Merz’in CDU/CSU bloğu anketlerde daima önde gidiyor lakin Almanya’nın modüllü siyasi yapısı göz önüne alındığında çoğunluğu elde etmesi pek mümkün görünmüyor ve bu da koalisyon ortaklarını yoklamak zorunda kalması manasına geliyor.
Aşırı sağ siyasetin Nazi geçmişi nedeniyle güçlü bir biçimde damgalandığı bir ülkede, göç ve AfD ile nasıl başa çıkılacağı konusunda keskin ayrışmaları ortaya koyan bir kampanyanın akabinde, bu müzakerelerin güçlü geçmesi bekleniyor .
Bu durum, popüler olmayan Maliye Bakanı Olaf Scholz’u aylarca süreksiz bir rolde bırakabilir ve iki yıl üst üste daralmanın akabinde Avrupa’nın en büyük iktisadını canlandırmak için hemen muhtaçlık duyulan siyasetlerin gecikmesine neden olabilir ve şirketler global rakipleriyle uğraş ediyor.
Aynı zamanda, ABD Başkanı Donald Trump’ın ticaret savaşı tehditleri ve Avrupa’nın iştiraki olmadan Ukrayna için ateşkes mutabakatını hızlandırma teşebbüsleri üzere bir dizi zorlukla uğraşırken, Avrupa’nın kalbinde bir liderlik boşluğu da yaratacaktır .
İhracat odaklı bir iktisada sahip olan ve güvenliği için uzun müddettir ABD’ye güvenen Almanya bilhassa savunmasız durumda.
Almanlar, 2008’deki mali krizden bu yana hayat standartları konusunda hiç olmadığı kadar karamsar. Anketör Gallup’a nazaran, durumlarının güzelleştiğini söyleyenlerin oranı 2023’teki %42’den geçen yıl %27’ye keskin bir düşüş gösterdi.
Göç konusundaki tavırlar da, Avrupa’daki 2015 göçmen krizi sırasında “Mülteciler Güzel Geldiniz” kültürünün benimsenmesinden bu yana Alman kamuoyunda yaşanan esaslı değişimin bir sonucu olarak sertleşti.
Sandıklar lokal saatle 08:00’de (07:00 GMT) açılacak ve oy sayımının başlayacağı ve sandık çıkış anketlerinin yayınlanacağı 18:00’de (17:00 GMT) kapanacak. Almanya’da yaklaşık 60 milyon kişi oy kullanma hakkına sahip.
MUSK TARTI VERİYOR
Pazar günkü seçim, Scholz’un merkez sol Toplumsal Demokratlar (SPD), Yeşiller ve piyasa yanlısı Hür Demokratlar’dan (FDP) oluşan koalisyonunun geçen Kasım ayında bütçe harcamaları konusunda çıkan uyuşmazlık sonucu çökmesinin akabinde geldi .
SPD, İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana en makus sonuca yanlışsız gidiyor.
Seçim kampanyası, kuşkulu faillerin göçmen kökenli olduğu bir dizi atağın akabinde, sistemsiz göçün denetimden çıktığı algısı üzerine yapılan sert tartışmalarla şekillendi.
Cuma günü Berlin’deki Holokost anıtında bir turistin bıçaklanmasıyla ilgili olarak bir Suriyeli mülteci tutuklandı. Savcılar, “Yahudileri öldürmeyi” planladığını söyledi.
Kampanya ayrıyeten, Trump idaresi üyelerinin – Lider Yardımcısı JD Vance ve teknoloji milyarderi Elon Musk da dahil olmak üzere – göçmen zıddı AfD’ye ve Avrupa önderlerine yönelik taarruzlara karşı alışılmadık derecede güçlü dayanışma gösterisinin gölgesinde kaldı.
12 yıllık AfD, ulusal seçimde birinci defa ikinci sırayı almaya gerçek ilerliyor.
“Politikadan büsbütün hayal kırıklığına uğradım, bu yüzden tahminen bir alternatif daha düzgün olabilir,” dedi emekli Berlin muhasebecisi Ludmila Ballhorn. AfD’ye oy vermeyi planlayan 76 yaşındaki Ballhorn, 800 avroluk emekli maaşıyla geçinmekte zorlandığını söyledi. “Kiralar ve öteki tüm masraflar fırladı,” diye ekledi.
Ancak AfD’nin şimdilik iktidara gelmesi pek muhtemel görünmüyor zira tüm ana akım partiler partiyle çalışma mümkünlüğünü dışladı. Lakin kimi analistler bunun 2029’da AfD’nin zaferinin önünü açabileceğini düşünüyor.
AfD’nin gücü, çok solun küçük ancak kıymetli oy oranı ve Almanya’nın büyük partilerinin gerilemesi, koalisyonların kurulmasını ve iktidarı giderek daha da zorlaştırıyor.
KOALİSYON SEÇENEKLERİ
AB müttefikleri, seçimlerin ülke içinde ve blokta siyasetleri ileriye taşıyabilecek daha dengeli bir hükümet ortaya çıkarabileceği konusunda ihtiyatlı bir umut taşıyor.
Bazıları da Merz’in, hükümetin borçlanmasını sınırlayan ve eleştirmenlerin yeni yatırımları engellediğini söylediği “borç freni” anayasal düzeneğini tekrar düzenleyeceğini umuyor.
Analistler, seçimlerin en muhtemel sonucunun Merz’in muhafazakar Hristiyan Demokratlar (CDU) ve Hristiyan Toplumsal Birliği’nin (CSU) SPD ile birleşmesi olduğunu söylüyor. SPD, bir öbür dertli “büyük koalisyon”da üçüncü sırada yer alıyor.
Ancak anketler, birkaç küçük partinin parlamentoya girmek için gereken yüzde 5 barajını aşması durumunda yeni bir üçlü koalisyonun gerekli olabileceğini gösteriyor ve bu durum görüşmeleri zorlaştırıyor.
26 yaşındaki memur Mike Zeller, “Arkadaşlarımın birden fazla muhafazakarlara oy verecek zira bu hükümet yeterli çalışmadı ve Merz’in memleketler arası prestiji epey iyi” dedi.
“Umarım yeterli sayıda parti bir hükümet kurma konusunda anlaşırlar ve AfD’yi dışarıda bırakabilirler.”
