Dünya’da kanser hastalıklarının en çok metastaz yaptığı organ olan karaciğerle ilgili konuşan Liv Hospital Ulus Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Koray Acarlı, karaciğer hastalıklarına karşı devetabanı dikeni, kahve ve enginar tüketimine dikkat çekti.
Prof Dr. Acarlı, “Yapılan bütün araştırmalar sürpriz olarak şunu göstermiş; kahve muhakkak bir ölçüde tüketildiğinde hem metabolizmayı hızlandırıyor hem de karaciğer hastalıkları ile kanserinde hami tesir gösteriyor. Ayrıyeten kahvenin uzun vadede Parkinson üzere nörodejeneratif hastalıklardan da hami tesiri var. 2017’de yayınlanmış çok geniş bir şemsiye çalışmasında ise kahvenin hami özellikleri olduğu neredeyse ispatlanmış” dedi.
Karaciğer hastalıklarının nedeninde ise içkinin bilhassa batı toplumlarında neredeyse 1’nci sırada olduğunu söyleyen Prof. Dr. Acarlı, “Her şeyin aşırısı kansere neden oluyor. Karaciğer organ kümesinde çok içki, sigara ve kilo kansere taban hazırlıyor. Devetabanı dikeni ve enginar yemenin ise karaciğere yararı var. Karaciğerde tek bilinen ve ispatlanmış, ‘bunu çok yahut her gün kullanırsan karaciğerini bozarsın’ denen bir tek husus var; alkol” dedi.
‘İYİ HUYLU TÜMÖRLER VAKİTLE MAKÛS HUYLUYA DÖNEBİLİR’
İyi huylu tümörlerin vakitle makûs huylu hale gelebileceğine dikkat çeken Acarlı, “İyi huylu tümörlerin vakit içerisinde berbata dönme riski var. Bu nedenle bunları yakından takip etmek kıymetli. Büyüme eğilimine girdiklerinde yahut bir farklılık gösterdiklerinde kötüleşmeye başlamadan ameliyat yapıp hastayı müdafaamız gerekir. Öte yandan makus huylu tümörler, dünyada 7’nci ve vefatlar ortasında 2’nci sırada. Çoklukla makûs huylu tümörler yüzde 80-90 oranında karaciğer hastalarında çıkar. Değerli olan bu hastaları takip ederken işlevleri bozulana kadar beklemek değil, orta ara görüntülemeler yaparak bu türlü bir tümör çıkıp çıkmayacağını yakından takip etmek. Zira hastalığı ilerleyen tümör gelirse cerrahi uygulayamayız. O vakit hastayı nakile vermemiz lazım. Fakat küçük makus huylu tümörü, karaciğer bozulmadan yakalarsak cerrahi olarak çıkarma ve hastanın ucuz kurtarması kelam konusu olabilir” sözlerini kullandı.
‘MANİKÜR VE PEDİKÜR YAPTIRIRKEN DİKKAT’
Hastalıklardan korunmak için dikkat edilmesi gerekenleri anlatan Prof. Dr. Acarlı, “Karaciğer hastalıklarında ileri safhadaki belirtiler halsizlik, kilo kaybı, iştahsızlık ve sarılık üzere bulgular oluyor. Bunları beklediğimiz vakit iş işten çoktan geçmiş oluyor. Kanser en fazla karaciğer hastalıklarıyla eşlik ettiği için kendimizi koruyabilmemiz lazım. Koruyabileceğimiz hastalıklar ise bilhassa Hepatit dediğimiz bulaşıcı viral hastalıklar.
Hepatit B için aşı olmak lazım. Hepatit C’nin aşısı yok fakat kan yoluyla geçtiği için dikkatli olmak gerekiyor. O nedenle oburunun kanıyla kirlenmiş manikür pedikür gereci üzere eserleri kullanmamak gerekiyor. Kanama temizlenmezse diğer bir hastadan size hastalık bulaştırabilir. Keza cerrahi aletlerde buna dahil, onun için korunmak çok önemli” diye konuştu.
‘GÜNÜMÜZÜN ÇAĞDAŞ HASTALIĞI KARACİĞER YAĞLANMASI’
Karaciğer yağlanması ve safra kesesi hastalıklarından bahseden Prof. Dr. Acarlı, sözlerini şöyle sonlandırdı:
“Günümüzün çağdaş hastalığı karaciğer yağlanmasıdır. Bütün dünyada bilhassa batı toplumlarından başlamak üzere karaciğer hastalığı ile uğraşan ünitelere insanların en sık müracaat etme nedeni karaciğer yağlanması ve onun sıkıntıları. Karaciğer oturan bir yağ. Başta hiçbir şey yapmıyor üzere gözükse bile uzun vadede karaciğeri bozabilir, siroza ve kansere neden olabilir. Bir insanın karaciğerinin yağlanması için kilolu olması gerekmiyor. Kullandığı kimyasallarla, metabolik yani kendindeki kimi bozukluklar nedeniyle de olabilir.
Ne yaparsak yapalım düzeltemediğimiz de var. O beşerler da karşımıza siroz olarak geliyor. Safra kesesi içerisinde ise bazen çok büyük taşlar olabilir, iki santim ve daha büyük üzere. Bunlar kronik tahriş ve ikazla safra kesesi kanserine neden olabilirler. Safra kesesinin kendi depolama faaliyeti dışında bir vazifesi olmadığı için erken bir bulgusu yok. Safra kesesi kanseri yalnızca tesadüfen yakalanır. Tesadüfen yakalanmazsa da komşuluk nedeniyle, safra kesesi karaciğerin alt yüzüne yapışık bir organ, oradan çabucak büyüyerek karaciğeri istila ediyor. Bu nedenle bilinen en berbat kanserlerden bir tanesi oluyor.”
