Kuzey Abidin Kösegil, 3 yıl evvel dayısının yardımı ile Osmanlıca öğrendi. 9. sınıf öğrencisi Kösegil, okul müdürü Cahit Tosun’un yönlendirmesiyle kentteki mescitlerin bahçelerinde bulunan Osmanlı devrine ilişkin mezar taşlarındaki bilgileri Türkçeye çevirmeye başladı.
Öğrenci, 14 mezar taşının bilgilerini derleyip, mezar taşındaki Osmanlıca yazıları Türkçe olarak, fotoğraflarıyla okulun internet sitesine yükledi.
Proje kapsamında çalışma yapılan mezar taşlarının yanlarına QR kod konulacak. Vatandaşlar kodu cep telefonlarına okutarak mezarların bilgilerine ulaşabilecek. Hazırlanan proje 24-27 Şubat’ta İstanbul’da düzenlenecek TUBİTAK 56. Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri final yarışına katılmaya hak kazandı. Kösegil, hazırladığı projeyle birincilik hedefliyor.
Tarihi başkentlerdeki kitabeleri de okumak istiyor
Osmanlıca okuyup yazmayı dayısından öğrendiğini söz eden Kösegil, okul müdürünün yönlendirmesiyle bu projeyi hazırladığını, mezar taşlarındaki Osmanlıca yazıları Türkçeye çevirerek mezarlara ait bilgileri elektronik ortama aktardığını belirtti.
Proje kapsamında QR kod yardımıyla mezarlara ilişkin tüm bilgilere ulaşılabileceğini lisana getiren Kösegil, “Osmanlı tarihine karşı başka bir ilgim var. Dayım da bana Osmanlıcayı öğretti. Ben de kendimi geliştirdim. Kırklareli’ndeki tüm mescitleri gezdim, kitabeleri okudum. Yetmedi, çeşmelere gittim” dedi.
Projesinin TÜBİTAK bölge finallerinde yarışacağını lisana getiren Kösegil, çalışmasının tüm Türkiye’ye örnek olacağına inandığını kaydetti.
Projeyi geliştirmek istediklerini anlatan Kösegil, “Kırklareli’nde çok kitabe bulunmuyor, Edirne, İstanbul üzere tarihi başkentlerde daha çok bulunuyor. Bu çalışmayı yapmak bana hoş bir his veriyor. Atalarımızı tanıyorum, başlık üretiminden tutun nasıl bir hayat sürdürmüş, hangi devirde vefat etmiş en ufak detayına kadar bir formda tanıyabiliyorum” diye konuştu.
“Herkes bu mezar taşlarındaki yazıları anlayabilir”
Okul Müdürü Cahit Tosun ise tarihe sahip çıkmak ve tarihi gelecek nesillere aktarmak istediklerini belirtti.
Osmanlıca yazıları Türkçeye çevirdiklerini tabir eden Tosun, bu mezarların kime ve hangi periyoda ilişkin oldukları konusundaki merakı gidermek istediklerini söyledi.
Mezar taşlarının birçok bilgi verdiğini gözlemlediklerini tabir eden Tosun, “Abidin, mezar taşlarındaki yazıları Türkçeye çevirdi. Günümüz teknolojisinde bir uygulama yapmak istedik ve QR kod ile herkesin bu mezar taşlarını okumasını, anlamasını, tarihle ilgili bilgi edinmesini istedik. QR kod ile bunu elde ettik. Herkes bu mezar taşlarındaki yazıları anlayabilir, tarihi hakkında bilgi edinebilir” biçiminde konuştu.
Tarihi gelecek jenerasyonlara anlatmak istediklerini lisana getiren Tosun, şunları kaydetti:
“Çok yakın bir vakitte mezar taşlarının yanlarına QR kod uygulamasını koymuş olacağız. Gelen vatandaşlarımız cep telefonlarıyla QR kodlarını okuttuğunda bütün mezar taşlarının tarihiyle ilgili, orada yatan bireyle ilgili bilgileri edinmiş olacaklar. Bunu birebir vakitte internet sitemize yükledik. Şu an internet sitemiz de hazır. QR kod uygulamasını yaptığımızda, isteyen istediği bilgiye ulaşmış olacak. Bugüne kadar 14 mezarda çalışma yaptık. Bunu doğal ki geliştireceğiz. Vakit ve mevsimsel özelliklerinden ötürü birtakım mezar taşlarımız silinmiş, onları çeviremiyoruz. Çevirebildiğimiz okunabilir durumda olan tüm mezar taşlarını cami ve çeşmelerdeki kitabeleri çevirmek istiyoruz.”
