptıranlar da aşılamanın üzerinden bir buçuk yıl geçtikten sonra 9’lu tipini yaptırabilirler.
Düzenli denetim şart
Aşı yaptırılsa bile rahim ağzı kanseri taramalarına devam etmek gerekiyor. Nasıl ki Covid-19 aşısını yaptıran bireyler maske ve araya devam ediyorsa, HPV aşısı sonrasında da tıpkı
şekilde taramalar devam etmeli.
Düşük riskli tiplerde kanser oranları daha düşük. Olsa da bu riske karşı taramalar kıymet taşıyor.
Dikkat!
Rahim ağzı kanseri belirtileri ortasında en yaygın görüleni vajinal kanamadır. Vajinal kanama, adet devirleri dışında, cinsel münasebetten sonra ya da menopoz sonrası devirde görülebilir.
Sık görülen başka bir belirti de cinsel bağlantı sırasında ağrı hissedilmesidir. Olağan olmayan çok vajinal akıntı, adet döngüsünün olağandışı formda bozulması rahim ağzı kanserinin belirtilerden bazılarıdır.