Lejyonerhastalığı, lejyonella isimli bakterinin neden olduğu, akciğerlerde zatürre ile sonuçlanabilen önemli bir enfeksiyondur.
Bakteri çoklukla kirli su kaynaklarından yahut damlacık yoluyla bulaşır. Klima hastalığı olarak bilinse de tehlikesi klima ile sonlu değildir.
Lejyonella bakterisinin, binalardaki su tesisatlarında ve sıcak su sistemlerinde de birikebildiğine dikkat çeken Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Gökçe Demir, bu hususta bilinmesi gerekenleri şöyle anlattı:
Belirtileri viral enfeksiyonlara benzer
Lejyonellabakterisi, duş alırken de bulaşabilir. Zira duş başlığından saçılan küçük su damlacıkları, bakteriyi teneffüs yoluyla bedene almanıza neden olabilir.
Ateş, kuru öksürük, baş ağrısı, yorgunluk, iştahsızlık, teneffüs zahmeti, kas ve eklem ağrıları üzere belirtilerle kendini gösteren lejyonella hastalığı başlangıçta viral enfeksiyonlar üzere seyreder. Akut durumlarda ise bulantı, kusma üzere önemli komplikasyonlarla bedenin birçok sistemini etkileyebilir. Başka hastalıklarla karıştırmamak ve uygun tedavi için erken ve yanlışsız teşhis edilmesi kıymetlidir.
Bulaşma yolları
Damlacıkve teneffüs yoluyla bulaşan lejyonella bakterileri; duş başlıkları, musluk başlıkları, su depoları, su boruları, hava temizleyicileri ve klima yoluyla bulaşabilir.
Nemli ortamlarda üreyebilen ve yetersiz bakım yapılan su sistemleri, bulaşmanın en yaygın kaynaklarıdır. Bilhassa havalandırması zayıf alanlar ve makûs temizlenen su sistemleri riski artırır.
Su sistemlerinin sistemli olarak temizlenmesi ve dezenfekte edilmesi, lejyonella bakterilerinin üremesini önlemek için hayati değer taşır.
Havalandırması zayıf alanlarda riskin azaltılması için doğal yahut mekanik havalandırma formülleri kullanılmalı ve klima ile hava temizleyicilerin filtreleri nizamlı olarak değiştirilmelidir.
Nasıl tedavi edilir?
PCRyöntemiyle alınan balgam kültürünün incelenmesi ve idrar testleriyle lejyoner hastalığı tanısı konulabilir.
Hastalık erken periyotta teşhis edilirse antibiyotik tedavisi uygulanarak tedavi edilir. Daha ağır hadiselerde hastaneye yatış gerekebilir ve bu süreçte destekleyici tedaviler, hastanın güzelleşmesine katkı sağlar.
Geç kalınırsa teneffüs yetmezliğine yol açabilir
Lejyonella bakterisi; başlangıçta sadece halsizlik, kas ağrısı ve yüksek ateş üzere belirtilerle kendini gösterebilir. Lakin ilerleyen etaplarda, akciğerde zatürreye yol açan enfeksiyonlara dönüşebilir.
Eğer vaktinde antibakteriyel tedavi uygulanmazsa, hastalık teneffüs yetmezliğine kadar ilerleyebilir.
En çok kimler risk altında?
Lejyonella hastalığı; 65 yaş üstü şahısların, gebelerin ve çocukların yanı sıra astım ve KOAH, kronik metabolik, şeker ve kalp hastalıkları olanlarda daha yaygın görülebilir. Geç kalınırsa teneffüs yetmezliğine yol açabilir.
Düzenli olarak temizlenmeli
Duşbaşlığının nizamlı olarak alkol bazlı dezenfektanlarla temizlenmesi kıymetlidir. Fakat bu süreç tek başına kâfi değildir.
Aralıklı olarak tesisatın denetim edilmesi, içindeki contaların ve girintili kesimlerin temizlenmesi yahut ilişkilerin değiştirilmesi gerekir.
Duş başlığının paklığı için uzun mühlet yüksek oranda su kullanılması da tesirli bir prosedürdür. Örneğin, 60-70 derece suyun 5-6 dakika boyunca akıtılması tavsiye edilir. Duş hortumlarının ayda bir dezenfekte edilmesi ve her 3-6 ayda bir contalarla birlikte denetim edilmesi yararlıdır.
Ayrıca, bilhassa nemli ve sıcak ortamlar bakterilerin üremesi için uygun şartlar oluşturduğundan, duş başlıklarının da tertipli olarak çıkarılarak derinlemesine temizlenmesi önerilir. Duştan sonra kapıyı açarak ortam havalandırılabilir.