Didim’de gezilebilecek yerler ortasında Milet Antik Kenti, Milet Müzesi, Didyma Antik Kenti ve Apollon Tapınağı, Priene Antik Kenti, Didim Marina, Altınkum Plajı, Akbük Plajı, Tavşanburnu Plajı, Manastır Koyu, Güzelçamlı-Dilek Yarımadası ve Akbük, geçmişin izlerini taşıyan yerleriyle yerli ve yabancı ziyaretçilerin kış aylarında da ilgi odağı haline geliyor.
İlçeye ulaşım için en yakın Bodrum-Milas Havalimanı ve seyahat, Didim merkez Bodrum-Milas Havalimanı’ndan otomobille 1 saat 15 dakika sürüyor. Bir öbür yakın havalimanı, 1 saat 45 dakika uzaklığı bulunan İzmir Adnan Menderes Havalimanı tercih edilebiliyor.
“Yoran köyü, Didim Apollon Tapınağı’na gelen ziyaretçilerin vazgeçilmezlerinden biri”
Milet Müzesi Müdürü Baran Aydın yaptığı açıklamada, Didim’in kültür, deniz, güneş, kum üzere hoşlukların buluştuğu bir coğrafya olduğunu söyledi.
Aydın, antik çağın Ege’deki kıymetli 3 büyük Apollon Tapınağı’ndan birinin Didim’de olduğuna işaret ederek, şu bilgileri verdi:
“Burası tarihi bir bilicilik, bir kehanet merkezi. O vakit özel şahıslar, hatta devlet liderleri, kendilerini nasıl gelecek beklediğini burada danışıyorlardı. Buradaki rahiplerden bir karşılık alıyorlardı. Çeşitli yorumları ona nazaran düşünerek, gelecekte başlarına neler geleceğini, nelerle karşılaşacaklarını düşünüyorlardı. Ona nazaran önlem almaya çalışıyorlardı. Hz. İsa’dan evvel 8. yüzyılda buranın kurulduğunu biliyoruz. Vakit içerisinde gelişmiş ve İsa’dan evvel 300’lerde Seleukos Krallığı periyodunda bu görünen halini almış ve Roma periyodunda de yeniden kıymetini korumuş bir alan. Etrafında vakitle birçok diğer yapılar inşa edilmiş.”
Tapınağın etrafında tarihi köy olduğundan da bahseden Aydın, “Yoran köyü dediğimiz, eski konutlardan, yapılardan oluşan kültürel dokunun olduğu merkez burası. Didim Apollon Tapınağı’na gelen ziyaretçilerin vazgeçilmezlerinden biri.” dedi.
Son periyotta yapılan araştırmalarda tapınağın duvarları içinde kolay çizim keşfedildiğini aktaran Aydın, bunun da bir tapınak planı olduğunu belirtti.
Aydın, antik çağda yaşayanların yer seçimi konusunda başarılı olduklarına dikkati çekerek, şunları kaydetti:
“Antik kentlerin, tapınakların kurulduğu yerler, coğrafik ve iklimsel olarak epeyce yeterli seçilmiş. Burada kış olmasına karşın hava soğuk değil. Yani bu durum, buraların 12 ay rahatlıkla ziyaret edilebileceğini gösteriyor. Buraya dünya ülkelerinden ziyaret akını var. Şu anda yeni etraf düzenlemesi çalışmasına da başlanıldı. Önümüzdeki yıllarda tapınağımız daha rahat ortamda ziyaretçilerini ağırlayacak, o denli gözüküyor.”
“Milet Antik Kenti”
Çin’den Türkiye’ye ziyaret için gelen 71 yaşındaki Lee Kwok Foon Daniel de birinci kez Milet’i ziyaret ettiğini belirterek, “Güzel bir yer. Tiyatro hala düzgün durumda. Burası epey güneşli ve sıcak. Çok uygun dönem, çok fazla insan da yok, rahatça yürüyebilirsiniz.” diye konuştu.
Uygarlığın, kültürün, sanatın ve bilimin başşehri olarak gösterilen Milet, 4 bin yıldan fazla geçmişiyle insanlık tarihinin kıymetli kentleri ortasında yer alıyor.
“Filozoflar şehri” olarak da bilinen Milet, filozof Thales, Anaksimandros ve Anaksimenes ile kent plancısı Hippodamos üzere tarihte tanınan birçok şahsiyetin yetiştiği yer olarak biliniyor.
Milet, cazibe merkezi olarak Batı Anadolu kıyılarında gelişen İyonia uygarlığının en büyük kentiydi ve dünyanın dört bir tarafından insanların geldiği, yaşadığı kozmopolit bir yer ve uygarlık başşehri oldu.
Helenistik periyotta Güney Agora’yı çevreleyen geniş stoalar inşa edildi. Agora, bugün tarlaların altında olsa da stoaların masif altyapıları yerde rahatlıkla görülebiliyor. Helenistik ve Roma periyotlarındaki kent merkezinin büyüklüğü hakkında bir fikir veriyor.
Milet tiyatrosuna yalnızca 150 metre uzaklıkta olan hamamlar ise Roma İmparatoru Marcus Aurelius tarafından yaptırıldı. İmparator’un eşi Faustina ismine inşa edilen bu hamam, muhakkak periyotlarda tamirattan geçti.
Bugün antik kentte tiyatro ve üzerine konuşlandırılmış kale ile kervansaray, Faustina hamamı, Serapis tapınağı, agoralar, İlyas Bey Külliyesi, liman anıtı ve kent alanı kalıntıları ziyaret edilebiliyor.
“Apollon Tapınağı”
Yunan mitolojisinde müziğin, sanatın, güneşin, ateşin ve şiirin yaradanı, kehanet yapan, bilici ilah olarak kabul edilen Apollon’a adanan tapınak, korunmuş görkemli mimarisi ve mitolojik öyküsüyle ilgi görüyor.
Didyma Antik Kenti’nin içinde iyon stilinde yapılmış dünyanın en büyük üçüncü tapınağı olarak isimlendirilen Apollon Tapınağı bulunuyor.
Apollon’un kutsal yeri Persler tarafından milattan evvel 494’te tahrip edildi. Büyük İskender (Aleksander), Seleukoslar, Bergamalılar ve Romalılar vaktinde yine kuruldu ve eklemeler yapıldı.
Anadolu’nun en ünlü kehanet merkezi olarak bilinen tapınak, milattan sonra 385’te Theodosios’un buyruğuyla büsbütün kıymetini yitirdi. Hristiyanlığın yaygınlaşmasıyla mabedin imali hiçbir vakit tamamlanamadı. Bugün de orta avluda görülebilen temeller, erken tapınağın kalıntılarına işaret ediyor.
Yerli ve yabancı turistlerin rotasında yer alan Apollon Tapınağı, 2023’te 111 bin 761 ziyaretçi ağırlarken, geçen yıl 132 bin 740 kişi tapınağı gezdi.
“Priene Antik Kenti”
Samsun Dağı’nın güney yamacında Söke ilçesinin 15 kilometre güneybatısına kurulmuş kıymetli antik kentlerden biri Priene, şehirciliğin ve kent planlamasının birinci örneği ve Büyük İskender’in beğenilen kenti olarak belirtiliyor.
Priene, Didim’e 40 dakika uzaklıkta bulunuyor. Antik çağın 7 bilgesinden biri olan ünlü hukukçu ve öğütleriyle tanınan Bias da Prieneli’ydi.
Bugün Priene’ye gelen ziyaretçiler, büsbütün Helenistik kente şahit oluyor. Athena’ya adanan antik tiyatro ve güzel biçimde tasarlanmış İon Tapınağı da burada bulunuyor.
Kentin en kıymetli yapıları ortasında Demeter Tapınağı, Athena Tapınağı, tiyatro, agora, Zeus Tapınağı, Bouleuterion, Üst Gymnasion, Aşağı Gymnasion, Mısır Tapınağı, Büyük İskender’in konutu, Bizans Kilisesi, Nekropol ve konut alanları yer alıyor.
Didim’e gelenler ayrıyeten Kurtuluş Savaşı sırasında mübadele sonucunda Yunanistan’a göç eden Rumlardan kalma Doğan Bey köyünü görebilir. Ayrıyeten, mavi bayraklı Altınkum, Akbük ve Tavşanburnu plajlarını, su altı ve üstü sporları için tercih edebilir.
Aynı vakitte Güzelçamlı-Dilek Yarımadası ile Didim-Akbük ortasındaki güzergah, bisiklet tipleri için kullanılabiliyor.
