Kültür & Sanat

Dünya’nın ilk altın parası: 2 bin 500 yıl önce Ege’de basıldı

M.Ö. 560-546 yılları ortasında Lidya’yı yöneten Krezüs, büyük bir servete sahipti. Bu zenginlik, bugünkü Batı Ege Denizi’ne dökülen Kaide Çayı’ndaki (Pactolos) kıymetli maden yataklarının denetiminden geliyordu. Ticaret ve diplomatik ilgilerini güçlendiren Krezüs, Mısır, Yunanistan ve Babil ile ekonomik bağlar kurdu.

Krezüs’ten evvel, babası Alyattes yaklaşık M.Ö. 650’de birinci sikkeleri üretmişti. Lakin bu paralar, tabiatta zaten bulunan elektrum (altın-gümüş alaşımı) kullanılarak yapılıyordu. Elektromun içindeki altın ve gümüş oranı değişken olduğundan, paraların bedeli de meçhuldü.

Bu sorunu çözmek isteyen Krezüs, altın ve gümüşü ayrıştırarak iki farklı madeni para üretmeye karar verdi. Sardis’te (bugünkü Salihli, Türkiye) kurulan atölyelerde, saf altın ve saf gümüşten üretilen birinci standart sikke sistemi oluşturuldu. Krezüs Stateri, 10.7 gram tartısında olup, dünyanın birinci altın standardına dayalı para sistemi olarak kabul edilir.

Bu yeni sistemin en büyük avantajı, altın ve gümüş ortasındaki değişim oranının sabit olmasıydı. Böylelikle, tüccarlar ve devletler ortasındaki ticaret daha sağlam hale geldi.

Altın ve gümüş staterler birebir dizayna sahipti. Ön yüzlerinde bir aslan ve bir boğa figürü bulunuyordu. Bu sembollerin Doğu Akdeniz kültüründe yaygın bir motif olduğu düşünülüyor. Paranın art yüzünde ise basım sırasında çekiçle vurulan kare izleri vardı.

Krezüs’ün geliştirdiği bu para sistemi, kısa müddette tüm antik dünyaya yayıldı ve birçok medeniyet tarafından benimsendi. Fakat Krezüs, M.Ö. 546’da Persler tarafından Sardis’te kuşatılarak tahttan indirildi. Buna karşın, ismi “Krezüs kadar zengin” tabiriyle günümüze kadar ulaştı.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu