Almanya’nın bir sonraki şansölyesi Friedrich Merz, ülkenin savunma ve altyapı yatırımlarını finanse etmek için borçlanma kurallarını gevşetme konusunda Sosyal Demokrat Parti (SPD) ile mutabakata vardı.
CDU ve CSU ile birlikte hareket eden Merz, parlamentoya sunulacak yasa tasarısının, savunma harcamalarının gayri safi yurtiçi hasılanın yüzde 1’ini aşan kısmını borç freninden muaf tutacağını açıkladı.
Bu düzenleme, Almanya’nın silahlı kuvvetlerini modernize etmesine ve Ukrayna’ya askeri dayanak sağlamasına imkan tanıyacak. Merz, “Özgürlük ve barışa yönelik tehditlere karşı ne gerekiyorsa yapacağız” diye konuştu.
Koalisyon ortakları, 10 yıl boyunca altyapı projelerine 500 milyar euro tahsis edecek farklı bir fon oluşturmayı da planlıyor. Devletlerin borçlanma kurallarının gevşetilmesi için anayasada bir değişiklik yapılması öngörülüyor.
Yatırımcılar, Almanya’nın borçlanma seviyesinin kıymetli ölçüde artacağını öngörerek hükümet tahvillerini süratle sattı. Almanya’nın 10 yıllık tahvil faizi 0,19 puan artarak yüzde 2,67’ye yükseldi.
KOALİSYON GÖÜRŞMELERİ SÜRAT KAZANDI
Merz, Trump’ın Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’yi Beyaz Saray’da sert bir formda eleştirmesinin akabinde SPD ile koalisyon görüşmelerini hızlandırdı.
Avrupa Birliği’nin ortak bir borçlanma düzeneği oluşturma tarafındaki önerisi de Almanya’nın savunma harcamalarını artırma planlarına paralel bir gelişme olarak değerlendirildi.
Yeni plan, çok sağcı Almanya için Alternatif (AfD) ve çok sol Die Linke’nin yeni parlamentoda anayasa değişikliklerine karşı durma mümkünlüğü nedeniyle, eski parlamentonun 25 Mart’a kadar yine toplanmasını gerektiriyor. Merz ve SPD’nin mutabakatı, Avrupa’nın savunma stratejisinde esaslı bir değişimin başlangıcı olarak bedellendiriliyor.
ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ İÇİN ÇOĞUNLUK TOPLANACAK
Merz, ıslahatları parlamentodan geçirebilmek için 2021 seçimlerinde seçilen eski meclisi yine toplamak zorunda kalacak. Plan, anayasa değişiklikleri için üçte iki çoğunluk gerektirdiğinden Yeşiller’in takviyesine de muhtaçlık duyulacak.
Berlin, 2009’dan bu yana yürürlükte olan borç frenini savunmuş ve bütçe açığını GSYİH’nin yüzde 0,35’iyle sonlu tutmuştu. Fakat SPD’ye yakın iktisat profesörü Henning Meyer, “Savunma harcamaları için makul bir fon oluşturmak yerine, bu masrafların borç freninden muaf tutulması daha mantıklı. Ne kadar harcanması gerektiğini ve hangi vakit diliminde harcanacağını evvelce kestirmek mümkün değil” dedi.
Almanya’nın borçlanma siyasetlerindeki bu keskin dönüş, Merz’in seçim kampanyasındaki telaffuzlarından süratli bir biçimde uzaklaşmasına yol açtı.
RUSYA VE TRUMP ARASINDA
Merz’in geniş çaplı harcama planı, ABD Başkanı Donald Trump’ın Avrupa’nın güvenlik garantilerine verdiği takviyesi geri çekme tehdidinin akabinde sürat kazandı.
Trump’ın Ukrayna’ya askeri yardımı askıya alma kararı, Almanya ve Avrupa’daki kaygıları artırdı. Berenberg Bank baş ekonomisti Holger Schmieding, “Bu, Almanya için büyük bir mali dönüşüm. Merz ve grubu, krizin farkında olarak aksiyona geçiyor” dedi.
Avrupa Dış İlgiler Konseyi’nden Jana Puglierin ise, Almanya’nın bu atılımının, Avrupa Birliği’ndeki önder pozisyonunu güçlendirebileceğini belirtti.
ABD merkezli Dış Bağlantılar Konseyi’nden Liana Fix ise kararın, Almanya’nın savunma siyasetlerinde bir dönüm noktası olduğunu vurguladı.
