Aix-Marseille Üniversitesi’nden bir araştırma takımı, Neandertal ve çağdaş insan genomlarını karşılaştırarak, kan kümelerinin genetik yapısını inceledi. Araştırmacılar, 20 bin ila 120 bin yıl evvel yaşamış bireylerin genetik bilgilerini tahlil ederek, çarpıcı bir fark keşfetti. Çağdaş beşerler, Afrika’dan göç ettikten kısa müddet sonra Rh kan kümesi sisteminde yeni varyasyonlar geliştirirken, Neandertallerde bu çeşitlilik görülmüyordu.
NEANDERTALLERİN HUDUTLU KAN KÜMESİ ÇEŞİTLİLİĞİ
Araştırmaya nazaran, Neandertallerin kan kümesi çeşitliliği son derece düşüktü ve yaklaşık 80 bin yıl boyunca neredeyse hiç değişmedi. Bu durum, Neandertallerin belli hastalıklara karşı daha savunmasız olmalarına neden olmuş olabilir.
Araştırmacılar, Neandertal bayanlarının çağdaş insan yahut Denisova insanı erkeklerle çiftleşmesi durumunda, doğan bebeklerde hemolitik hastalık riskinin yüksek olduğunu belirtiyor. Bu hastalık, annenin ve bebeğin kan kümelerinin uyuşmaması nedeniyle ortaya çıkıyor ve bebeklerde sarılık, anemi ve hatta mevte neden olabiliyor.
KAN KÜMELERİ VE EVRİMSEL AVANTAJ
Modern insanların daha çeşitli kan kümeleri, onlara evrimsel bir avantaj sağlamış olabilir. Araştırmacılar, kan kümelerinin belli hastalıklara karşı direnç sağladığını ve bu sayede çağdaş insanların farklı çevrelere daha kolay adapte olabildiğini düşünüyor. Örneğin, birtakım kan kümeleri, kolera, sıtma ve COVID-19 üzere hastalıklara karşı daha kollayıcı bir tesire sahip olabilir.
Neandertallerin kan kümelerindeki sonlu çeşitlilik, tıbbın yok oluşunda kıymetli bir faktör olabilir. Bu bulgu, çağdaş beşerlerle Neandertaller ortasındaki genetik farklılıkların, iki çeşidin mukadderatını nasıl şekillendirdiğini daha düzgün anlamamızı sağlıyor.
Ancak, Neandertallerin yok oluşunun tek nedeni kan kümeleri değil, iklim değişiklikleri, öbür insan çeşitleriyle rekabet üzere birçok farklı faktörün bir ortaya gelmesiyle ortaya çıktığı düşünülüyor.
Bu araştırma, insan evrimi hakkında kıymetli bilgiler sunarken, birebir vakitte günümüzde karşılaştığımız sıhhat meseleleri hakkında da yeni perspektifler açıyor. Kan kümelerinin genetik yapısını daha âlâ anlamak, gelecekteki hastalıklarla çabada yeni tedavi formüllerinin geliştirilmesine yardımcı olabilir.