Özel bankaların da SGK aylıklarının ödenmesine aracılık etmesine müsaade verilmesinin akabinde birinci kere 2017 yılında uygulanmaya başlanan emekli maaşı promosyonları, her yıl SGK ile aracı bankalar ortasında martta imzalanan protokolle aylık maaş fiyatına nazaran belirlenen alt ve üst limitler üzerinden yenileniyor.
TBMM’de bu hafta ele alınacak düzenlemeyle bu yılın birinci 6 ayında uygulanacak en düşük emekli aylığı 12 bin 500 TL’den 14 bin 469 TL’ye çıkarılacak. Memur, personel, Bağ-Kur emeklisi, dul ve yetim olmak üzere sayıları 16 milyon 420 bine emeklilerin tamamına en düşük aylık üzerinden ödeme yapılması durumunda bile SGK’nın her ay bankalara maaş ödemesi aktardığı para 231 milyar 504 milyon TL.
En düşük meblağdan aylık alanların sayısı yaklaşık 4 milyon. 2,5 milyon memur emeklisi içinse bu yıl uygulanacak en düşük memur emekli aylığı ocakta 19 bin TL oldu. En düşük fiyatın üzerinde maaş alan 10 milyonu aşkın emekli de dikkate alındığında SGK’nın emekli maaşı ödemeleri için protokol imzaladığı bankalara aktardığı aylık meblağ 350 milyar TL’yi aşıyor.
Açlık ve yoksulluk sonunun altında kalan maaşlara karşın SGK’nın 16 milyonu aşkın emekli için her ay bankalara aktardığı yüz milyarlar bankalar açısından maliyetsiz kar kapısı.
Bankalar, Merkez Bankası’nın (MB) yüzde 45’e düşürdüğü haftalık repo faiziyle bile SGK’nın yatırdığı milyarlardan çok önemli günlük-gecelik karlar elde ediyor. Bu yüzden bankalar daha fazla emekliyi çekmek için hesabını taşıyan emeklilere verdikleri promosyon fiyatını daima güncelliyor. Hala kimi özel bankaların maaşını taşıyan emeklilere vaat ettiği promosyon meblağları 20-35 bin TL ortasında değişiyor. Bunun yanı sıra bankalar maaşını taşıyanlara faizsiz kredi, ek hesap, kredi kartı vb. avantaj paketleri sunuyor.
KAMU BANKALARINDA PROMOSYONU İKİ KATINA ÇIKARMA TALİMATI
Cumhurbaşkanı Erdoğan geçen yıl 31 Mart yerel seçimleri öncesi kamu bankalarına talimat verdiğini, emekli promosyonlarının 3 bin TL’den maaşa nazaran 8-12 bin TL’ye yükseltildiğini seçim muştusu olarak ilan etmişti.
Emekli maaşları ve en düşük emekli aylığı artışının yarattığı reaksiyonlar üzerine yeni arayışlara giren iktidarın emeklilere bayram ikramiyesi ve kamu bankaları promosyonlarında artışa hazırlandığı kulislerde lisana getiriliyor.
Kamu bankalarının emekli promosyonlarında alt ve üst hudut bir yıldır birebir. Yüksek enflasyon karşısında özel bankaların promosyonlarının çok gerisinde kalan kamu bankalarına, promosyonları iki kata kadar artırma talimatı verildi.
Bu talimat doğrultusunda SGK’nın şubatta bankalarla başlatacağı protokol müzakerelerinde kamu bankaları promosyon alt hududunu 8 bin liradan 15 bin TL’ye, 12 bin liralık üst sonu ise 23 bin TL’ye yükseltecek. Lakin bu fiyatlar artırılmış haliyle bile pek çok özel bankanın hala uyguladığı promosyonların altında.
Kamu bankalarının protokol müzakerelerinde özel bankalarla rekabet açısından 1000-2000 TL ek artış pazarlığı için Hazine ve Maliye Bakanlığından yetki talep ettiği öğrenildi. Bakan Mehmet Şimşek’in yetki vermesi halinde son protokol etabında kamu bankalarının promosyon alt hududu 16 bin, üst sonu 25 bin TL’ye kadar çıkabilecek.
EMEKLİLER 3 YILLIK KONTRAT İLE FARK ALACAK
Bu durumda aylıklarını kamu bankalarından alan emekliler, yeni açıklanacak promosyon meblağları üzerinden bankalarla yaptıkları mukaveleleri üç yıl mühletle yenilemek üzere müracaatta bulunabilecek.
Geçen yıl yapılan mukavelelerde ödenen 8-12 bin TL’lik promosyonlar mahsup edildikten sonra yeni meblağ üzerinden imzalanacak üç yıllık mukavelelerle promosyon farkları emeklilerin hesabına yatırılacak. Martta yürürlüğe girecek yeni meblağlarına nazaran geçen yıl 8 bin lira promosyonla kontrat yapan bir emekli 7-8 bin TL, 12 bin liraya kontrat yenileyen bir emekli ise 11-13 bin TL ortasında promosyon farkı alacak.
SGK geçen yıl emekli promosyon müzakereleri sonunda bankalarla imzaladığı protokolde promosyon alt ve üst sonları için kamu bankalarına paralel biçimde 8-12 bin TL üzerinden anlaştığını, dileyen bankanın bu meblağların üzerinde promosyon verebileceğini açıklamıştı. Marttaki protokol müzakerelerinde yeniden kamu bankalarının alt-üst limitlerinin SGK limiti olarak ilan edilmesi kelam konusu. Fakat, özel bankaların promosyon rekabetiyle bu meblağları daha üst çekmesi bekleniyor. SGK’nın geçen yıl protokol yaptığı banka sayısı 5’i kamu bankası (Ziraat, Vakıfbank, Halkbank, Ziraat İştirak, Vakıf Katılım) 15’i yerli ve yabancı özel banka olmak üzere 20.
BAYRAM İKRAMİYESİ İÇİN 1 BİN 500 TL’YE KADAR ARTIŞ ÇALIŞMASI
Geçen yıl 3 bin TL’ye çıkartılarak Ramazan ve Kurban bayramlarında toplam 6 bin TL ödenen bayram ikramiyesinin de yüzde 50 artışla 4500’er liradan toplam 9 bin TL’ye yükseltilmesi, üzerinde durulan formüllerden birisi.
Bayram ikramiyesi için yasa değişikliği konusunda Hazine ve Maliye, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı (SBB) ile SGK tarafından başlatılan ortak çalışmada, 1000-1500 TL ortasındaki artışların bütçeye getireceği yük, hazineden SGK’ya yapılacak transfer maliyetleri bedellendiriliyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a sunulacak alternatifler üzerinden verilecek kesin karar, AKP Kümesi tarafından şubat ortasında yasa teklifi olarak TBMM’ye getirilerek, mart sonundaki Ramazan Bayramına yetiştirilecek.
