Gazi Üniversitesi DEMAR Müdürü Prof. Dr. Samet Arslan, Yunanistan’ın Santorini Adası’nın yaklaşık 25 kilometre kuzeydoğusunda ağırlaşan zelzelelere ait, “Ege Denizi’nin oluşumunda zati sarsıntı serileri var. Haftalar, aylar, hatta yıllar süren zelzelelere ‘deprem fırtınası’ diyoruz. Zelzele fırtınası ise Ege Denizi ve Ege Denizi’ne kıyısı olan ülkelerin, Türkiye ve Yunanistan’ın bilhassa alışık olduğu bir durum. 2011 yılında yeniden birebir Santorini Adası’nda ve etrafında meydana gelen bir zelzele var; 7.7- 7.8 şiddetinde bir sarsıntı. Bu zelzelenin müddeti yaklaşık olarak 14 ay. 14 ay boyunca sarsıntılar devam etmiş. 14 ayın sonunda da durmuş. Bu Ege’deki olan sarsıntılar, bizim iki yıl evvel yaşadığımız Kahramanmaraş zelzelesinde olduğu üzere sarsıntılar değil. Karakteristik olarak onlardan çok farklı. Buradaki fay hareketi ve sarsıntı kaynağı birazcık farklı. Burası mekanik bir fay hareketi formunda değil, volkanik bir hareketlenme ile bir arada meydana gelen sarsıntılar bunlar. Bu zelzeleler tartı olarak 4, 4.5, 5, en fazla 5.5 şiddetindeki sarsıntılardır. Yıkıcı sarsıntılar değildir. Lakin sayıca çok fazla, ruhsal tesirinin çok yüksek olduğu depremlerdir” dedi.
“TSUNAMİ KIYILARI ETKİLEMEZ”
Prof. Dr. Arslan, İzmir Körfezi kıyılarında suların çekildiği savı ve muhtemel tsunami tehlikesiyle ilgili de “Bölge, sarsıntının şu anda meydana geldiği merkeze kuş uçuşu 170 kilometre arada. En çok Bodrum’a yakın bildiğim kadarıyla. 150 kilometrelik aralıkta, bu büyüklükteki bir sarsıntının oluşturduğu bir tsunami kıyıları etkilemez. Ancak bu zelzelelerin, düşük şiddetle devam edeceği manasına da gelmiyor. Lakin tabiat olaylarını kestirim edebilmek epeyce güç. Hasebiyle da etkilenmeyeceğini düşünüyoruz. Bugüne kadarki olan hadiselerden suların çekilmesinin bu sarsıntılarla bağlantılı olduğunu düşünmüyorum. Lakin bugünlerde güneybatı kıyılarındaki vatandaşlarımızın deniz kenarlarından tedbiren uzak durmalarında yarar var. Bilhassa Aydın, Muğla kıyıları İzmir’in daha güneyindeki olan bölgelerdeki kıyılardan biraz daha yükseklere, 2-3 metre daha, 4 metre daha yükseklerdeki yerlerde bulunmalarını öneriyorum. Erken ikaz sistemleri aslında bir yarım saat öncesinden bir çeşit tsunaminin gelebileceğini haber veriyor” diye konuştu.
‘VATANDAŞLARIMIZIN ÖNLEM ALMASINDA YARAR VAR’
Depremler her ne kadar küçük de olsa 2020’deki İzmir zelzelesinde hasar görmüş fakat farkına varılmamış binaların ya da esasen zayıf olan binalarda risk olabileceğini işaret eden Prof. Dr. Arslan, “Küçük de olsa sarsıntılardan ötürü bina içerisindeki çeşitli nesnelerin, kütüphaneler üzere, gardıroplar üzere düşme riskleri olabilir. Bunlar da yaralanma yahut can kayıplarına yol açabilir. Bununla ilgili vatandaşlarımızın önlem almasında yarar var” dedi.
“BÖLGEDE VOLKANİK HAREKETLENME OLDUĞU BİLİNİYORDU”
Prof. Dr. Arslan, Santorini Yanardağı’nın patlayabileceği öngörülerine ait de “Ege Denizi’ndeki sarsıntıların 28 Ocak’ta başladığını biliyoruz. Zannediyorum birinci başladığı anda Atina Teknik Üniversitesi’nin yayımladığı bir rapor vardı bununla ilgili. Bu bölgede, deniz altında bir volkanik hareketlenmenin olduğu aralık ve ocak ayının başlarında biliniyordu ve daha evvelden de bir titreşim ve takip sonucunda bir hareketlenmeyi zati fark etmişler. Münasebetiyle da artık adayı boşaltıyorlar. Volkan, deniz tabanına yakın bölgelerde 10 kilometrelik aralıktaki bir bölgede küçük kırılmalara yol açar. Art geriye minik minik kırılmalara sebep olur. Bunlar da küçük küçük sarsıntılara sebep oluyor yalnızca. Münasebetiyle da o denli büyük bir volkanik püskürme üzere bir şey beklemiyoruz” diye konuştu.
