Prof. Dr. Fatma Çelik, çocukluk periyodunda alerji gelişimini engellemek için erken yaşta yanlışsız beslenme alışkanlıklarının edinilmesi gerektiğini söz etti.
Anne sütü alan bebeklerin, 4 ile 6 ay ortasında yeni besinlerle tanıştırılmasının önerildiğini aktaran Çelik, lakin, çiğ meyve ve sebzelerin alerjik tepkilere neden olabileceğine dikkati çekti.
Besinler ile birinci müsabakada çiğ olmalarının alerji açısından daha riskli olduğunu belirten Çelik, şunları kaydetti:
“Hatta birtakım meyvelerin yenilebilen kabukları da alerjiyi tetikleyebilir. Örneğini, çiğ kuruyemişler yahut domates, elma kabuğu üzere. Bu nedenle alerjik bünyeler meyve sebzeyi pişmiş olarak tercih etmelidir. Bilhassa kavrulmuş fındık, fıstık, susamda ise mümkün alerjik proteinler değişmiş ve daha az alerjenik olacaklardır. Sütün yüksek derecelerde ısıtılması süt proteinlerinin alerjik tesirini azaltabilir. Ayrıyeten fermente süt eserleri (yoğurt, kefir, peynir gibi) de süte göre daha az alerjiktir.”
Karın ağrısı, ishal, ciltte döküntü üzere hafif belirtiler olabilir
Fatma Çelik, alerjik tepkilerin belirtilerine ait, “Genellikle karın ağrısı, ishal, ciltte döküntü, teneffüs zorluğu üzere hafif belirtilerle seyretmekle birlikte anafilaksi üzere çok önemli sıhhat problemlerine da neden olabilmektedirler” bilgisini paylaştı.
Hele ki aile hikayesi de varsa çocuktaki belirtilerin ortaya konmasının akabinde doktorları tarafından deri ve kan testleri yapıldığını anlatan Çelik, testlerin ortaya koyduğu tabloya nazaran beslenmeleri açısından tıbbi tedavilerine ek olarak eliminasyon ve provakasyon diyetleri ile tedavi sürecinin yürütüldüğünü kaydetti.
Çelik, besin alerjisine neden olabilen yaklaşık 170 besin olduğunu hatırlatarak, şöyle devam etti:
“Ancak alerjik olayların yüzde 90’ını süt proteinleri, yumurta proteinleri, soya, kabuklu deniz eserleri, ağaç fıstıkları, yer fıstığı, ceviz, susam, kimi meyve ve sebzeler ile bunların polenleri ve buğday proteinleri polen-besin alerjisini oluşturur. Balık ve kabuklu deniz eserleri de dahil olmak üzere et cinsleri ve baharatlara karşı da alerji gelişebildiği bilinmektedir. Hatta birtakım insanlarda yapılan ağır idmanın bile besin ile ilgili alerjik sorunları tetikleyebileceği yahut şiddetlendireceği bilinir. Üstelik bu durum besin ile bağlantılı idman anafilaksisine de neden olabilmektedir.”
Özellikle bebeklik ve erken çocukluk devrinde görülen besin alerjilerinin kıymetli bir kısmı süt ve süt eserleri proteini kaynaklı olduğunu söz eden Çelik, bu durumun varlığında şayet bebek yalnızca anne sütü alıyor ise bu besinlerin annenin diyetinden bile çıkarılması gerekebileceğini belirtti.
Çelik, anne sütü alımı yoksa bu eserlerin sırf bebeğin ya da çocuğun diyetinden çıkarılması gerektiğini tabir ederek, “Besinlere karşı gelişen alerji, doğan her 100 çocuğun yalnızca sekizini tesirler. Neyse ki yetişkin hayatlarında bu çocukların yaklaşık dördünde alerjiler devam ederken, dördünde sönümlenir. Alerji riski taşıyan bireylerin erken yaşta alerji testlerinin yapılması değerli. Alerjene birinci maruziyet bağışıklık sistemini harekete geçirmez, lakin daha sonraki maruziyetlerde IgE antikorları devreye girerek alerjik tepkilere neden olabilir.” açıklamasında bulundu.
