Uzmanlar, vitamin desteklerinin faydalı olduğunu gösteren pek çok çalışma olduğu üzere, hiçbir faydasının olmadığını hatta ziyanlı olduğunu gösteren birçok çalışmanın da mevcut olduğunu hatırlatıyor. “Bu durum daha çok rastgele vitamin desteği alımı, vitaminin kalitesi ve kullanan insanların vitamin, mineral eksiklik derecesi ile ilgili alakalı olabilir’’ diyen İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Erk, “Yani hangi multivitamin, kime, ne vakit ve nasıl verilmelidir sorusu burada ön plana çıkmaktadır’’ dedi. Vitamin destekleriyle ilgili bilinmesi gereken noktaları şöyle açıkladı:
Osman Erk
ARAŞTIRMALAR ÇARPICI
2013’teki bir araştırmada multivitaminlerin kanser yahut kalp hastalığı riskini azaltmadığı, zihinsel faaliyetlere rastgele bir olumlu tesirinin olmadığı bildirilmektedir. Buna karşı JAMA’da yayınlanan bir araştırmada 14 yıl her gün multivitamin alan erkeklerde kanser riskinin daha az olduğu gösterilmiştir. Yeniden 2006’daki bir çalışmada multivitaminlerin kronik hastalıkların önlenmesinde tesirli olabileceği, yararlarının risklerine ağır bastığı bildirilmiştir. 2009’da yayınlanan bir diğer araştırmada 5 yıl her gün multivitamin ve antioksidan kullanan bayanların telomerleri kullanmayanlara nazaran yüzde 8 daha fazla bulunmuştur.
SEBZE VE MEYVE TÜKETMEK ŞART
DünyaSağlık Örgütü, günde en az 5 porsiyon mevsiminde ve mümkünse organik zerzevat ve meyve tüketimini kaide koşmaktadır. C, E vitaminleri ve beta karotenden güçlü bir beslenme tertibi ile kanser üzere kronik hastalıkların önlenmesi mümkündür. En sağlıklı beşerler kanlarında C, E vitamini ve beta karoten seviyeleri en yüksek olanlardır. Vitamin ve mineral eksiklikleri bağışıklık sistemini zayıflatarak akut ve kronik hastalıklara ve kansere yol açar. Kalp hastalıkları, diyabet, hipertansiyon, kanser ve Alzheimer üzere nörolojik hastalıklar vitamin ve mineral eksikliği yaşayan insanlarda sıktır.
ÇOĞU BESİNDEN VİTAMİN ALAMIYORUZ
Katkı hususları ve plastik astar içeren konserve besinler muhakkak sağlıklı değildir. Günümüzde artık sağlıklı besinlere ilaveten bağışıklık sistemini güçlendiren vitamin, mineral ve öteki elementlerin alınması da tavsiye edilmektedir. Amerikan Tıp Birliği evvelce vitamin ve mineral destekleri kullanmamak gerektiğini tavsiye ederken, 2002 yılında yapılan çalışma sonucunda görüş değiştirerek daha sağlıklı olmak için yetişkinlerin besin destekleri almalarını önermiştir.
HERKESİN MUHTAÇLIĞI FARKLI
Sağlıklıyaşam için gerekli olan besin ölçüleri bireyden bireye değişmekle kalmaz, kişinin hayatı içinde de vakit zaman farklılıklar gösterir. Bayanlarda erkeklere oranla daha sık besin eksikliği ortaya çıkar. Bayanlar erkeklere nazaran daha az kalori ve besin tükettikleri için daha sık hastalanırlar. Yaşlılarda da besin eksikliği fazladır. Azalan iştah ve aktivite nedeniyle metabolizma suratı düşen yaşlılarda daha az kalori muhtaçlığı ortaya çıkar, sindirim ve emilim işlevleri da azaldığı için besin eksiklikleri sıktır.
MERDİVENALTI ESERLERE DİKKAT!
Besin desteklerinin kalitesi, nasıl üretildiği, nasıl işlendiği, üretim ve depolama kademelerinde nem, ısı, ışık, oksijen üzere etkenlere maruz kalıp kalmadıkları, hangi katkı hususlarıyla bir ortada oldukları da kaliteyi belirler. Düşük kalitede besin desteği kullanılırsa rastgele bir faydalı tesirin ortaya çıkmayacağı üzere alerjik ve toksik tesirlere yol açabilirler. Karaciğer ve böbrek hasarı gelişebilir.
NE VAKİT DESTEK ALINMALI?
Besin destekleri, doktor gerekli görürse alınmalıdır. Tabii sağlıklı yiyecek seçimi kadar, kaliteli bir besin desteği de değerlidir. Diyet yapan ve kâfi kalori alamayan şahısların takviye alması mecburidir. Bilhassa bayan ve yaşlılar için de destek gereklidir. Gebe kalmayı düşünenlerin ve gebelerin de başta demir ve folik asit olmak üzere takviye almaları uygun olacaktır.
