Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tolgahan Kılıçoğlu, 6 gezegenin birebir hatta bir ortaya gelmesinin az rastlanan bir olay olduğunu belirtti.
Güneş sisteminde 8 gezegen olduğuna ve gezegenlerin güneşin etrafındaki çeşit müddetlerinin farklı olduğuna dikkati çeken Kılıçoğlu, “Uranüs’ün güneşin etrafında 1 cins atması neredeyse bir insan ömrü kadar sürüyor. Birtakım periyotlar güneşe uzak olan gezegenler tesadüf yapıtı yörüngelerinde tıpkı bölgede bulunabiliyor. Bunların birebir yerde bulunmaları bizim için çok kıymetli zira bunun olma ihtimali genelde düşük. Şu anda bu türlü bir dönemdeyiz” diye konuştu.
Kılıçoğlu, güneşe uzak 4 gezegen olan Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün’ün gruplandığını, şu sıralarda Venüs ve Mars’ın da bu kümeye katıldığını bildirerek, şunları kaydetti:
“Bu olaya ‘gezegen defilesi’ yahut ‘gezegen geçidi’ deniliyor. Astrofotoğrafçılar ve gökyüzü gözlemcileri için çok heyecanlı bir olay. Şayet bir teleskop varsa tek gecede 6 gezegeni gözleme bahtına erişiyorsunuz. Bu yaşadığımız çok sıradan bir olay değil. Yaklaşık 30 yıl evvel, 1995-1999 yılları ortasında yeniden bu uzak gezegenler güneş sisteminde şimdikine benzeri formda yakın bir bölgede konumlanmışlardı.
Bulunduğumuz yıllarda bu türlü olayları birkaç sefer daha yaşama bahtımız var. Bilhassa 2027’ye geldiğimizde Jüpiter bu kümeden ayrılmaya başlayacak ve tekrar dolanarak Satürn’e yetişmesi için 10 yıl beklemek gerekecek. Birebir vakitte bu kümede Uranüs ve Neptün’ü gözlemek istiyorsak bu iki gezegenin bir ortaya gelmesi 170 yıl sürüyor. Hasebiyle bir mühlet Uranüs bu kümeden ayrılmaya başladıktan sonra tekrar Neptün’le buluşması için baya beklemek gerekecek. Neredeyse 2150 yılının sonrasına denk geliyor.”
“Fazla uzağa gitmeye gerek yok”
Gözlem için en uygun vaktin güneş battıktan sonra yaklaşık 19.00-19.30 saatleri olduğunu aktaran Kılıçoğlu, gözlemcilerin çıplak gözle yahut teleskopla birinci evvel Satürn ve Venüs’ü gözlemelerinin düzgün olacağını zira batı ufkuna en yakın oldukları için birinci bu gezegenlerin batacağını tabir etti.
Gezegenlerin gözlenmesi için mümkün olduğunca kent ışıklarından uzak olmak gerektiğine işaret eden Kılıçoğlu, “Ancak gezegenler çok parlak olduğu için yalnızca maksat gezegenleri görmek ise çok fazla uzağa da gitmeye gerek yok. Yıldızlarla birlikte görünmesi için karanlık bölgeler tercih edilebilir” dedi.
Öte yandan, Venüs, Mars, Jüpiter ve Satürn gezegenleri teleskop olmadan çıplak gözle görülebiliyor.