Yaşlanmaylabirlikte beyin anatomisinde değişiklikler görülür. Birtakım bölgeler vakitle büzülür yahut yapısal değişikliklere uğrar. Beyinde atrofi (doku kaybı) ilerleyen yaşta ortaya çıkan bir bulgudur.
Ancak herkesin beyninin ilerleyen yıllarla birlikte birebir süratte yaşlanmadığını vurgulayan Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Kaynak Selekler, bu suratı frenleme yolları şöyle sıraladı:
Prof. Dr. Kaynak Selekler
NELER YAPABİLİRSİNİZ?
Bilimselveriler, olumlu bir ömür biçimine sahip olanların, demans (bunama) riskinin olumsuz bir ömür usulü olanlara nazaran daha az olduğunu ortaya koyuyor.
Kısacası beynin her yaşta ve neredeyse her şartta kendini tekrar yapılandırılabileceği artık yeterlice anlaşıldı. İşte bunun için yapmanız gerekenler:
1 – Hareketli olun
Düzenliolarak idman yapanlarda Alzheimer gelişme riski düşüktür.
ÇÜNKÜ;
– Kan akımını hızlandırıp belleği düzgünleştirir.
– Öğrenme, düşünme ve his durumunu çoğaltan kimyasal değişimleri uyarır.
– Gerilimi azaltır.
– Uyku kalitesini düzeltir.
(Haftada 3-5 kere aerobik, kuvvet/mukavemet, esneklik ve istikrar antrenmanları yapın. Bunları yapamıyorsanız her fırsatta yürüyün, dans edin ya da koşun.)
2 – Bu risklere dikkat!
Kronikhastalıkları ciddiye alın. Baş travmalarından korunun. Alkol ve sigaradan uzak durun.
ÇÜNKÜ;
– Birçok hastalık beyin işlevlerini kötüleştirir. Hipertansiyon beyinde yapısal harabiyet yaparak zihinsel fonksiyonlarda yıkıma neden olur.
– Çok kilo, demans riskini artıran diyabetin gelişmesine neden olur. Yüksek LDL kolesterol demans gelişme riskini artırır. Depresyon da Alzheimer riskinin artışıyla alakalıdır.
– Orta yahut şiddetli baş travmaları demans yahut Alzheimer riskini artırır. Sigara içenlerde Alzheimer riski, içmeyenlere nazaran 2 kat fazladır. Alkol de demansa (bunamaya) neden olur.
(Dolayısıyla kronik hastalıklarınızı denetim altında tutun, denetimlerinizi aksatmayın, kilonuz sağlıklı düzeylerde olsun, ilaçlarınızı sistemli kullanın, kan basıncınızı sistemli takip edin ve bilhassa uzun süren depresyon durumunda takviye alın.)
3 – Diğerleriyle vakit geçirin
Ailebireyleri ve dostlarınızla sık sık bir ortaya gelin.
ÇÜNKÜ;
– Toplumsal olmak beyin sıhhatini düzeltir. Çalışmalar bu ilgileri çok olan bu bireylerde bellek yıkım oranının az olduğunu göstermektedir.
– Gerilimi azaltır.
– Depresyonla savaşır
– Entelektüel ihtarları çoğaltır.
(Aile bireyleri ve arkadaşlar/dostlarla birlikte olmak yanında hemfikir olabileceğiniz yeni şahıslarla tanışın, bir toplumsal gruba/kuruma katılıp istekli olun.)
4 – Beyin jimnastiğini ihmal etmeyin
Beyin sıhhati için mental aktiviteler, fizikî idmanlar kadar değerlidir.
ÇÜNKÜ;
– Beyin işlevlerini güzelleştirir. Zihinsel olarak uyarıcı faaliyetlerde bulunmak ‘bilişsel rezervi’ yani beynin yaşa bağlı değişikliklerin yahut hastalıkla ilgili patolojilerin tesirlerine direnme kapasitesini artırabilir.
– Yeni beyin hücrelerinin gelişmesini teşvik eder.
– Demans riskini azaltır.
(Resim yapmak, fotoğraf çekmek üzere yeni bir hobi edinin ya da bir kursa katılın. Yeni faaliyetler, beyninizin yeni hücrelerle bağlantı kurmasına ve mevcut olanları da kuvvetlendirmesine yardım eder.)
5 – Akdeniz diyeti uygulayın
Daha çok zerzevat, meyve ve zeytin yağ içeren bu beslenme şeklini benimseyin.
ÇÜNKÜ;
– Antioksidanlardan güçlü beslenme, ömür usulü ve etraftan gelen ve beyne ziyan veren faktörlerden oluşan oksidasyonun ziyanlı tesirlerini savuşturur.
– Enflamasyonu (iltihabı) azaltır.
– Beyne kan akımını güzelleştirir.
– Beyinde ziyanlı plakların oluşumunu önler.
– Alzheimer hastalığı riskini azaltır.
6 – Gerilimi azaltın
Önerilensürede yeterli bir gece uykusu ve gerilimden uzaklaşmak beyin sıhhati için çok değerlidir.
ÇÜNKÜ;
– Günde en az 7 saat uyumak ve gerilim idaresi (örneğin gerilim anında derin derin nefes alıp vermek, bulunulan ortamdan uzaklaşmak ya da çabucak bir şeyle meşgul olmak) beyninize de yeterli gelir. Beyninizi genç ve çevik tutmaya yardım eder.
– Bağışıklık sisteminizi takviyeler.
– Alzheimerîn beyinde biriken toksik proteini beta amiloid plakların oluşumunu azaltabilir.
(Yatak odanız karanlık olsun, yatakta elektronik aletler kullanmayın. Gerilimin her vakit olacağını hatırlayın. Kıymetli olan onunla nasıl uğraş edip azaltmaya çalışmanızdır.)
