Adalet Bakanlığınca 2025-2029 yıllarını kapsayan 5 gaye, 45 gaye ve 264 faaliyetten oluşan 4. Yargı Islahatı Strateji Evrakı ile yargı alanında kıymetli ıslahatlara imza atılacak.
Belgede yer alan “Kurumsal Yapının Güçlendirilmesi ve Süreçlerin Tekrar Yapılandırılması” emeli doğrultusunda istinaf ve temyiz mühletleri kısalacak.
Bu kapsamda, yapılacak yasal düzenlemelerle temyiz incelemelerinin en geç 6 ay içerisinde sonuçlanması sağlanacak. Bu maksat çerçevesinde Yargıtay ve Danıştayın kurumsal yapısı güçlendirilecek.
Temyiz incelemelerinde aktifliğin artırılması için Yargıtay ve Danıştay kanunlarında yer alan daire ve üye sayıları iş yüküyle orantılı olacak formda tekrar belirlenecek. Bölge adliye ve bölge yönetim mahkemeleri de Yargıtay ve Danıştay ile uyumlu bir biçimde daire ve hakim sayıları artırılacak. Ayrıyeten bu mahkemeler için ihtisaslaşma sağlanacak.
Bunların yanı sıra istinaf incelemelerinde misyon uyuşmazlıklarının azaltılması, mutlaklık sonlarının yine düzenlenmesi ve birtakım davalarda direkt temyiz imkanı sağlanması ismine da çalışmalar yürütülecek.
İSTİNAF MAHKEMELERİ GÜÇLENDİRİLECEK
Yargı Islahatı Strateji Belgesi’ndeki amaçlardan biri de istinaf incelemelerinin en geç 6 ay içerisinde sonuçlanması ismine yapılacak düzenlemeler olacak.
Bu kapsamda, istinaf mahkemelerinin daire ve hakim sayıları, iş yüküyle orantılı ve uzmanlaşmayı sağlayacak biçimde artırılacak, dairelerin tek heyetle çalışması sağlanacak.
Hedefler doğrultusunda bölge adliye mahkemesi Cumhuriyet Başsavcılığının daire kararlarına itiraz yetkisi genişletilecek.
İstinaf incelemesinin yalnızca belgenin bölge adliye mahkemesine geliş tarihine nazaran değil, birebir vakitte davanın birinci derece mahkemesine açıldığı tarihi de dikkate alınarak yapılması sağlanacak. Dava belgelerin ilgili dairede arşive alınmadan evvel ön incelemeye tabi tutularak, misyon uyuşmazlıklarının da asgariye indirilmesi sağlanacak.
Bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerine harç, yargılama masrafı, vekalet fiyatı üzere kimi mevzular bakımından düzelterek asıldan ret kararı verebilme yetkisi getirilecek.
İstinaf yolundaki mutlaklık hudutları gözden geçirilecek ve birtakım uyuşmazlıklar için direkt temyiz sistemi getirilecek.
DURUŞMALARIN ERTELEME MÜDDETİ DE DÜŞÜRÜLECEK
Yargı Islahatı Strateji Belgesi’ndeki amaçlardan biri de ceza ve hukuk yargılamalarında amaç müddetlerin daha kısa olacak halde yine belirlenmesi olacak.
Bu kapsamda yargıda maksat mühlet uygulaması takip edilecek ve maksat müddetin aşılmasına neden olan konulara yönelik tedbirler alınacak.
Sürelerin kısaltılması ismine yapılacak en bariz özellik ise duruşmaların ertelenmesine ait olacak. Bu kapsamda, duruşmaların kesintisiz devamı unsuruna uyulacak ve kanunda gösterilen istisnai hallerde duruşmaların en fazla 2 ay ertelenebilmesi sağlanacak.
Ayrıca bozma kararı verilen belgelerin öncelikle ve acilen görülmesi sağlanacak.
Duruşma yapılmaksızın evrak üzerinden çözülebilecek uyuşmazlıkların kapsamı genişletilecek.
Bekletici sorun yapılan hallerde “duruşmalara orta verilmesi kararı” verilerek bekletici sorunun bitimine kadar duruşma yapılmaması sağlanacak. Birinci derece yargılamalarında, belgelere bakma sırasına ait uygulamanın makul müddette yargılanma hakkının ihlalini önleyecek halde düzenlenmesi sağlanacak.
Yargı Islahatı Strateji Belgesi’ndeki maksatlardan biri de adalet hizmetlerinin vaktinde, faal ve kaliteli bir biçimde sunulması için kurumsal performans ve verimliliğe ait çalışmalar yapmak üzere Bakanlık bünyesinde Adalet Teşkilatı Performans ve Verimliliği Daire Başkanlığı kurulması, Hakimler ve Savcılar Kurulu bünyesinde de Yargı Teşkilatı Performans ve Verimliliği Ünitesi kurulması olacak.