Belce Örü Erçin
Torba maddeyle turizm kesimindeki personellere bir darbe daha vuruldu. 6 gün çalışıp 7’nci gün müsaade kullanan turizm emekçileri artık 10 gün çalıştıktan sonra bir gün müsaade yapabilecek. Lakin yeni yasa ile turizm çalışanı fazla mesaiye zorlansa dahi artırım alamayacak. Yeni kanunda biriken hafta tatillerinin kaç gün içinde telafi edileceğine ait bir karar de bulunmuyor. Turizm personellerine 10 gün kesintisiz çalışma nizamı getiren milletvekilleri ise haftada 3 gün çalışıyor. Üstelik temmuz artırımı ile birlikte milletvekilleri 229 bin 676 lira maaş alıyor.
HAK KAYBI SÜRÜYOR
SGK Uzmanı Mert Nayır, bölümdeki mevcut problemleri şöyle anlattı: “Turizm bölümünde zati çalışma şartları ve personel haklarıyla ilgili çok fazla sorun yaşanıyor. Elden fiyat ve sigorta ödemeleri, ödemelerin minimum fiyattan gösterilmesi, fazla mesainin ödenmemesi esas sıkıntılar ortasında. Son birkaç yılda turizm kesiminde sigortasız Afgan ve Suriye asıllı çalışanlarda de artış gözlemliyoruz.”
Yurt içi turizme talebin azaldığını ve yüksek enflasyon nedeniyle daldaki maliyetlerin arttığını söyleyen Nayır, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Türk emekçi bulamama yahut mevcut personellerin haklarının elinden alınması çok yaygın bir sorun haline geldi. Yeniden patronun maliyetinin azalması ve yoğunluk periyotlarında çalıştıracak personel bulunmasına yönelik bir düzenleme olduğunu görüyoruz ama bunun yerine çalışanın işe giriş tarihine bakılmaksızın sigorta maliyetine teşvik getirilmesi gerekirdi.”
Hak kayıplarının artmasıyla dalda daha fazla nitelikli eleman kaybı yaşanacağını belirten Nayır, “Personel departmanı ile emekçiler de karşı karşıya gelecek. Ayrıyeten bir öteki telaş de bu düzenlemenin öteki dallara sıçrayabileceği yönünde” dedi.
Mesai var, fiyat yok
4857 sayılı İş Kanunu’na şu cümle eklendi: “İşçinin hak kazandığı hafta tatilinde yaptığı çalışmaların günlük olağan çalışma mühleti kadarlık kısmı fazla çalışmanın hesabında dikkate alınmaz.” Halbuki emekçi hafta tatilinde çalıştırılırsa günlük yevmiyesini yüzde 50 artırımlı alması ve telafi müsaadesi kullanması gerekiyor.
‘Düzenleme geri çekilmeli’
Turizm emekçileriyle ilgili düzenleme reaksiyon çekti. CHP’li Sibel Suiçmez, “İşçiyi köle olarak görüp, emeğe paha vermiyorsunuz. Sermayeyi emekçiye tercih ediyorsunuz” derken, CHP Genel Lider Yardımcısı ve Ankara Milletvekili Gamze Taşcıer, “Hafta tatili hakkını amaç alan bu yasa, sırf turizm emekçilerini değil, tüm işçileri tehdit eden bir emsal niteliğindedir” sözlerini kullandı. İstanbul Barosu da hususla ilgili bir açıklama yayınlayarak, “Hafta tatili, Anayasa ve milletlerarası mukavelelerle garanti altına alınmış temel bir haktır. Torba maddeyle oldu-bittiye getirilen düzenleme derhal geri çekilmelidir” cümleleriyle yansısını ortaya koydu.