SGK, düzmece sigortalılık yoluyla emekli olanlara yönelik geniş kapsamlı bir kontrol başlattı. Hizmet dökümünde ‘S’ harfi bulunan emeklilerin maaşları iptal edilecek, yöntemsiz ödenen paralar ise faiziyle geri tahsil edilecek.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), düzmece sigorta yoluyla haksız yere emekli olanlara yönelik incelemelerini sıkılaştırdı. Son iki yılda artış gösteren adapsız süreçler nedeniyle 2023 yılında 89 bin, 2024’te ise 100 bine yakın kişinin sigortalılığı iptal edildi. Kurum, bilhassa uydurma iş yerleri üzerinden yapılan sigorta bildirimlerini mercek altına aldı ve toplamda 2 bin 114 iş yerinin düzmece olduğunu belirledi.
Hizmet Dökümünde ‘S’ Harfi Olanlar Risk Altında!
SGK’nın yaptığı incelemelerde hizmet dökümünde muhakkak harf kodlarıyla işaretlenen sigortalılar dikkat çekiyor. Bilhassa ‘S’ harfi, kişinin geçersiz sigortalı olduğunu gösteriyor ve bu durumda emekli maaşı iptal ediliyor.
‘K’ harfi: Denetimli inceleme sürecinde olan iş yerlerini söz ediyor.
‘Ş’ harfi: Kuşkulu sigortalılık tespiti manasına geliyor.
‘S’ harfi: Geçersiz sigorta süreci yapıldığını gösteriyor ve bu durumda sigorta iptal ediliyor.
Bu kodlarla işaretlenen sigortalılar hakkında ayrıntılı inceleme başlatan SGK, yöntemsiz süreçleri ortaya çıkararak hem emekli maaşlarını iptal ediyor hem de geçmişte yapılan ödemeleri geri talep ediyor.
Ödenen Maaşlar Geri Alınıyor!
SGK, uydurma sigorta nedeniyle haksız yere alınan emekli maaşlarını ve öbür toplumsal güvenlik ödemelerini geri tahsil etmek için iki farklı sistem uyguluyor:
SGK kaynaklı kusurlarda: Son 5 yıllık ödemeler faizsiz geri alınıyor.
Emekliden kaynaklı düzmece sigorta süreçlerinde: Son 10 yılın ödemeleri yasal faiziyle birlikte geri talep ediliyor.
Bu kapsamda, düzmece sigorta yoluyla emekli olduğu tespit edilen şahıslardan milyonlarca lira geri tahsil edilecek. Ayrıyeten uydurma sigorta bildiriminde bulunan iş yerlerine toplamda 2 milyar 36 milyon TL ceza kesildiği bildirildi.
Sahte Sigortalılık Nedir?
Sahte sigortalılık, fiilen çalışmayan bir kişinin bir iş yerinde çalışıyormuş üzere gösterilerek sigorta priminin yatırılması manasına geliyor. SGK, bilhassa son yıllarda bu tekniği kullanarak haksız kar elde edenlere karşı kapsamlı bir inceleme başlattı. En yaygın düzmece sigortalılık yolları ortasında eş, dost ve akrabalar üzerinden sigortalı gösterme ve emeklilik hakkı kazanmak için çalışmadan sigorta primi yatırılması bulunuyor.
Emeklilik İptalleri ve Tüzel Süreç
SGK, yaptığı kontrollerde emeklilik için gerekli primlerin düzmece iş yerleri aracılığıyla yatırıldığını tespit ederse, kişinin emekliliğini iptal edebiliyor. Bu süreç şu adımlarla ilerliyor:
Dosya incelemesi ve kontrol: SGK, kuşkulu sigortalıları tespit ederek ayrıntılı bir inceleme başlatıyor.
Usulsüzlük tespiti: Düzmece sigorta süreci tespit edilirse, kişinin sigortalılığı iptal ediliyor.
Resmî bildirim: Emekli maaşı kesiliyor ve ödenen maaşların geri alınması için bireye bildirim yapılıyor.
İtiraz hakkı: Emekli maaşı iptal edilen şahısların 7 gün içinde SGK’ya itiraz etme hakkı bulunuyor.
SGK, bilhassa naylon şirketler üzerinden yapılan prim ödemelerine odaklanarak bu cins uydurma sigortalılık süreçlerini önlemeye çalışıyor.
Vatandaş Ne Yapmalı?
Eğer bir kişi emekliliğinin iptal edilmesine ait bildirim alırsa, öncelikle SGK ile bağlantıya geçerek durumunu öğrenmeli. Şayet haksız bir süreç yapıldığını düşünüyorsa, gerekli dokümanlarla birlikte itiraz sürecini başlatabilir. Lakin geçersiz sigorta tespiti katılaşırsa, kişi yasal faizleriyle birlikte ödenen maaşları geri ödemek zorunda kalıyor.
SGK’nın Uydurma Emeklilikle Çabası Sürüyor
SGK, düzmece sigortalılık ve haksız yere emeklilik hakkı kazanma teşebbüslerine karşı kontrollerini her yıl daha da sıkılaştırıyor. Geriye dönük incelemelerde vakit hududu bulunmadığından, geçmişte yapılan usulsüzlükler her an tespit edilerek cezai sürece tabi tutulabiliyor.
