Japon sarsıntı uzmanı Yoshinori Moriwaki, Kahramanmaraş merkezli 11 ili etkileyen 6 Şubat zelzelelerinin ikinci yılı hasebiyle değerlendirmelerde bulundu.
‘MERDİVENLERİ KULLANMAYIN’
Deprem eğitiminin ehemmiyetine de değinen Moriwaki, şunları kaydetti:
-Türkiye’de beşerler neden panik oluyor? Ne olduğunu bilmediği için ıstırap oluyor.
-Mesela 2011’de Japonya’da Tokyo’da iki kişi maalesef balkondan atladı lakin Japon değillerdi. Yalnızca zelzele olunca bina çöküyor bilgisi var o yüzden eğitim çok değerli.
-Anaokuldan itibaren eğitim yapmak lazım. Ben sarsıntıya nasıl hazır olunacağı, ömür üçgenin nasıl kurulacağı bunlarla ilgili kitap yazdım. Türkiye’de herkes genel olarak merdivenden kaçmaya çalışıyor.
-Maalesef Maraş’taki zelzelede en fazla ceset gördüğüm yer merdivenler oldu. Asansör kullanılmayacağı biliniyor lakin merdiven de kullanmamak lazım. Hiç kimse merdivenden kaçmaya çalışmayacak, orada kalacak.
-Japon’ya da beşerler tabela, fayans gelebilir diye zelzele sırasında binanın içine kaçıyor. Yanlış söylemiyorum zira binalar insanı korumak için var. İç dekorasyondan kaynaklı bir şeyler düşebilme ihtimaline karşı masanın altında üçgen oluşturuluyor.
-Türkiye’de ise maalesef yüzde 50 müsaadesiz bina var. Bina çökebileceği için masanın yanında hayat üçgeni oluşturulmalı. İnsan susuz yalnızca üç gün yaşayabilir. Su varsa insan bir ay yaşayabilir. Onun için su olması lazım ömür üçgeni olarak yatağının yanında.
-Salonda koltuğun yanına şişe koymak lazım. Ayrıyeten her vakit bir tane çikolata, metal düdük ve tuz olmalı.
-Tuz niçin lazım şimdiye kadar duymadınız, insan iki hafta sonra ansızın güç kaybı yaşıyor bu tuzsuzluktan oluyor. Tuz varsa biraz dilinize koyacaksınız. O yüzden benim her vakit yanımda su, çikolata, metal düdük ve tuz oluyor.
Japon sarsıntı uzmanı Yoshinori Moriwaki, Türkiye ile Japonya ortasında sarsıntı hazırlık konusundaki farkları da anlattı:
-İki taraf da dua ediyor. Japonya, dua yapmadan evvel kesinlikle kendi yapabileceği konutu güzel mi, meskeninin tabanı âlâ mi berbat mü bunları araştırıyor. Sarsıntıya hazırlığını yapıyor. Lakin Türkiye’de hiçbir hazırlık yapılmadan dua yapılıyor.
“Türkiye’de sarsıntıya hazırlık yapmak lazım” diyen Yoshinori Moriwaki, devlet, belediyeler, şirketler ve aileler sarsıntı için daima birlikte hazır olursa riskin de yüzde 70 azalacağını, kaybedilen insan sayısının da azaltılabileceğini vurguladı.
Moriwaki, “Bunu biz yapıyoruz, Türkiye’de de artık yapmak lazım. Yalnızca herkes bize ‘Ne vakit ne büyüklükte zelzele olacak’ diye soruyor. Türkiye’ye de sarsıntının geldiğini kabul etmek lazım ve ona nazaran hazır olmak lazım. Kahramanmaraş’taki zelzeleden sonra 1 Ocak 2024’te Japonya’da 7.6 büyüklüğünde zelzele oldu. Kahramanmaraş’taki ikinci zelzele ile birebir büyüklükte. Kahramanmaraş sarsıntılarında 53 bin sayısı var ancak bana nazaran üç katından daha fazla. Aslında bakanın ağzından da kaçtı 130 bin diye. 53 bin olsun, Japonya’da tıpkı büyüklükte sarsıntıda 330 kişi kaybetti” tabirlerini kullandı.
Ege bölgesinin zelzele riskine ait konuşan Moriwaki, “Ege bölgesinde ince, kısa çok fay çizgisi var ancak büyük sarsıntı beklemiyorum. Marmara bölgesinde 7,5 üzere büyük zelzele beklemiyorum. 6-6,5 büyüklüğünde sarsıntı olabilir” dedi.
Moriwaki, ayrıyeten Sarsıntı Yönetmeliği’nde 1998 yapılan değişikliğe değinerek, “2000 yılından sonraki binalar uygun ancak evvelki binalar, yumuşak yerse çok berbat durumda olabilir. O denli yerlerde kentsel dönüşüm yapmak lazım. Binayı sıfırdan yapmak değil güçlendirme sistemi de kullanılabilir” değerlendirmesini yaptı.
Japon zelzele uzmanı Yoshinori Moriwaki, sarsıntıya her vakit hazırlı olunması gerektiğini vurgulayarak, “Herkes zelzele ne vakit, ne kadar büyüklükte olacak diye merak ediyor. Türkiye de Japonya da zelzele ülkesi. Sarsıntı geliyor, onu kabul edip ona nazaran hareket etmek, hazır olmak lazım. Daima birlikte hazır olunursa hasar yüzde 70 azalır. Yüzde 70 büyük sayı değil mi? O vakit daima birlikte hazır olmamız lazım” diye konuştu.
