Hatay Antakya’da yaşayan Menel Hüzmeli, 12 yaşında ziyaret ettiği bir ören yerinde mozaik sanatıyla tanıştı. Burada gördüğü bayan silueti dikkatini çeken ve mozaik sanatıyla ilgilenmeye başlayan Hüzmeli, bu hususta çok sayıda eğitim aldı.
2018 yılında mozaik atölyesini açan Hüzmeli, sayısız öğrenciye eğitim vermekle birlikte 50 sanatçı adayı öğrenci de yetiştirdi. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın ‘Somut Olmayan Kültürel Miras Taşıyıcısı’ unvanı alan ve Türkiye’ye 3 boyutlu mozaik sanatını kazandıran birinci sanatçı olan Hüzmeli, Antakya’da açılacak el sanatları müzesinde sergilenmek üzere bir eser hazırlamaya başladı.
Hüzmeli, 500 bin taş kullanarak yaptığı 1 ton tartısındaki ‘Cennetin Hediyesi’ isimli yapıtını yaklaşık 1,5 yılda tamamladı. Hüzmeli, yapıtını sergilenmek üzere teslim etti lakin 6 Şubat 2023’te Kahramanmaraş merkezli zelzele felaketinde Antakya’da yapıtı ile enkaz altında kaldı.
Hüzmeli ailesiyle enkazdan kurtarıldıktan sonra İzmir Selçuk’a yerleşirken, 2,5 ay sonra yeniden enkazdan çıkartılabilen yapıtını de İzmir’e getirdi. Hüzmeli yapıtı zelzelede hayatını kaybeden öğrencileri için yaptığı dokunuşlarla tamamlarken, eser İzmir Selçuk Arka Agora’da sergilenmeye başlandı.
‘BENİ AŞAN BİR ESER OLDU’
‘Cennetin Hediyesi’ isimli dev yapıtının öyküsünü anlatan Menel Hüzmeli, “Antakya’da El Sanatları Müzesi açılacaktı ve bunun için benden kenti anlatan bir eser istendi. Bana biraz vakit tariflerini istedim. Yaklaşık 2,5 ay geçti fakat bir tasarım bulamamıştım. Hayalimde zirvelerde ulu, güçlü ve bol taneli bir zeytin ağacı gördüm ve bu yapıtı yapmaya karar verdim. Zira Antakya’da birçok dinin bir ortada olduğu kardeşçe bir hayat sürüyoruz.
Zeytin ağacının her kutsal dinde yeri vardır. Ve zeytin ağacı bizi kısımları altında toplayan mistik bir can üzere Antakya’nın en kadim en eski sahibidir. Tasarımı 3,5 ay sürerken üretim kademesi ile tamamlanması 1,5 seneyi buldu. Tabanını beton harcı ile yapıp katman katman yükselterek işlediğim yaklaşık 500 bin taş kullandığım ve 1 ton tartısında olan çok özel bir çalışma ortaya çıktı. Adeta nefes alan, kadim geçmişi anlatan, beni aşan bir eser oldu” sözlerini kullandı.
‘SANATIMA SARILDIM’
‘Cennetin Hediyesi’ ismini verilen yapıtta yarı bedelli ve özel granit taşları da içerisinde barındırdığını söyleyen Hüzmeli, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Hiçbir boya kullanmadım, beşerler gördüğünde yeşil rengin boya olduğunu düşünüyor lakin tabiatın boyayarak bize verdiği doğal taşları kendim kerpetenle işleyerek hazırladım. Guinness Rekorlar Kitabı’na başvurmuştum lakin Antakya Belediyesi’nin Cumhuriyet Kültür Merkezi’nde sergilenmesine yakın 6 Şubat sarsıntısını yaşadık.
Bu zeytin ağacında birçok ses, nefes ve sayısız kişinin anısı var. Antakya’da yaşadığımız felaket kıyam üzereydi. Ben o süreci çok sıkıntı atlattım. Bütün mahallem, etrafım yok olmuştu. Birinci başta kentimin de yok olduğunu bilmiyordum. Yok olan yalnızca kentimiz değil binlerce yıllık geçmişimiz, geleneklerimiz, anılarımız ve şartsız yaşadığımız insan mozaiğimizdi. Ailemle enkaz altında kaldığımda vaktin ve yerin yok olduğunu deneyim ettim.
Soğuk, yağan olağandışı yağmur, çaresizlik, şaşkınlık, çığlıklar, yıkım sesleri, ağıtlar, cam kırılışları hiçbiri anlatılamayacak kadar dehşetli bir tecrübeydi. En berbatı de gelen seslerin kimler olduğunu biliyorsunuz fakat insanın elinden hiçbir şey gelmiyor. Çok sevdiğim dostlarımı, esnaf arkadaşlarımı, 48 öğrencimi kaybettim.
Eserimde enkaz altında ne durumda olduğunu bilemediğim bir biçimde kaldı. Geçmişte Antakya’da birçok konuğumu gezdirirken Antakya’nın 7 kez nasıl yıkıldığını ve tekrar nasıl ayağı kalktığını anlatan ben, bu sözleri ne kadar kolay bir cümle olarak söylediğimi idrak ettiğimde çıkış yolumun yine mozaik olacağını anladım. Bu nedenle sanatıma her zamankinden büyük bir aşkla sarıldım.”
‘HER BİRİNİ KAYBETTİĞMİ ÖĞRENCİLERİME ADADIM’
Eserinin yaklaşık 2,5 ay sonra Antakya Belediyesi tarafından enkazdan çıkarıldığını lisana getiren Hüzmeli, “Eser yara almıştı. Kenarlarından kırılan yerleri, yaprakları ve gelincikleri dökülmüştü. Kenar tahribatını nişan olsun diye düzeltmedim. Kırılan yaprakları bordo yaprakla bezedim ki kanayan yerleri muhakkak olsun. Her birini kaybettiğim öğrencilerime adadım. Bir iş insanın dayanağı ile bir müddet depoda sakladık ve daha sonra Seferihisar Belediyesi’nin dayanağı İzmir’e getirildi.
Selçuk’a gelmesi 6 ay sürdü. Burada anıt eser olarak duruyor. Arka Agora’nın CEO’sunun daveti üzerine burada başladım. Antakya’da medeniyetin beşiğinden Meryem Ana’nın şefkatli kollarına geldiğimi düşünüyorum. Şu an için bu anıt yapıtım İzmir Selçuk Arka Agora’da yerli ve yabancı ziyaretçilerle buluşuyor. Gayem çok daha geniş kitlelerin bu yapıtı görmesini sağlamak ve ardından uzun yıllar yaşayacağı özel ya da kamusal bir yerde nefeslenmeye devam etmesi.
Özellikle İstanbul’da sergilenmesi için arayışım sürüyor. Bunun yanında beni farklı kılan, sanatımı özgünleştiren işler ise üç boyutlu mozaiklerim. Türkiye’de üç boyutlu mozaik çalışmalarım fark yaratıyor. Şu anda üç boyutlu yapıtlarımdan oluşacak bir stant hazırlığı içerisindeyim. Yakın vakitte İstanbul’da büsbütün üç boyutlu yapıtlarımdan oluşacak bir stant açmayı umuyorum.
Halihazırda devam eden sergilerim de var. Selçuk arka Agora’da daim devam eden yapıtlarımın stant alanı mevcut olduğu üzere 31 Ocak’a dek 3 boyutlu yapıtlarımın de bulunduğu Kuşadası EGEV iş birliğinde ziyarete açılan Kuşadası Fatma Özel Arabul Kültür Merkezi Kültür Sanat Merkezi’nde (KUAKMER) ‘Mozaiğin Düşü’ standım de devam etmekte” diye konuştu.
