ABD’deki yeni idarenin ticari tarife uygulamalarının ülkede enflasyonla çabayı sekteye uğratabileceği istikametindeki kestirimler ve kelam konusu tarifelerin memleketler arası ticarete tesirlerine dair belirsizlikler piyasaların istikameti üzerinde tesirli oluyor.
Başkanlık misyonunun birinci gününde Biden idaresinin siyasetlerini geçersiz kılan çok sayıda başkanlık kararnamesine imza atan Trump, yeni tarifelerin uygulanmasına yönelik somut bir adım şimdi atmadı, lakin federal kurumlara, Çin, Kanada ve Meksika başta olmak üzere ülkelerin haksız ticaret uygulamalarını ve döviz siyasetlerini inceleme talimatı veren kapsamlı bir genelge yayımladı.
Trump ayrıyeten Kanada ile Meksika’ya yüzde 25 seviyesinde gümrük vergisi getirmeyi düşündüğünü söyleyerek, Çin’e de yüzde 10 gümrük vergisi uygulanması için 1 Şubat tarihini işaret etti.
Öte yandan, ABD Başkanı Trump, yapay zeka altyapısına yönelik 500 milyar dolarlık özel kesim yatırımı yapılacağını açıkladı.
Bununla birlikte Trump, Elon Musk’ın TikTok’u satın almasına sıcak bakıp bakmadığının sorulması üzerine, Musk ya da Oracle Yönetim Kurulu Lideri Larry Ellison’ın şirketi satın alma fikrine açık olduğunu tabir etti.
Kurumsal tarafta Trump’ın tarifeler konusunda somut bir plan ortaya koymaması sonrası geniş tedarik zincirleri nedeniyle mümkün tarifelere karşı kırılgan görülen dallardan biri olan otomotiv şirketlerinin paylarındaki yükseliş dikkati çekti.
ABD’li araba üreticilerinden Ford’un payları yüzde 2,5, General Motors’un payları ise yüzde 5,7 paha kazandı.
Benzer biçimde Çinli otomotiv şirketlerinden Xpeng ve Li Auto’nun da ABD’de süreç gören payları sırasıyla yüzde 6,2 ve yüzde 5,3 yükseldi.
Teknoloji şirketi Oracle’ın payları de şirketin ABD’de yapay zeka altyapısı kurmak için OpenAI ve SoftBank ile ortak bir teşebbüste bulunacağına dair haberler sonrası yüzde 7,2 yükseldi.
TAHVİL, ALTIN, BORSA…
Söz konusu gelişmelerle, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,59 düzeyinde bulunurken, dolar endeksi ise yatay seyirle 108,1 düzeyinden güne başladı.
Altının ons fiyatı dün yüzde 1,3 artışla 2 bin 743 dolardan kapanırken, şu sıralarda evvelki kapanışın yüzde 0,4 üzerinde 2 bin 753 dolardan süreç görüyor.
Trump’ın petrol üretimini artıracağına belirtmesi sonrası Brent petrolün varil fiyatı dün yüzde 0,5 kıymet kaybıyla 78,8 dolardan günü tamamlamasının akabinde yeni güne de yüzde 0,2 düşüşle 78,6 dolardan başladı.
Bu gelişmelerle New York Borsası’nda dün, S&P 500 endeksi yüzde 0,88, Dow Jones endeksi yüzde 1,24 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,64 yükseldi. ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni güne müspet seyirle başladı.
AVRUPA BORSALARI OLUMLU SEYREDİYOR
Avrupa borsalarında dün İtalya hariç müspet bir seyir öne çıkarken, bugün gözler Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde’ın konuşmasına çevrildi.
Dünya Ekonomik Forumu’nun (WEF) İsviçre’nin Davos kasabasında düzenlenen 55. Yıllık Toplantıları devam ederken, bugün ECB Başkanı Lagerde’ın katılacağı oturum yatırımcılar tarafından yakından takip ediliyor.
Analistler, bugün takip edilecek konuşmada halihazırda resesyon telaşlarının tesirli olduğu bölge ülkelerinde yeni ABD idaresinin misyona gelmesiyle izlenecek finansal siyasetlere ait sinyaller aranacağını söyledi.
Öte yandan, dün açıklanan bilgilere nazaran, Almanya’da yatırımcıların ekonomik beklentileri, Alman iktisadının geçen yıl arka arda ikinci defa daralmasının akabinde yılın birinci ayında beklentilerin üstünde düşüş gösterdi.
Kurumsal yatırımcı ve analistlerin gelecek 6 aya ait beklentilerini ölçen ZEW Ekonomik İnanç Endeksi ocakta 10,3 puan düzeyine inerek evvelki aya nazaran 5,4 puan düştü.
Bu gelişmelerle, dün Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,48, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,25 ve İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,33 kıymet kazanırken, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi 0,23 paha kaybetti. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar ise yeni güne karışık bir seyirle başladı.
ASYA’DA TRUMP BASKAISI
Asya tarafında ise Trump idaresinin 1 Şubat itibariyle Çin’e birinci olarak yüzde 10 ticari tarife uygulayacağına yönelik haber sonrası karışık bir seyir izleniyor.
Dün ticari tarife telaffuzlarına yönelik açıklamalarda bulunan Çin Başbakan Yardımcısı Ding Xuexiang korumacılıkla hiçbir yere varılamayacağını belirterek “Bir ticaret savaşında kazanan olmaz.” dedi.
Ülkenin ticaret fazlası peşinde olmadığını tabir eden Ding, ticareti dengelemek için yüksek kaliteli eser ve hizmetler ithal etmeye istekli olduklarını söyledi.
Analistler, ABD idaresinin uygulayacağını söylediği ticari tarifelerin ülkedeki ihracat sayıları başta olmak üzere ticari istikrarları etkileyebileceği, münasebetiyle imalat sanayi aktivitesinde de problemleri tetikleyebileceğini belirtti.
Öte yandan, Güney Kore ve Japonya’da teknoloji payları öncülüğündeki alıcılı seyir bu ülkelerdeki risk iştahını destekliyor.
Bu gelişmelerle kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,8, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,3 yükselirken, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 1,7 düştü.
YURT İÇİNDE GÜNDEM
Yurt içinde dün dalgalı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,30 bedel kaybederek 9.999,55 puandan tamamladı.
Dolar/TL, dün yüzde 0,2 yükselişle 35,6220’den kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yüzde 0,1 artışla 35,6400 düzeyinden süreç görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde data gündeminin sakin, yurt dışında ise Avro Bölgesi’nde ECB Başkanı Lagarde’ın konuşmasının yanı sıra ABD’de öncü endeksin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.900 ve 9.850 puanın takviye 10.000 ve 10.100 düzeyinin direnç pozisyonunda olduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek datalar şöyle:
15.00 ABD, haftalık mortgage başvuruları
18.00 ABD, aralık ayı öncü endeks
18.05 Euro Bölgesi, ECB Başkanı Lagarde’ın konuşması
