Sosyal güvenlik sisteminin içinde yetişmiş, bu alanda ihtisas yapmış, 30 seneye yakın SGK’nın Başmüfettişliğini yapmış, ülkemize 50’yi aşkın eser kazandırmış Başuzman olarak; her daim emeklilikte çok erken yaşlarda planlama yapmak ileride telafisi mümkün olmayan pişmanlıkların bertaraf edilmesi açısından hayati ehemmiyet arz ettiğini müteaddit kere yazdım. Anlattım…
Bu manada anne-babaların evlatlarına bırakacağı tahminen de en kalıcı miras uygun bir emeklilik planlamasıdır.
Emeklilikte yanlışsız planlama için muteber bilgi kaynağı çok değerlidir. Toplumsal güvenlik sistemimizin bilhassa de emeklilik mevzuatının karmaşıklığı bilgi kirliliğiyle birleştiğinde içinden çıkılmaz hâl almaktadır. Bu nedenle gerçek ve muteber bilgi kaynağı emeklilik süreçlerini yürüten SGK ve SGK çalışanlarıdır.
Benimle irtibat kuran, gazete yazılarımı okuyan ve takip eden çok sayıda vatandaşımız çocuklarını ve yakınlarını 65 yaş emekliliğinden kurtarmak için planlama yaptı. Artık yazının başlığını görenler “emeklilik yaşı sahiden 65 mi oldu?” diye hala merak ediyordur.
Lafı hiç uzatmaya gerek yok…
Bugün işe başlayan emekçi, memur, esnaf ve öteki tüm şahıslar artık 58-60 yaşında emekli olamayacaklar. Bunlar için ve emeklilikte kademe bekleyenler kümesinden sonra birinci kez sigortalı olup hiçbir önlem almayanlar için emeklilik yaşı artık 65’e dayandı…Tedbir alarak 65 yaş emekliliğinden hala kurtulma bahtı olanlar var…
ERKEN EMEKLİLİKTE BELİRLEYİCİ HUSUSLAR
Emeklilik için genel olarak 3 koşul gerekmektedir. Birincisi ve en değerlisi yaş, ikincisi prim ödeme gün sayısı ve sonuncusu ise muhakkak bir mühlet sigortalı olma kuralıdır. Erken emeklilikte en belirleyici temel öge birinci sigortalı olarak işe başlama tarihiniz ve çalışmalarınızın ne kadar eski tarihli olduğu noktasında toplanmaktadır. Örneğin 30.03.1984 günü yalnızca 1 gün ödenmiş SSK primi olan bir bayan yaş kuralı olmadan yalnızca 5.000 gün primle emekli olma avantajına sahip olmaktadır. Başka belirleyici bir öge ise SSK’dan erken emekliliğin daha az prim gerektirmesi nedeniyle Bağ-Kur ve Emekli Sandığına nazaran daha avantajlı olmasıdır.
58-60 YAŞ EMEKLİLİĞİ ARTIK HAYAL OLACAK!
50’li yaşlarda emekli olacak birçok kişi bugünlerde çok geç emekli olacağım diye düşünmektedir. Meğer önümüzdeki yıllarda özelikle çocuklarımızın 50’li yaşlarda emekli olması hayal olacak. Çünkü emeklilik yaşı aşağıda verdiğimiz tablodan da görüleceği üzere kademeli olarak peyderpey 65 yaşına kadar çıkmaktadır.
65 yaş emekliliğinden 30 Nisan 2008 tarihinden evvel 1 gün bile sigortalı çalışması olanlar etkilenmeyeceğinin altını çizelim. Bu kümede 09.09.1999-30.04.2008 periyodunda ödenmiş primli sigortası olan emeklilikte kademe bekleyenler yer almaktadır. Mevcut düzenlemeye nazaran emeklilikte kademe bekleyenlerden bayan için 58, erkek için 60 yaşını doldurmak ve SSK’lılar için 7.000 gün, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı sigortalıları için ise 9.000 gün malullük, yaşlılık ve mevt sigortaları primi ödemiş olmak kuralıyla emekli olmak kelam hususudur.
Emeklilikte kademe bekleyenlerin EYT düzenlemesi sonrasında adilane olmayan bu yaşlardan evvel kademeli bir formda haklı olarak yeni düzenleme beklemelerini evvelki yazılarımızda geniş olarak yer vermiştik.
Gelelim asıl hususumuz olan 65 yaş emekliliğine;
2006’da başlayan SGK ıslahatının Ekim/2008 yılında yürürlüğe konan düzenlemesine nazaran 40 yıla varan bir kademeli geçiş öngörülmüştür. Artık artık makas büsbütün kapanıyor. 30 Nisan 2008 tarihinden sonra işe girenler ise 01.01.2036 tarihine kadar üstte belirtilen gerekli primleri ne vakit doldurulursa aşağıdaki tabloda belirtilen tarihlere nazaran emeklilik yaşları belirlenecektir.
Örneğin; 01.01.2015 tarihinden itibaren SSK’lı çalışan Döndü Hanım 7.200 gün malullük, yaşlılık, mevt primi bildirilme kuralını 31/12/2035 tarihinde tamamladıysa 58 yaşında emekli olacaktır. Ancak Döndü Hanım, gerekli prim gün sayısını 01.01.2048 tarihinde tamamlarsa 65 yaşında yani 7 yıl daha geç emekli olacaktır…
Başka bir misal verecek olursak Dönmez Beyin 5 Mart 2023 günü prestijiyle bakkal dükkânı açarak esnaf olduğunu varsayalım. Bu durumda Dönmez Beyin 65 yaşından evvel olağan kaidelerle emekli olması mümkün olamayacak. Görüldüğü üzere emeklilik için gerekli olan malullük, yaşlılık, vefat prim gün sayısını bildirilme koşulunu erken yerine getirme kuralına bağlı olarak 65 yaş emekliliğinden kurtulmak mümkündür.
Son kelam olarak 01 Mayıs 2008 ve sonrasından sigorta girişi olanların bir an evvel gerekli primlerini yasal yollardan ikmal etmelerini tavsiye ediyoruz.
