2024 YR4, keşfedildiğinden bu yana sıkı bir biçimde takip ediliyor. Bilim insanlarının yaptığı hesaplamalara nazaran, bu asteroidin Dünya’ya çarpma mümkünlüğü 1’e 77. Bu da 76’da 77 ihtimalle gezegenimizi ıskalayacağı manasına geliyor. Lakin belirsizlik hissesi hala büyük ve gelecek yıllarda yapılacak müşahedelerle asteroidin yörüngesi daha net anlaşılacak.
Dünya, Güneş’in etrafında dönerken daima olarak uzaydan gelen toz ve küçük gök cisimleriyle karşılaşıyor. Birçok tehlikesiz olsa da, tarihte büyük felaketlere yol açan çarpışmalar yaşandı. 66 milyon yıl evvel Dünya’ya çarpan 10 kilometrelik bir gök taşı, dinozorların jenerasyonunun tükenmesine neden olmuştu. Daha küçük ölçekli olaylar ise daha sık gerçekleşiyor.
30 Haziran 1908’de Sibirya’daki Tunguska bölgesinde devasa bir patlama yaşandı. Bilim insanları, bunun bir asteroidin atmosferde infilak etmesi sonucu meydana geldiğini düşünüyor. Patlama, 2 bin 200 kilometrekarelik bir alanı dümdüz etti – bu, Sidney kenti kadar büyük bir bölgeyi kapsıyor. Neyse ki olay, yerleşimden uzak bir bölgede gerçekleşti.
Daha yakın tarihli bir olay ise 15 Şubat 2013’te yaşandı. Rusya’nın Çelyabinsk kenti yakınlarında yaklaşık 18 metre çapındaki bir asteroid patladı.
Atmosferde 30 kilometre yükseklikte infilak eden asteroid, güçlü bir şok dalgası yaratarak binlerce binaya ziyan verdi. Cam kırıkları nedeniyle yaklaşık 1.500 kişi yaralandı, lakin mevt yaşanmadı.
ÇARPMA MÜMKÜNLÜĞÜ NE VAKİT NETLEŞECEK?
Şu anki datalara nazaran 2024 YR4, Nisan 2024’ten itibaren teleskoplar için görünmez hale gelecek. Lakin Aralık 2028’de Dünya’ya 8 milyon kilometre kadar yaklaşacak ve bu fırsatta bilim insanları, asteroidin tam yörüngesini hesaplayabilecek.
Bu müşahedeler sonucunda 2024 YR4’ün hakikaten Dünya’ya çarpıp çarpmayacağı kesin olarak belirlenecek. Şayet çarpışma kaçınılmazsa, çarpışma noktası birkaç on kilometrelik bir hassasiyetle tespit edilebilecek.
ÇARPIŞMA OLURSA NE OLUR?
Asteroidin kesin boyutu bilinmese de, çapının 40 ila 100 metre ortasında olduğu kestirim ediliyor. Şayet kayalık bir asteroidse, Tunguska olayına misal bir atmosfer patlaması yaşanabilir. Bu durumda büyük bir alan şok dalgası nedeniyle tahrip olabilir.
Eğer metal bir asteroidse, atmosferden sağlam geçerek Dünya’ya direkt çarpabilir. Bu türlü bir çarpışma, Arizona’daki Meteor Krateri üzere birkaç yüz metre derinliğinde bir krater oluşturabilir. Fakat bu bölgesel bir yıkımla hudutlu kalır ve global bir felakete neden olmaz.
BİLİM İNSANLARI HAZIRLIKLI
Bugüne kadar bilim insanları 11 asteroidin Dünya’ya çarpacağını evvelce tespit etti ve bunları gözlemleyerek çarpışma noktalarını belirledi. Ayrıyeten NASA’nın DART misyonu, bir asteroidin rotasını değiştirme konusunda başarılı oldu. Bu cins teknolojiler sayesinde gelecekte büyük çarpışmalar önlenebilir.
Kısacası, 2024 YR4’ün Dünya’ya çarpıp çarpmayacağı şimdi belirli değil. Lakin bilim insanları, bu tıp tehditleri evvelden tespit edip harekete geçebilecek teknolojiye sahip.
