ABD Kongresi Temsilciler Meclisi Dışişleri Kurulu’nda düzenlenen oturumda Türkiye’nin NATO’daki rolü, bölgesel stratejik değeri ve ABD ile bağlantıları ele alındı.
“Doğu ve Batı Ortasında Türkiye” başlıklı oturumda, Türkiye’nin NATO gayeleriyle ahengi, Rusya ve İran ile münasebetleri, Suriye siyaseti ve güç güvenliği bahisleri tartışıldı. Oturuma Temsilciler Meclisi üyeleri ile uzmanlar katıldı.
Oturumun açılışını Cumhuriyetçi Partili Temsilci Keith Self yaptı. Türkiye’nin NATO’daki yerini tartışmaya açan Self, “Amacımız Türkiye’nin NATO’daki rolünü incelemektir” dedi.
TÜRKİYE’NİN NATO’DAKİ YERİ
Türkiye’nin son yıllarda ittifakın gayeleriyle örtüşmeyen adımlar attığını belirten Self, bilhassa Suriye’deki rolünü ve birtakım bölgesel aktörlere yönelik tavrını eleştirdi.
Self, “Türkiye NATO ittifakının genel gündemini desteklese de, NATO’nun sadece bir üyesi olarak hareket etmiş Ortadoğu’daki hain aktörlerin aksiyonlarını kınamayı reddetmiştir” dedi.
Demokrat Partili Bill Keating, Türkiye’nin Ukrayna siyaseti ve Karadeniz Tahıl Anlaşması’ndaki rolüne dikkat çekti. Türkiye’nin, Rusya’nın Ukrayna’yı işgaline karşı ilkesel bir tavır aldığını ve bu duruşun takdir edilmesi gerektiğini söyledi.
Ancak Keating, Türkiye’nin S-400 hava savunma sistemi alımının ve NATO genişlemesine yönelik gecikmelerin ABD ile ilgileri karmaşık hale getirdiğini vurguladı.
Türkiye’nin Hamas’a verdiği dayanağa de değinen Keating, “Bu takviyenin sona ermesi gerekmektedir” dedi.
Cumhuriyetçi Joe Wilson, Türkiye’nin Soğuk Savaş periyodunda komünizme karşı oynadığı rolü hatırlattı ve ABD ile iştirakinin özgürlük ve demokrasiye katkı sunduğunu belirtti. Türk asıllı ABD’lilerin topluma entegrasyonunun ve iş dünyasındaki liderliğinin altını çizdi.
Ancak Demokrat Dina Titus, Türkiye’nin dış siyasetinin “yeni Osmanlı hırslarıyla” formlandığı izlenimi yarattığını ve bu durumun ABD’nin bölgedeki çıkarları açısından risk oluşturduğunu söz etti.
Washington Enstitüsü’nden Anna Borschevskaya, ABD’nin Türkiye ile alternatif güç projeleri geliştirmesi gerektiğini ve bu sayede Rusya’ya olan bağımlılığı azaltabileceğini belirtti.
TÜRKİYE’YE DİKKAT ÇEKEN ELEŞTİRİ
Demokrasileri Savunma Vakfı’ndan Jonathan Schanzer ise Türkiye’nin Suriye’deki iç savaş sırasında cihatçı kümelere takviye verdiğini ve Hamas ile Hizbullah’a mali yardım sağladığını argüman etti. Bu tıp siyasetlerin Türkiye’nin memleketler arası bağlantılardaki pozisyonunu karmaşık hale getirdiğini söyledi.
Oturumda ABD’nin Türkiye ile iş birliği yapabileceği alanlar ve uyuşmazlık yaratan bahisler net halde ortaya kondu. Türkiye’nin NATO içindeki rolü ve ABD ile stratejik alakalarının geleceği, bilhassa Rusya ve İran’la olan istikrarları nasıl kuracağına bağlı olarak şekillenecek.
Ancak kimi Kongre üyeleri, Türkiye’nin bölgesel siyasetlerinin Washington için bir meydan okuma oluşturduğunu ve bağların bundan sonraki seyrinin dikkatle izlenmesi gerektiğini vurguladı.
