Almanya Federal İstatistik Ofisi (Destatis), Alman iktisadına ait 2024’ü kapsayan öncü büyüme datalarını açıkladı.
Buna nazaran, Almanya’da mevsim ve takvim tesirlerinden arındırılmış gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH), geçen yılın son çeyreğinde bir evvelki çeyreğe nazaran yüzde 0,1 daralırken, 2024 yılının tamamında ise bir evvelki yıla nazaran yüzde 0,2 geriledi. Böylelikle dünyanın 3. iktisadı olan Almanya iktisadında 2023’teki yüzde 0,3’lük düşüşün akabinde 2024’te de daralma görüldü.
Alman iktisadı, en son 2002-2003 devrinde iki yıl arka arda küçülmüştü.
Piyasalarda Avrupa’nın en büyük iktisadının geçen yıl yüzde 0,2 küçülmesi bekleniyordu.
Destatis Başkanı Ruth Brand, basın toplantısında, “Konjonktürel ve yapısal baskılar 2024’te daha âlâ bir ekonomik kalkınmaya mani oldu. Bunlar ortasında kıymetli satış pazarlarında Alman ihracat sanayisi için artan rekabet, yüksek güç maliyetleri, hala yüksek seviyede olan faiz oranı düzeyi ve tıpkı vakitte belgisiz ekonomik beklentiler yer alıyor. Bu çerçevede, Alman iktisadı 2024’te bir sefer daha daraldı.” sözlerini kullandı.
“YAPISAL RÜZGARLAR FIRTINAYA DÖNÜŞECEK”
ING Küresel Makro Araştırma Başkanı ve Almanya Başekonomisti Carsten Brzeski de bahse ait değerlendirmesinde, “Alman iktisadı 2024 yılını bir diğer hayal kırıklığıyla kapattı. 2024, konjonktürel ve yapısal rüzgarların fırtınaya dönüştüğü yıl oldu.” sözlerini kullandı.
Brzeski, Alman iktisadının 2000’li yılların başından beri birinci sefer iki yıl arka arda daraldığını belirterek, şunları kaydetti:
“2000’li yılların başları Almanya’nın ‘Avrupa’nın hasta adamı’ unvanını aldığı son periyottu. Tarih tekerrür etmez lakin kafiye fiyat. Destatis, Alman iktisadının geçen yılın son çeyreğinde bir evvelki çeyreğe nazaran yüzde 0,1 küçüldüğünü açıkladı. Bu varsayımın aralık ayına ait somut datalar olmadan hesaplandığını unutmayın. Sanayi şirketlerinin artan güç fiyatları nedeniyle aralık ayında üretime orta verdiğine dair haberler göz önüne alındığında, dördüncü çeyrek GSYH bilgilerinin aşağı taraflı revize edilmesi riski bulunuyor.”
Alman endüstrisinin son birkaç yıldır tüm iktisadın yaşadığı meselelerin en yeterli örneği olduğunu belirten Brzeski, “Alman endüstrisi konjonktürel ve yapısal rüzgarlar ortasında sıkışıp kalmış ve nihayet ucuz güç ve kolay erişilebilir büyük ihracat pazarlarından oluşan eski makro iş modelinin artık işe yaramadığını fark etmiştir. 10 yıllık yetersiz yatırım, berbatlaşan rekabet gücü ve Çin’in ihracat destinasyonundan şiddetli endüstriyel rakibe dönüşmesi Alman iktisadına ziyan verdi ve vermeye devam edecek.” tabirlerini kullandı.
Brzeski, Alman endüstrisinde değerli bir toparlanmanın şimdi görünmediğine işaret ederek, “yaklaşan gümrük vergileri ve ABD’nin yeni idaresinden beklenen ‘komşunu dilendir’ siyasetlerinin çağdaş versiyonu eklenince, Alman endüstrisi için görünümün hiç de iç açıcı olmadığını” vurguladı.
2025’İN BİRİNCİ ÇEYREĞİNDE TEKNİK OLARAK RESEYONA GİRECEK
Bu ortada geçen yılın son çeyreğinde yüzde 0,1 küçülen Almanya iktisadı, 2025’in birinci çeyreğinde de daralması halinde, iki çeyrek arka arda daralma olarak tanımlanan teknik resesyona girecek.
2023’te alışılmışın dışında yüksek seviyedeki enflasyonun satın alma gücünü etkilemesi, yüksek güç fiyatları, düşen yatırımlar, zayıf dış talep ve faiz oranlarının yüksekliği üzere nedenlerle bir evvelki yıla nazaran iktisadı yüzde 0,3 daralan Almanya, G7 ülkeleri içinde küçülen tek ülke olmuştu.
Avrupa’nın en büyük iktisadı olan Almanya’nın bel kemiğini oluşturan şirketler, artan güç fiyatları ve ihracata bağımlı Almanya iktisadında özel bir sorun olan dış talepteki düşüşe bağlı sert makroekonomik rüzgarlarla uğraş etmekte zorlanırken, Çinli şirketlerin oluşturduğu ağır rekabet ile de karşı karşıya bulunuyor.
İnşaat dalı üzere otomotiv, makine mühendisliği ve kimya sanayileri üzere kıymetli dallar de düşük taleple çaba ederken, Almanya’nın ihracatı 2024’te bir evvelki yıla kıyasla yüzde 0,8 geriledi. Özel tüketim harcamaları yalnızca yüzde 0,3 arttı.
Diğer ülkelere nazaran değerli güç ve çok bürokrasi Almanya’yı bir sanayi ülkesi olarak zorlarken, Almanlar da belirsizlik nedeniyle paralarını harcamıyor. Ülkede eski olan altyapının yenilenmesi gerekiyor.
Rusya-Ukrayna Savaşı, Almanya iktisat gündemine bütçe uyuşmazlıklarına kadar uzanan siyasi belirsizlikler de eklerken, 23 Şubat’ta yapılacak erken seçim ve gelecekteki iktisat siyaseti çerçevesinin belgisiz olması birçok şirketin yatırım yapmaktan çekinmesine neden oluyor.
Ayrıca geçen yılki dingin iktisat, ülkede kamu maliyesini de olumsuz etkiledi. Alman hükümeti 2024 yılında daha yüksek yeni borç kaydetti. Almanya’da federal hükümet, eyaletler ve belediyeleri kapsayan bütçe açığı, Ocak-Eylül 2024’te artan harcamalar ve yüksek faizlerin tesiriyle yaklaşık 108 milyar avroya çıktı.
2025’TE KAYDE PAHA TOPARLANMA BEKLENMİYOR
Alman iktisadının zayıflığının kronik hale geldiğini belirten ekonomistler, bu yılda Alman iktisadının toparlanmasını beklemiyor.
Almanya Merkez Bankası (Bundesbank), 13 Aralık’ta ticarette korumacılıktan kaynaklanan tehditler, jeopolitik çatışmalar ve yapısal değişim nedeniyle bu yıl için takvim tesirinden arındırılmış GSYH büyüme kestirimini yüzde 1,1’den yüzde 0,2’ye indirmişti.
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) de Alman iktisadının 2025’te öteki tüm endüstrileşmiş ülkelerden daha yavaş büyümesini bekliyor.
Alman hükümetinin iktisada ait son raporunda ise “Almanya’da kayda bedel bir ekonomik toparlanma lakin gelecekteki ekonomik, finansal ve jeopolitik çerçeve şartlarına ait net bir görünüm ortaya çıktığında başlayabilir.” denildi.