6 Şubat’ta gerçekleşen Kahramanmaraş merkezli 11 ili etkileyen sarsıntıda mağdur olan vatandaşlara yönelik 2023 yılında Afet ve Acil Durum İdaresi Başkanlığı (AFAD) ve Kızılay iş birliğinde Esen Kart projesi başlatıldı. Projenin hedefi konteyner kentlerde kalan depremzedelerin besin harcamaları yapabilmelerini sağlamaktı. Depremzede vatandaşlara toplamda 69 bin 289 Esen Kart dağıtıldı. 2023 yılında 3 bin TL yatırılan kart fiyatı, 2024’te 4.500 TL’ye çıkartıldı. Esen Kart Projesi, geçen yıl Kızılay tarafından sonlandırıldı. Projeyi AFAD yürütmeye devam etti ama yardımlar peyderpey kesildi. Ocak ayında ise kartına yardım parası yatmayanların şikayetleri ağırlaştı. Vatandaşlar sarsıntının tesirleri hâlâ devam ederken resmi bir açıklama yapılmadan yardımların kesilmesine internet üzerinden şikayetlerini bildirerek reaksiyon gösterdi.
‘PERİŞAN DURUMDAYIZ’
Bir vatandaş “Esen Kart’a bu ay ödeme yapılmadı. Nedenini öğrenebilir miyim? Öbür gelirim yok engelliyim” tabirlerini kullanırken bir öbür vatandaş kederini şöyle anlattı: “Sebepsizce, bir açıklama yapmaya bile gerek duyulmadan kartımıza ödeme kesildi yani iptal edildi. Muhtaçlığımız var, ben ve ailem perişan durumdayız.” Kart yardımı kesilen bir depremzede birebir vakitte birinci derece şehit yakını olduğunu söz ederken bir öteki yorumda vatandaş, “Konteynerde kalan burada çok kişi var; meskeni olan, otomobilleri olan, oburunun ismine oturan ve her şeyden faydalanan çok kişi var. Asıl gereksinim sahibinin yardımını kesiyorlar, başkaları alıyor” diyerek içini döktü. Depremzedeler yeni yılla birlikte yardımların kesilmesine dair şikayetlerini artırdı.
Tasarrufu takviyeye muhtaç olandan yaptılar
2025, ‘Aile Yılı’ ilan edildi ancak tasarruflar emekli, minimum fiyatlı ve depremzededen yapıldı ve milyonlarca aile ekonomik açıdan epeyce güç şartlara mahkum edildi. Şirketlerin Kurumlar Vergisi affedilirken, emekliye yüzde 15.75, taban ücretliye yüzde 30 artırım yapıldı. Depremzedenin kira dayanağı durduruldu, Esen Kart yardımları kesildi. 4 milyonun üzerinde dar gelirli haneye sağlanan 850 TL ile 1250 TL ortasındaki takviye ödemeleri de kesildi.
Herkes topu birbirine atıyor
AFAD ve Kızılay iştirakinde yürütülen Esen Kart projesinden geçen yıl Kızılay çekildi. Bu süreçte birtakım kartlar kapatıldı. Kimi kartlara ise yardım paraları yatmadı. Bir vatandaş yürütülen sürece yönelik reaksiyonunu şöyle söz etti: “Esen Kart durdu. Neden durduğunu öğrenebilir miyiz? AFAD Kızılay diyor, Kızılay da AFAD diyor. Konteynerde yaşıyoruz ve minimum fiyatla çalışıyoruz. 6 kişilik aileye Esen Kart neden durduruldu? Hiç kimse bilmiyor mu?”
