Uzmanlara nazaran, Hz. İsa’nın kendi ana lisanı olan Aramice’de kullandığı isim, çağdaş versiyonumuzdan hayli farklıydı. Üstelik “Jesus” (İsa) isminde geçen harflerin kimileri, onun vefatından 1500 yıl sonrasına kadar yazılı lisanda kullanılmamıştı.
Hristiyanlık tarihi boyunca İsa’nın gerçek ismi, çeviri ve transliterasyon süreçleriyle değişime uğradı. İsmi Aramice’den İbranice’ye, akabinde Yunanca ve Latince’ye çevrildikten sonra, lakin 16’ncı yüzyılda İngilizce karşılığını aldı.
“MESİH” YERİNE DE MEMLEKETİ KULLANILIYORMUŞ
Daily Mail’de yer alan habere nazaran uzmanlar, İsa’nın asıl isminin muhtemelen Aramice’de Yeshu yahut Yeshua olduğunu düşünüyor. Hatta bu ismin, İsa’nın yaşadığı devirde hayli yaygın olduğu ve bugün İngiltere’de kullanılan “Arthur” üzere bir popülerliğe sahip olduğu belirtiliyor.
Uzmanlara nazaran ismi üzere soyadı da bildiğimizden farklı. Aslında, “Christ” (Mesih) bir soyadı değil, “Tanrı’nın meshettiği kişi” manasında kullanılan bir unvandı. Hz. İsa, soyadı yerine ekseriyetle memleketine atıfta bulunularak “Nasıralı İsa” yahut “Yeshu Nasıralı” (Yeshu Nazareen) formunda anılıyordu.
O DEVİRDE BÖLGENİN YAYGIN LİSANI: ARAMİCE
Hz. İsa, bugünkü Filistin ve İsrail’in bulunduğu Roma İmparatorluğu’na bağlı Museviye bölgesinde yaşadı. Araştırmacılar, İsa’nın günlük hayatta Aramice konuştuğunu ve bu lisanın o devirde Yahudi nüfus ortasında en yaygın konuşulan lisan olduğunu belirtiyor.
Aramice’nin yanı sıra, İsa’nın dini ritüellerde kullanılan İbraniceyi ve temel seviyede Yunancayı da bildiği düşünülüyor. Lakin, İbranice o devirde Latince üzere sadece dini metinlerde ve din adamlarının kendi ortalarındaki konuşmalarında kullanılıyordu.
İSA (JESUS) İSMİ NASIL ORTAYA ÇIKTI?
Hz. İsa’nın isminin çağdaş İngilizce’de “Jesus” haline gelmesi, birçok dilsel dönüşümden geçti. Aramice’deki “Yeshua” ismi Yunanca’ya ‘Iesous’ olarak çevrildi. Daha sonra Latince’de ‘Iesus’ olarak kullanılmaya başlandı.
16. yüzyılda İtalyan bir dilbilimci Gian Giorgio Trissino’nun “i” ve “j” harfleri ortasındaki farkı tanımlamasıyla, “J” sesi ortaya çıktı. Bu değişiklikle birlikte, “Iesus” ismi İngilizce’de “Jesus” haline geldi.
Sonuç olarak, Hz. İsa’nın ismi, lisanlar ortasında yapılan bu transliterasyonlarla bugünkü haline ulaştı. Fakat uzmanlar, onun kendisini muhtemelen Yeshu ya da Yeshua olarak tanıttığını söylüyor.
