Halk ortasında yaygın olarak bilinen guatr, tiroit bezinin olağandan fazla büyümesiyle ortaya çıkıyor ve vakit zaman nefes darlığı, yutma zahmeti üzere şikayetlere yol açabiliyor. Tiroit nodülleri ise ekseriyetle yeterli huylu olmakla birlikte, bazen kanser riskini de beraberinde getirebiliyor.
Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Selahattin Tuğrul, tiroit hastalıklarının erken teşhis edilmesinin değerli olduğunu belirterek, guatr, tiroit nodülleri ve kanseri hakkında bilgiler verdi. Prof. Dr. Tuğrul, özellikle radyasyon maruziyetinin tiroit kanseri riskini artırdığını vurguladı.
Guatrın tiroit bezinin şişmesiyle ortaya çıkan bir hastalık olduğunu söyleyen Prof. Dr. Tuğrul, “Basit bir şişlik olabileceği üzere, daha büyük boyutlara da ulaşabilir. Burada kıymetli olan, guatrın neden oluştuğunu belirlemektir. Hormonal dengesizlikler, beslenme sorunları ya da kanser üzere daha önemli durumlar guatra yol açabilir. Bu nedenle hastalığın sebebini hakikat pahalandırmak ve buna uygun tedavi tekniğini belirlemek gerekir” dedi.
TİROİT NODÜLLERİ VE BELİRTİLERİ
Tiroit bezinde oluşan yumrular yahut büyümelerin bazen dışarıdan fark edilebileceğini lisana getiren Prof. Dr. Tuğrul, “Halk ortasında dış guatr olarak bilinen bu durum, tiroidin gözle görülür biçimde şişmesiyle kendini gösterir. Lakin kimi nodüller içeriye hakikat büyüyerek göğüs boşluğuna ilerleyebilir. Bu durumda dışarıdan rastgele bir belirti vermeyebilir ve fark edilmesi zorlaşır. İçeriye hakikat büyüyen nodüller nefes darlığı ve yutma zahmeti üzere şikayetlere yol açabilir. Tiroit nodüllerinin büyük çoğunluğu âlâ huyludur ve kansere dönüşmez.
Ancak tiroit kanserinin spesifik bir belirtisi olmadığı için, erken teşhis büyük ehemmiyet taşır. Şayet tiroit de rastgele bir büyüme fark edilirse yahut ailede guatr ya da tiroit kanseri hikayesi varsa, tertipli taramalar yapılmalıdır. Tiroit ultrasonu ile bezde büyüme olup olmadığı tespit edilebilir. Kuşkulu bir durum kelam hususuysa, ultrason eşliğinde ince iğne aspirasyon biyopsisi uygulanarak kesin teşhis konulur. Şayet genetik yatkınlık yahut kanseri düşündüren ultrason bulguları mevcutsa, biyopsi ile hastalığın doğrulanması gerekir” diye konuştu.
BİYOPSİ VE TEŞHİS SÜRECİ
Tiroidin teşhis ve biyopsi süreçleri hakkında ayrıntılı bilgi veren Prof. Dr. Tuğrul, “Biyopsi, kolay fakat değerli bir teşhis usulüdür. Ultrason eşliğinde ince bir iğne yardımıyla tiroit bezinden küçük bir doku örneği alınarak yapılır. Şayet biyopsi sonucunda kanseri düşündüren bulgular saptanırsa, hasta süratle tedavi sürecine yönlendirilir. Fakat nodüller âlâ huylu ise ve rastgele bir belirtiye yol açmıyorsa, tertipli takip kâfi olabilir. Bununla birlikte, kimi nodüller ağrı, tiroit iltihabı, yutma zahmeti yahut nefes darlığı üzere şikayetlere neden olabilir.
Bu tıp durumlarda kanser olmasa bile tedavi gerekebilir. Tiroit kanseri çoklukla spesifik belirtiler vermez. En sık karşılaşılan durum, hastaların boyunlarında fark ettikleri yumrular nedeniyle doktora başvurmasıdır. Şayet ailede tiroit kanseri hikayesi yoksa, bu yumrular çoklukla rutin taramalar sırasında tespit edilir. Tiroid kanseri, uzunluğundaki lenf bezlerine yayılabilir ve bu durumda lenflerle birlikte tedavi edilmesi gerekir. Bilhassa ailesinde tiroid kanseri hikayesi bulunanlar, boynunda yumru oluşanlar ve çocukluk yahut ileri yaşlarda bu çeşit belirtiler yaşayanlar yüksek risk grubundadır. Bu şahıslar sistemli olarak tarama yaptırmalıdır” sözlerini kullandı.
TİROİT KANSERİNDE CERRAHİ TEDAVİ
Prof. Dr. Tuğrul konuşmasına şöyle devam etti:
“Tiroit kanserinin en tesirli tedavisi cerrahidir. Ameliyat sırasında boynun ön bölgesinden küçük bir kesi açılarak tiroit bezi büsbütün çıkarılır. Şayet kanserin lenf bezlerine yayılma riski varsa, bu bölgeler de operasyon sırasında temizlenir. Birtakım tiroit kanseri çeşitleri süratli yayılım gösterdiği için, ameliyat sonrası radyoaktif iyot tedavisi üzere ek tedaviler gerekebilir. Lakin tiroit kanserlerinin büyük çoğunluğu yavaş ilerleyen ve tedavi edilebilir tiplerdendir.”
RADYASYON VE TİROİT KANSERİ İLİŞKİSİ
Tiroit kanserinin en değerli risk faktörlerinden birinin radyasyona maruz kalmak olduğunu belirten Prof. Dr. Tuğrul, “Çernobil faciası sonrası Karadeniz bölgesinde tiroit kanseri olaylarının arttığı bilimsel çalışmalarla kanıtlanmıştır. Günümüzde de radyasyonun ağır olduğu bölgelerde tiroit kanseri daha sık görülmektedir. Bu nedenle, bilhassa yüksek risk kümesindeki bireylerin sistemli taramalarını aksatmaması büyük değer taşır. Tiroit kanseri tanısı alan hastalar, tedavi sürecinden korkmamalıdır. Alanında tecrübeli tabipler tarafından gerçekleştirilen ameliyatlar, çağdaş teknolojiler sayesinde inançlı ve başarılı bir formda uygulanmaktadır” dedi.