ABD, G7 ülkelerinin Rusya’yı “saldırgan” olarak tanımlamasına karşı çıktı. Rusya’nın Ukrayna topraklarını işgal ederek başlattığı savaşın üçüncü yıl dönümde yapılacak resmi açıklama, ABD’nin itirazı sebebiyle pürüze takıldı.
Trump idaresi, Rusya’nın saldırganlığını vurgulayan tabirlerin G7 bildirisinde yer almasını engelliyor. ABD’li diplomatlar, savaşın “Rus saldırganlığı” olarak değil, “Ukrayna çatışması” olarak tanımlanmasını istiyor.
Yetkililere nazaran, Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski’nin Pazartesi günü düzenlenecek sanal G7 tepesine iştiraki şimdi kesinleşmedi. İtalya Başbakanı Giorgia Meloni’nin de doruğa katılmayacağı açıklandı.
ASIL SEBEP, AZ MADENLER
Bu gelişmeler, Lider Donald Trump’ın Ukrayna’yı savaşın sorumlusu olarak göstermesi, Zelenski’yi “halk tarafından seçilmemiş bir diktatör” olarak nitelemesi ve Rusya’nın G7’ye tekrar davet edilmesi gerektiğini söylemesinin akabinde yaşandı.
ABD’nin bu tavrının, Trump’ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e olan yakınlığı ve Zelenski’nin, ABD’ye Ukrayna’daki pahalı madenlerin yarısını taahhüd eden muahedeyi imzalamaması nedeniyle gerçekleştiği düşünülüyor.
Trump idaresi, Zelenski’ye yönelik tenkitlerini Perşembe günü daha da sertleştirerek Ukrayna’nın ABD Başkanı’na yönelik “kabul edilemez” açıklamalar yaptığını öne sürdü. ABD Lider Yardımcısı J.D. Vance, “Ukrayna, ABD’nin cömertliği sayesinde hala varlığını sürdürüyor. Zelenski, teşekkür etmek yerine bizi eleştiriyor” derken ABD Ulusal Güvenlik Danışman Mike Waltz ise “Ukrayna duruma dikkatlice bakmalı ve ABD’nin ender madenleri talep ettiği muahedeyi imzalamalı” diye konuştu.
Kiev’deki yetkililere nazaran ise, Zelenskiy ile Trump’ın Ukrayna özel temsilcisi Keith Kellogg ortasında yapılan görüşmenin akabinde planlanan ortak basın toplantısı, ABD’nin talebi üzerine iptal edildi.
ABD’nin Kiev Büyükelçiliği bu mevzuda yorum yapmazken, Zelenskiy görüşmenin “detaylı ve verimli” geçtiğini söyledi. Ukrayna lideri, savaşın gidişatını ve güvenlik garantilerini konuştuklarını belirtti.
“En süratli ve en yapan halde sonuç almak için teklifler sunduk” diyen Zelenskiy, ABD’nin Ukrayna’nın savunmasına yönelik siyasetlerinin ne tarafta şekilleneceğine dair net bir açıklama beklediğini söz etti.
ABD’NİN TASVİRLERİ DEĞİŞTİ
Geçtiğimiz yılki G7 bildirisi, Rusya’nın saldırganlığını beş kere vurgulamış ve “Rusya’nın savaşını derhal durdurması ve Ukrayna’dan büsbütün çekilmesi” davetinde bulunmuştu. Lakin bu yıl, ABD idaresi bu sözlerin yumuşatılmasını istiyor.
Trump, Rusya’nın taleplerine daha açık bir tavır sergileyerek Moskova ile bağları süratle olağanlaştırmaya istekli olduğunu belirtti.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio’nun Salı günü Suudi Arabistan’da Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile yaptığı görüşmenin akabinde yayınlanan açıklamada da emsal bir lisan kullanıldı ve “Ukrayna’daki çatışma” sözü tercih edildi.
ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson, Ukrayna için yeni bir yardım paketine Kongre’de takviye olmadığını belirtti ve savaşın sona erdirilmesi gerektiğini söyledi.
Teknoloji milyarderi ve Trump’ın baş danışmanlarından Elon Musk, Zelenski’ye yönelik tenkitlerini yineleyerek Ukrayna’da seçim yapılması gerektiğini savundu.
Musk, “Gerçekte, Zelenski Ukrayna halkı tarafından nefret ediliyor. Bu yüzden seçim düzenlemeyi reddediyor” diyerek Trump’ın Zelenski’nin onay oranının yüzde 4 olduğunu tez eden açıklamasını destekledi. Lakin bu hafta yayımlanan bir anket, Ukrayna başkanının kamuoyundaki dayanağının yüzde 57 olduğunu gösterdi.
UKRAYNA’NIN KARA GÜN DOSTU, MACRON
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Perşembe günü yaptığı açıklamada, önümüzdeki günlerde Trump ile Washington’da bir ortaya geleceğini ve kendisine Putin karşısında “zayıf” görünmemesi gerektiğini söyleyeceğini duyurdu.
Macron, “eğer Putin karşısında zayıf duruyorsanız, Çin’e karşı nasıl itimat verici olabilirsiniz?” sorusunu sordu. Macron, Avrupa’nın Trump’ın Ukrayna savaşını sonlandırma atılımlarına nasıl karşılık vermesi gerektiğini ele almak için Avrupalı başkanlarla görüşmeler yaptığını belirtti.
Zelenski’nin “meşru bir halde seçildiğini” vurgulayan Macron, savaş devam ederken Ukrayna’da bir seçim düzenlemenin “imkansız” olduğunu söyledi.
Meloni’nin G7 toplantısına katılmama kararının ise Trump ve Zelenski ortasındaki tansiyon nedeniyle İtalya’nın nasıl bir siyaset izlemesi gerektiğine dair çekincelerini yansıttığı belirtiliyor.
